Олунньу 27: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
||
1 устуруока: | 1 устуруока: | ||
'''Олунньу 27''' диэн [[ |
'''Олунньу 27''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 58-с күнэ. Сыл бүтүө 307 күн ([[ордук хонуктаах сыл]]га 308 күн) баар. |
||
== Бэлиэ күннэр == |
== Бэлиэ күннэр == |
||
* [[Түмэт тэрилтэлэр аан дойдутааҕы күннэрэ]]. |
|||
* Түмэт тэрилтэ дойдулар ардыларынааҕы күнэ |
|||
* [[Үрүҥ эһэ]] дойдулар ардыларынааҕы күнэ |
* [[Үрүҥ эһэ]] дойдулар ардыларынааҕы күнэ. |
||
* {{Флагификация|Россия}} — |
* {{Флагификация|Россия}} — [[Туспа аналлаах сэбилэниилээх күүстэр күннэрэ]]. |
||
* {{Флагификация|Вьетнам}} — Быраас күнэ |
* {{Флагификация|Вьетнам}} — Быраас күнэ. |
||
* {{Флагификация|Доминиканская Республика}} — Тутулуга суох буолуу күнэ. |
|||
* {{Флагификация|Иран}} — [[Ислаамныы иитии күнэ (Ираан)|Ислаамныы иитии күнэ]]. |
|||
== Түбэлтэлэр == |
== Түбэлтэлэр == |
||
* [[907]] — Кидань басхана Елү Амбагай (Абаоцзи) Хотугу [[Кытай]]га Ляо илин олохтоон импэрээтэр буолбут. |
* [[907]] — Кидань басхана Елү Амбагай (Абаоцзи) Хотугу [[Кытай]]га Ляо илин олохтоон импэрээтэр буолбут. |
||
* [[1918]] — [[Дьокуускай]]га контрреволюционнай ''Уобаластааҕы Сэбиэти'' утарар почта-телеграф үлэһиттэрин забастовката саҕаламмыт, [[кулун тутар 20]] күнүгэр түмүктэммит. Забастовкаҕа типография, бэчээт үлэһиттэрэ, оспуоччуктар (извозчиктар), |
* [[1918]] — [[Дьокуускай]]га контрреволюционнай ''Уобаластааҕы Сэбиэти'' утарар почта-телеграф үлэһиттэрин забастовката саҕаламмыт, [[кулун тутар 20]] күнүгэр түмүктэммит. Забастовкаҕа типография, бэчээт үлэһиттэрэ, оспуоччуктар (извозчиктар), тимир уһаарааччылар уо.д.а. кыттыспыттар. |
||
* [[1921]] — [[ЫБСЛКС|Хомсомуол]] Саха уобаластааҕы кэмитиэтин уоргана «[[Эдэр большевик (хаһыат)|Хотугу ыччат]]» хаһыат бастакы нүөмэрэ «Автономная Якутия» хаһыакка сыһыарыы быһыытынан тахсыбыт. Бу хаһыат аатын хаста да уларытан (“Хотугу ыччат” |
* [[1921]] — [[ЫБСЛКС|Хомсомуол]] Саха уобаластааҕы кэмитиэтин уоргана «[[Эдэр большевик (хаһыат)|Хотугу ыччат]]» хаһыат бастакы нүөмэрэ «Автономная Якутия» хаһыакка сыһыарыы быһыытынан тахсыбыт. Бу хаһыат аатын хаста да уларытан (“Хотугу ыччат”, “Эдэр бассабыык”, “Эдэр коммунист”, “Сахаада”) 1990 сыллаахха дылы тахсыбыта. 1993 сыллаахха “Эдэр коммунист” сэбиэдиссэйэ Иван Ушницкай “[[Эдэр саас]]” хаһыаты тэрийбитэ. |
||
* [[1923]] — [[Чурапчы]]ттан [[Амма (улуус киинэ)|Амма]]ҕа айаннаан иһэр [[Ефим Курашов]] кыһыл этэрээтэ генерал [[Ракитин Василий Александрович|Ракитин]] уонна полковник Худояров үрүҥ этэрээтин 3 чаастаах кыргыһыы түмүгэр кыайбыт. |
