От ыйын 19
Перейти к навигации
Перейти к поиску
От ыйын 19 диэн Григориан халандаарыгар сыл 200-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 201-c күнэ). Сыл бүтүө 165 күн баар.
Бэлиэ күннэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Мьянма — Азаниней. Бу күн 1947 сыллаахха Бирманы тутулуга суох дойду оҥорор соруктаах бырабыыталыстыба салайааччыларын өлөрбүттэр. Олортон ордук биллэр киһи Аун Сан этэ — бастаан дьоппуоннар тэрийбит бырабыыталыстыбаларыгар оборуона миниистирэ, онтон дьоппуоннарга сэбилэниилээх утарылаһыы хамсааһынын салайааччыта, Япония капитуляциялаабытын кэннэ дойду Британияттан тутулуга суох буолуутун турууласпыт киһи.
Никарагуа — Өрөбөлүүссүйэ күнэ
Лаос — Тутулуга суох буолуу күнэ (Францияттан, 1949)
Япония — Дьахтар-миниистирдэр күннэрэ [1]
Түбэлтэлэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
- 711 — Вестготтар уонна Омейядтар аармыйаларын ыккардыгар Гвадалета таһыгар кыргыһыы буолбут. Бу кыргыһыыга араабтар кыайбыттар. Бу кэнниттэн вестготтар государстволара эстибит, Пиреней тумул арыытын араабтар сэриилээбиттэр уонна 800-чэ сыл тухары барбыт реконкиста саҕаламмыт.
- 1265 — 25-30 саастаах бэклэрбиэк Ноҕай салалталаах Алтан Ордуу сэриитэ Соҕуруу Кавказка сэриинэн тиийэн от ыйын 19 күнүгэр Хулагу сыдьааннарын сэриитигэр хотторбута. Бу кэнниттэн аҕыйах сылынан Алтан Ордууттан туспа баран, дьонун кытта Хара Байҕал хоту өттүгэр көспүтэ, Византияҕа суоһаабыта, Болгарияҕа дьайар кыахтаммыта.
- 1696 — Петр I салайааччылаах нуучча сэриитэ Азов диэн туурак кириэппэһин ылбыт. Арассыыйа Хара уонна Азов байҕалларыгар тахсыбыт.
- 1799 — Павел I ыраахтааҕы Иркутскайга кииннээх Алясканы иччилиир Нуучча-Америка Хампаанньатын тэрийэри бигэргэппит.
- 1859 — Дьокуускайга Троица кафедралаах собуоругар аан бастаан саха тылынан литургия оҥоһуллубут.
- 1870 — Ватикааҥҥа баар Сибэтиэй бөрүстүөл римнээҕи папа аньыыта-харата суоҕун туһунан догмааты бигэргэппит.
- 1918 — Арассыыйаҕа бастакы сэбиэскэй конституция олоххо киирбит. Бу конституцияны Сэбиэттэр бүтүн Арассыыйатааҕы V сийиэстэрэ 1918 сыл от ыйын 10 күнүгэр ылыммыта. Дойду аата чопчуламмыт: Российская Социалистическая Федеративная Советская Республика (РСФСР).
- 1949 — Лаос Францияттан тутулуга суох буолбут.
- 1979 — Никарагуаҕа өрөбөлүүссүйэ буолбута. ССРС өйөөбүтэ.
- 1980 — Москубаҕа XXII Олимпиада оонньуулара аһыллыбыттар.
- 1986 — Ташкент телебашнятын туттарыгар МИ-8 бөртөлүөт иҥнэн саахалламмыт. Олорсон испит "Узбекфильм" киностудия устар бөлөҕүн дьоно өлбүттэр. Ол да буоллар бөртөлүөттэн уһуллубут кадрдар "Алмазный пояс" диэн киинэҕэ киирбиттэрэ.
Төрөөбүттэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
- 1834 — француз худуоһунньуга Эдгар Дега.
- 1893 — бэйиэт Владимир Маяковскай.
- 1935 — нуучча артыыһа Василий Ливанов.
- 1962 — Иннокентий Пестряков (06.05.2004 өлб.) — Нам улууһуттан төрүттээх саха худуоһунньуга. Үлэтин Биробиджааҥҥа дьэбириэй тыйаатырыгар саҕалаабыта. Дьокуускай куорат былыргытын ойуулаан биллибитэ.
Өлбүттэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
- 1851 — Польша бэйиэтэ Томаш Зан.
- 1990 — сэбиэскэй артыыс Георгий Бурков.
- 2009 — Саха Өрөспүүбүлүкэтин үрдүкү уордьанынан наҕараадаламмыт реставратор Савва Ямщиков.
- 2013 — Лейла Эрбиль (тур. Leylâ Erbil; 1931 төр.) — Туурсуйа биллэр аныгы суруйааччыта. Дойду дьахтар суруйааччыларыттан аан бастакынан Нобель бириэмийэтигэр түһэриллибитэ.
|
- ↑ ru.qwe.wiki/wiki/Masa_Nakayama