Балаҕан ыйын 13

Балаҕан ыйын 13 диэн Григориан халандаарыгар сыл 256-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 257-c күнэ). Сыл бүтүө 109 күн баар.

Бэлиэ күннэр

• Арассыыйа Арассыыйа — Танкист күнэ

Түбэлтэлэр

• 1229 — Курултайга Чыҥыс Хаан үһүс уола Үгэдэй Монгол импиэрийэтин Улуу Хаанынан биллэриллибит.
• 1902 — Улуу Британияҕа бастакытын киһи буруйун тарбаҕын суолун туһанан дакаастаабыттар.
• 1930 — Саха АССР Совнаркома Амуур-Дьокуускай массыына суолун тутарга диэн уураах ылыммыт.
• 1965 — ССРС Миниистирдэрин Сэбиэтэ доруобуйаҕа буортулаах үлэҕэ сылдьар дьоҥҥо босхо үүт түҥэтиллиэхтээҕин туһунан уураах таһаарбыт.
• 1985 — Nintendo хампаанньа Super Mario Bros. ("Супер Марио ини-биилэр") оонньууну Дьоппуоҥҥа бастакытын таһаарбыт. Бу оонньуу 20 сыл тухары аан дойдуга саамай киэҥник атыыламмыт оонньуу аатын сүкпүтэ.
• 2007 - ХНТ Генеральнай Ассамблеята Олохтоох омуктар бырааптарын туһунан декларацияны ылыммыт. Бу докумуоҥҥа олохтоох омуктар культуураларын уонна институттарын харыстыыр бырааптара, ону кытары хайа хайысханан сайдыы суолун туталларын бэйэлэрэ быһаараллара этиллэр.
• 2008
  • Пекиҥҥэ Паралимпиадаҕа Анастасия Диодорова 50 м баттерфляйынан харбьааһыҥҥа (S6 категория) үрүҥ көмүс мэтээли ылбыт (39,93), көмүс мэтээли ылбыт кытай Цзян Фуинь аан дойду рекордун олохтообут (38,44).
  • Балаҕан ыйын 13-14 күннэригэр Липецкэйгэ Арассыыйа спортиҥҥа чөмпүйэнээтигэр Айаал Макаров үһүс миэстэни ылбыт.

Төрөөбүттэр

• 1914 — Моисей Кершенгольц — РСФСР уонна Саха АССР оскуолаларын үтүөлээх учуутала, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа.
• 1918 — Семен Александров — саха живописеһа.
• 1934 — Юрий Чертов — Саха сиригэр айбыт-туппут нуучча суруйааччыта, "Полярная звезда" сурунаал сүрүн редактора, СӨ култууратын үтүөлээх диэйэтэлэ.
• 1989 — Степанида Артахинова — оҕунан ытыыга XIV Паралимпийскай оонньууларга боруонса призер, Арассыыйа спордун үтүөлээх маастара, «Хотугу Сулус» уордьан кавалера.

Өлбүттэр

• 1321 — Данте Алигиери — Орто үйэлэрдээҕи Флоренция поэта, литературнай италия тылын төрүттээччилэртэн биирдэстэрэ.
• 1872 — Лүдвиг Фейербах — ниэмэс филосова уонна материалиhа.
• 1986 — Иннокентий Избеков — саха худуоһунньуга.