* [[1923]] — [[Чурапчы]]ттан [[Амма (улуус киинэ)|Амма]]ҕа айаннаан иһэр [[Ефим Курашов]] кыһыл этэрээтэ генерал [[Ракитин Василий Александрович|Ракитин]] уонна полковник Худояров үрүҥ этэрээтин 3 чаастаах кыргыһыы түмүгэр кыайбыт. |
||
* [[1932]] — [[Англия]] учуонайа Джеймс Чедвик |
* [[1932]] — [[Англия]] учуонайа Джеймс Чедвик [[нейтрон]]у арыйбыт. |
||
* [[1933]] — [[Берлин|Берлиҥҥэ]] Рейхстаг умайбыт. Бу кэмнэ [[Германия]]ҕа Рейхстагка быыбар айдаана буола турбут, онно нацистар [[коммунизм|коммунистары]] утары киирсибитэр. Баһаарга коммунист Маринус ван дер Люббе буруйдаммыт, |
* [[1933]] — [[Берлин|Берлиҥҥэ]] Рейхстаг умайбыт. Бу кэмнэ [[Германия]]ҕа Рейхстагка быыбар айдаана буола турбут, онно нацистар [[коммунизм|коммунистары]] утары киирсибитэр. Баһаарга коммунист Маринус ван дер Люббе буруйдаммыт, ол кэнниттэн Хомуньуус баартыйата бобуллубут. |
||
* [[1937]] — [[Саха АССР]] саҥа конституциятын бырайыага бигэргэммит. |
* [[1937]] — [[Саха АССР]] саҥа конституциятын бырайыага бигэргэммит. |
||
* [[1942]] — [[Аан дойду иккис сэриитэ|Аан дойду иккис сэриитин]] кэмигэр Голландия Ост-Ииндийэтигэр ([[Индонезия]]) ''[[Ява байҕала|Ява байҕалын]] кыргыһыыта'' буолбут. [[Дьоппуон]] флота [[Нидерланды]], [[Британия]] уонна [[АХШ]] кыттыгастыы флоттарын үлтүрүппүт. Сарсыныгар дьоппуоннар Ява арыытыгар |
* [[1942]] — [[Аан дойду иккис сэриитэ|Аан дойду иккис сэриитин]] кэмигэр Голландия Ост-Ииндийэтигэр ([[Индонезия]]) ''[[Ява байҕала|Ява байҕалын]] кыргыһыыта'' буолбут. [[Дьоппуон]] флота [[Нидерланды]], [[Британия]] уонна [[АХШ]] кыттыгастыы флоттарын үлтүрүппүт. Сарсыныгар дьоппуоннар Ява арыытыгар тиксибиттэр. |
||
== Төрөөбүттэр == |
== Төрөөбүттэр == |
||
27 устуруока: | 30 устуруока: | ||
== Өлбүттэр == |
== Өлбүттэр == |
||
* [[1936]] — [[Павлов Иван Петрович|Иван Павлов]] (1849 төр.), нуучча физиолога, физиологияҕа уонна мэдиссиинэҕэ Нобель бириэмийэтин дауреата (1904). |
|||
* [[1943]] — [[Матросов Александр Матвеевич|Александр Матросов]] (1924 төр.), стрелковай полка рядовойа, Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа. |
|||
* [[2015]] — [[Немцов Борис Ефимович|Борис Немцов]] (1959 төр.), Арассыыйа бэлиитигэ уонна судаарыстыба диэйэтэлэ. |
|||
{{ыйдар}} |
{{ыйдар}} |
23:18, 26 Олунньу 2021 барыл
Олунньу 27 диэн Григориан халандаарыгар сыл 58-с күнэ. Сыл бүтүө 307 күн (ордук хонуктаах сылга 308 күн) баар.
Бэлиэ күннэр
- Түмэт тэрилтэлэр аан дойдутааҕы күннэрэ.
- Үрүҥ эһэ дойдулар ардыларынааҕы күнэ.
- Арассыыйа — Туспа аналлаах сэбилэниилээх күүстэр күннэрэ.
- Вьетнам — Быраас күнэ.
- Доминика Өрөспүүбүлүкэтэ — Тутулуга суох буолуу күнэ.
- Ираан — Ислаамныы иитии күнэ.
Түбэлтэлэр
- 907 — Кидань басхана Елү Амбагай (Абаоцзи) Хотугу Кытайга Ляо илин олохтоон импэрээтэр буолбут.
