Балаҕан ыйын 3
Тас көрүҥэ
Балаҕан ыйын 3 диэн Григориан халандаарыгар сыл 246-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 247-c күнэ). Сыл бүтүө 119 күн баар.
Бэлиэ күннэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Австралия — Былаах күнэ
Саҥа Зеландия — Токехега күнэ (Саҥа Зеландия уонна АХШ ыккардыларыгар баар мөккүөрү быһаарар 1983 с. сөбүлэҥ түһэрсиллибит күнүгэр бэлиэтэнэр, Токелау арыыларын түҥэттибиттэр)
Замбия — Леви Мнавас күнэ
Ираан — Англия саба түһүүтүн утары охсуһуу күнэ
Канаада — Эргиэн флотун күнэ
Катар — Тутулуга суох буолуу күнэ (1971 с. Британияттан иккистээн тутулуга суох буолбут)
Кытай — Японияны кыайыы күнэ
Арассыыйа — Японияны кыайыы күнэ, Терроризмы утарыыга сомоҕолоһуу күнэ
Сан-Марино — Өрөспүүбүлүкэ олохтоммут күнэ (301 сыллаахха манаахтар тутулуга суох общиналара төрүттэммитэ)
Тунис — Тутулуга суох буолуу хамсааһынын күнэ[1]
Улуу Британия — Эргиэн флотун күнэ
Түбэлтэлэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- 301 — Сан-Марино олохтоммут — Европа саамай кырдьаҕас судаарыстыбата уонна аан дойду саамай кырдьаҕас өрөспүүбүлүкэтэ. Сан-Марино нэһилиэнньэтин ахсаана 33 422 (2019 сылга) киһи, сирин иэнэ 61 км² (аан дойдуга бүтэһиктэн төрдүс).
- 1260 — Эгиипэккэ сулууспалыыр сэрииһит кулуттар, мамлюктар, Палестинаҕа Айн-Джалут кыргыһыытыгар монгол аармыйатын кыайбыттар. Бу эргин монголлары аһаҕас хонууга да кыайыахха сөп эбит диэн өйдөбүл үөскээбит.
- 1783 — Америка тутулуга суох буолуутун иһин сэрии: Холбоһуктаах Штааттар уонна Улуу Британия ыккардыларыгар Парижтааҕы сөбүлэҥ түһэрсиллэн сэрии түмүктэммит.
- 1904 — Ляоян (Хотугу Кытай) таһыгар дьоппуон сэриитэ нуучча сэриитин үлтү сынньыыта түмүктэммит.
- 1915 — Б. А. Вилькицкэй салалталаах бастакы гидрографическай экспедиция бүппүт — Хотугу муора суолунан икки хараабыл барбыттар («Таймыр» уонна «Вайгач»).
- 1917 — Ньиэмэс сэриитэ Рииганы ылбыт, Петрограадка суоһаабыт.
- 1918 — Ленини өлөрө сатаабыт Ройтблат (Каплан) Фанни ытыллыбыт.
- 1928 — ВЦИК Президиума Лаамы байҕал кытылын Саха АССР-га сыһыарыы туһунан ходатайствоҕа аккаас биэрбит.
- 1933 — Евгений Абалаков Сэбиэскэй Сойуус саамай үрдүк чыпчаалын – Коммунизм чыпчаалын (билигин Таджикистааҥҥа баар Исмоил Сомони чыпчаала, 7495 м).
- 1941 — Повольжье ньиэмэстэрин өрөспүүбүлүкэлэрэ ыһыллыбыт, олохтоохторун көһөрбүттэр.
- 1945 — ССРС-ка Японияны урусхаллааһын күнэ биллэриллибит.
- 1967 — Швеция суол уҥа өттүнэн сырыыга көспүт.
- 1996 — "Саха Өрөспүүбүлүкэтин Государственнай хранилищетын тэрийии туһунан" СӨ Бэрэсидьиэнин ыйааҕа тахсыбыт. [2]
- 2015 — "Мечел" хампаанньа тимири уһаарар дьоппуон JFE Steel корпорациятын кытта Нүөрүҥгүрү уонна Элгэ чоҕун атыылыырга бөдөҥ сөбүлэҥ түһэрсибит: 1 мөл. туонна кокстанар чох концентратын үс сыл иһигэр тиэйэн таһаарарга болдьоспут.
Төрөөбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- 1916 — Вера Чиряева — Саха АССР үтүөлээх учуутала, Yөhээ Бүлүү улууhун ытык олохтооҕо.
- 1960 — Роман Готовцев — норуот маастара, норуоттар ыккардыларынааҕы кылаастаах хомус ууһа.
- 1960 — Наталья Охлопкова — СӨ үтүөлээх экэнэмииһэ, СӨ НА акадьыамыга, РАЕН акадьыамыга, экэниэмикэ билимин дуоктара.
- 1971 — Александр Николаев — саха устуоруйатыгар сыаркап дьайыытын чинчийэр учуонай, устуоруйа билимин хандьыдаата.
Өлбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- 1976 — Исай Никифоров (01.05.1915 төр.) — саха суруйааччыта, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа.
|
- ↑ День движения независимости в Тунисе — 3 сентября. История и особенности праздника в проекте Календарь Праздников 2010
- ↑ Указ Президента Республики Саха (Якутия) "Об образовании Государственного хранилища ценностей Республики Саха (Якутия)"