Кулун тутар 27
Кулун тутар 27 диэн Григориан халандаарыгар сыл 86-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 87-c күнэ). Сыл бүтүө 279 күн баар.
Бэлиэ күннэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Ангола — Кыайыы күнэ
Бельгия — Француузтуу саҥарар култуура күнэ
Мьянма — Аармыйа күнэ
Арассыыйа — Арассыыйа национальнай гвардиятын күнэ. Урут МВД ис сэриилэрин күнэ (1996—2016)
Румыния — Румыния уонна Бессарабия холбоһууларын күнэ
Япония — Сакура тыллыытын күнэ- Аан дойдутааҕы виски күнэ
Түбэлтэлэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- 1625 — Карл I Англия, Шотландия уонна Ирландия хоруола буолбут, ону таһынан Франция хоруола буолуон баҕарарын биллэрбит.
- 1733 сыллаахха кулун тутар 27 күнүгэр (урукку ааҕыыннан кулун тутар 16) В. Беринг Иккис Камчааткатааҕы эспэдииссийэтин тэрийэргэ тахсыбыт ыйаахха Тобольскайтан Дьокуускайга диэри ыйга биирдэ почтаны таһар туһунан ыйыллыбыт. Мантан саҕалаан онно анаан суолу уонна дьаамнары тутуу саҕаламмыт.
- 1854 — Кырыым сэриитэ саҕаламмыт. Англия уонна Франция Арассыыйаҕа сэриини биллэрбиттэр.
- 1898 — Арассыыйа Кытайтан Порт-Артур уонна Дальняй портары 25 сылга куортамнаабыт.
- 1907 — Иван Крафт Дьокуускайга кэлбит уонна күбүрүнээтэр буолбут.
- 1920 — Деникин сэриилэрэ Кырыымҥа чугуйбуттар.
- 1928 — Конфедералистар хамсааһыннарын хам баттааһын кэмигэр 24 «бандьыыт» холуобунай дьыалата көрүллүбүт. Ол түмүгэр 20 киһи сууттаммакка эрэ бириигэбэрдэнэн ытыллыбыттар — Павел Ксенофонтов, Михаил Артемьев уонна да атыттар.
- 1953 — ССРС-ка хаайыыга сытааччылары амнистиянан босхолуур туһунан биллэриллибит.
- 1958 — Никита Хрущев ССРС совминын бэрэстээтэлэ буолбут.
- 1964 — Аляскаҕа буолбут сир хамсааһынын түмүгэр 118 киһи өлбүт.
- 1973 — Марлон Брандо "Крестный отец" киинэҕэ оонньоон тиксибит Оскар бириэмийэтиттэн батыммыт. Кини аатыттан Сачин Кыра Куорсун (Sacheen Littlefeather) диэн индеец кыыһа тыл эппит. Ол саҕана Вундед-Ли диэн индеецтэр бөһүөлэктэригэр атаҕастабылы утарар сэбилэниилээх өрө туруу буолбутун былаастар күүһүнэн хам баттыы сатаабыттара, онтон сылтаан дойду үрдүнэн индеецтэри өйүүр хамсааһын саҕаламмыта. Марлон Брандо кыыска 15 сирэйдээх этии бэлэмнээн биэрбитэ, ол этиини кэлин пресс-кэмпириэнсийэҕэ аахпыттара, онно маннык тыллар бааллара: "Биһиги кинилэри өлөртүүр этибит. Биһиги кинилэри албыннаабыппыт. Биһигини кинилэри төрүт сирдэриттэн үүрбүппүт..."
- 1981 — «Солидарность» диэн тутулуга суох идэлээх сойуус Польшаҕа дойдуну барытын хабар забастовка тэрийбит.
- 1993 — Цзян Цзэминь Кытай салайааччыта буолбут.
- 1996 — Аҕа дойду улуу сэриитин кэмигэр Илин Пруссия иһин кыргыһыыга хорсун быһыыны оҥорбут Михаил Стрекаловскайга Арассыыйа Дьоруойун аата иҥэриллибит.
- 2011 — Арассыыйаҕа сайыҥҥы кэмҥэ көһүү тиһэҕин буолбут. Бу кэнниттэн сайыҥҥы-кыһыҥҥы диэн чаас сыҕарыйбат буолбута.
- 2020 — Хотугу Македония НАТО 30-с чилиэнэ буолбут.
Төрөөбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- 1845 — Вильгельм Рентген, ньиэмэс физигэ, физикаҕа Нобель бириэмийэтин бастакы лауреата (1901 сыл).
- 1899 — Алексей Егоров — Саха сиригэр биология, химия оскуолатын төрүттээччи, сахаттан бастакы химическэй наука кандидата, биологическай наука доктора.
- 1916 — Георгий Игнатьев — Саха АССР үтүөлээх артыыһа, Саха театрын дириэктэрэ.
- 1960 — Петр Баснаев — СӨ үтүөлээх артыыһа (2000), РФ үтүөлээх артыыһа (2010).
Өлбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- 1928 — Михаил Артемьев (1888—1928) — XX үйэ саҕаланыытыгар үлэлии-хамныы сылдьыбыт Саха сирин политическэй диэйэтэлэ. Аатырбыт конфедералистар бастаанньаларын салайааччыларыттан биирдэстэрэ.
- 1968 — авиакатастрофаҕа бастакы космонавт Юрий Гагарин (1934 төр.) өлбүт.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||