- 1918 — Дьокуускайга контрреволюционнай Уобаластааҕы Сэбиэти утарар почта-телеграф үлэһиттэрин забастовката саҕаламмыт, кулун тутар 20 күнүгэр түмүктэммит. Забастовкаҕа типография, бэчээт үлэһиттэрэ, оспуоччуктар (извозчиктар), тимир уһаарааччылар уо.д.а. кыттыспыттар.
- 1921 — Хомсомуол Саха уобаластааҕы кэмитиэтин уоргана «Хотугу ыччат» хаһыат бастакы нүөмэрэ «Автономная Якутия» хаһыакка сыһыарыы быһыытынан тахсыбыт. Бу хаһыат аатын хаста да уларытан (“Хотугу ыччат”, “Эдэр бассабыык”, “Эдэр коммунист”, “Сахаада”) 1990 сыллаахха дылы тахсыбыта. 1993 сыллаахха “Эдэр коммунист” сэбиэдиссэйэ Иван Ушницкай “Эдэр саас” хаһыаты тэрийбитэ.
- 1923 — Чурапчыттан Аммаҕа айаннаан иһэр Ефим Курашов кыһыл этэрээтэ генерал Ракитин уонна полковник Худояров үрүҥ этэрээтин 3 чаастаах кыргыһыы түмүгэр кыайбыт.
- 1932 — Англия учуонайа Джеймс Чедвик нейтрону арыйбыт.
- 1933 — Берлиҥҥэ Рейхстаг умайбыт. Бу кэмнэ Германияҕа Рейхстагка быыбар айдаана буола турбут, онно нацистар коммунистары утары киирсибитэр. Баһаарга коммунист Маринус ван дер Люббе буруйдаммыт, ол кэнниттэн Хомуньуус баартыйата бобуллубут.
- 1937 — Саха АССР саҥа конституциятын бырайыага бигэргэммит.
- 1942 — Аан дойду иккис сэриитин кэмигэр Голландия Ост-Ииндийэтигэр (Индонезия) Ява байҕалын кыргыһыыта буолбут. Дьоппуон флота Нидерланды, Британия уонна АХШ кыттыгастыы флоттарын үлтүрүппүт. Сарсыныгар дьоппуоннар Ява арыытыгар тиксибиттэр.
Төрөөбүттэр
- 1903 — Григорий Семенов (16.06.1970 өлб.) — геолог, 1957-1969 сылларга Саха сиринээҕи Геология сулууспатын сүрүн геолога. Социалистыы Үлэ Дьоруойа, Гражданскай сэрии кыттыылааҕа.
- 1905 — Aлексей Петров — геоботаник учуонай, Саха АССР үтүөлээх агронома.
- 1914 — Гавриил Макаров - Дьуон Дьаҥылы (06.03.1956 өлб.) — бэйиэт уонна тылбаасчыт, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, ССРС суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ (1945).
- 1936 — Николай Андросов — 1990—2002 сылларга Анаабыр улууһун баһылыга, Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ (2001).
- 1941 — Анастасия Оконешникова — психология билимнин дуоктара, ХИФУ профессора. Саха Өрөспүүбүлүкэтин Төрүт Сокуонун биир улахан көхтөөх суруйааччыта, Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ (2006).
- 1958 — Алексей Романов — СӨ ускуустубатын үтүөлээх диэйэтэлэ, Арассыыйа бочуоттаах кинематографииһа. Кини көҕүлээһининэн 1990 с. ТО «Северфильм», онтон 1992 с. онно олоҕуран «Сахафильм» судаарыстыбаннай национальнай киинэ хампаанньата тэриллибиттэрэ.
- 1962 — Сергей Колодезников — этнограф учуонай, устуоруйа билимин хандьыдаата.
Өлбүттэр
- 1936 — Иван Павлов (1849 төр.), нуучча физиолога, физиологияҕа уонна мэдиссиинэҕэ Нобель бириэмийэтин дауреата (1904).
- 1943 — Александр Матросов (1924 төр.), стрелковай полка рядовойа, Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа.
- 2015 — Борис Немцов (1959 төр.), Арассыыйа бэлиитигэ уонна судаарыстыба диэйэтэлэ.
|