Олунньу 6

Олунньу 6 диэн Григориан халандаарыгар сыл 37-с күнэ. Сыл бүтүө 328 күн (ордук хонуктаах сылга 329 күн) баар.

Бэлиэ күннэр

• ХНТ ХНТ — Аан дойдуга Дьахтар ууһуур уорганнарын эчэтиигэ тулуйумтуота суох сыһыан күнэ. Сомали, Гвинея, Джибути уонна Эгиипэт кыргыттарыгар маннык эчэтэр эпэрээһийэни ордук элбэхтик оҥороллор.
• Саамнар — Саамнар дойдулар ардыларынааҕы күннэрэ
• Сиэп төлөппүөнүттэн батыныы аан дойдутааҕы күнэ
• Арассыыйа Арассыыйа, Украина Украина — Бармен күнэ
• Таджикистан Таджикистан — Милиисийэ күнэ

Түбэлтэлэр

• 1819 — Британия Ост-Ииндийэтээҕи хампаанньатын бэрэстэбиитэлэ сэр Томас Стэмфорд Раффлз Сингапуру олохтообут.
• 1820 — Америкаттан бастакы 86 афроамериканец Африкаҕа билиҥҥи Либерияҕа көспүттэр.
• 1840 — Саҥа Зеландияҕа Британия уонна олохтоох маори тойотторо Вайтанги дуогабарын түһэрсибиттэр. Саҥа Зеландия Улуу Британия колонията буолбут.
• 1865 — Санкт-Петербурга күн оройун бууска ытыытынан бэлиэтиир үгэс олохтоммут.
• 1909 — Петербургтан Саха уобалаһын күбүрүнээтэрэ Иван Крафт Дьокуускай куоратын кулубатыгар Павел Юшмановка тэлэгирээммэ ыыппыт. Онно Крафт куоракка элэктириистибэни киллэрэргэ анаан 100 тыһыынча солкуобайы иэс ылбытын туһунан эппит.
• 1910 — Аатырбыт атыыһыт Николай Эверстов — Сэрбэкэ 50 тыһыынча солкуобайы уган Куорат общественнай баанын арыттарбыт.
• 1921 — Түүн Дьокуускайга губчека саха буржуазнай националистарын, офицердар уонна кулактар саагыбардарын арыйбыт, 300-400 киһи хаайыллыбыт, 32 киһи расстрелламмыт. Кэлин Иван Строд ахтыытынан, бу курдук ЧК суоһумар быһыылара уонна атын да бэлиитикэҕэ сыыһалар оччотооҕу үчүгэйэ суох быһыыны-майгыны эбии тыҥаппыттар. Бу сыл күһүнүгэр Саха уобалаһыгар өрө туруу саҕаламмыта.
• 1933 — Өймөкөөн метео ыстаансыйата (1929 с. төрүттэммит) Саха сиригэр саамай намыһах температураны бэлиэтээбит — −67,7°С. Бу иннинэ 1926 с. геолог Сергей Обручев, Черскэй сиһигэр баран иһэн Өймөкөөн Томторугар −71,2°С буолуон сөп диэн бэйэтин күннүгэр суруйбут. Ол эрээри кээмэйдээбитин туһунан атын докумуон хаалбатах буолан, бу билиниллибэт.
• 1942 — Калининскай фронт: ньиэмэс 9-с аармыйата ССРС 29-с аармыйатын икки өттүтэн кимэн киирбит (илинтэн Ржев өттүнэн уонна арҕааттан Оленино өттүнэн), 39-с аармыйа уонна 11-с кавалерия корпуһун ситимнэрин быспыт, түмүгэр 29-с аармыйаны төгүрүйбүт.
• 1952 — Елизавета II Холбоһуктаах Хоруоллук королевата буолбут.
• 1952 — ВКП(б) Саха сиринээҕи обкома "Саха литературатын устуоруйатыгар буржуазнай уонна националистическай тиэрэ эргитиилэр тустарынан" уураах ылбыт.
• 1952 — «Кыһыл табаһыт» («Красный оленевод», «Колымская правда») диэн Аллараа Халыма улууһун хаһыатын бастакы нүөмэрэ тахсыбыт.
• 2000 — Иккис Чечен сэриитин кэмигэр федеральнай күүстэр Грознай куоратын ылбыттар.

Төрөөбүттэр

• 1536 — Тоётоми Хидэёси — Дьоппуону түмпүт байыаннай уонна бэлиитикэ диэйэтэлэ.
• 1905 — Степан Ефремов — драматург, Саха сиригэр Гражданскай сэрии кыттыылааҕа, Саха АССР искусствотын үтүөлээх деятелэ, Саха АССР оскуолатын үтүөлээх учуутала, Хаҥалас улууһун Ытык гражданина.
• 1917 — Леонтий Горбунов — 40 сыл Сангаардааҕы рудникка үлэлээбит шахтер, проходчиктар биригэдьиирдэрэ, Социалистыы Үлэ Дьоруойа.
• 1917 — Гаврил Макаров — Саха АССР устуоруйатын чинчийбит устуоруйа билимин хандьыдаата, профессор, СӨ билимин үтүөлээх диэйэтэлэ, Нам уонна Чурапчы улуустарын бочуоттаах гражданина.
• 1985 — Рустам Каженкин — бэйиэт, оскуола учуутала, Саха сирин суруйааччыларын сойууһун эдэр литератордарын сүбэтин салайааччыта.

Өлбүттэр

• 1981 — Яков Кычкин — Саха драматическай-музыкальнай тыйаатырын артыыһа, Саха АССР үтүөлээх артыыһа. Кини аата дойдутугар Мэҥэ-Хаҥалас улууһун Маттатын кулуубугар иҥэриллэн турар.
• 2013 — Галина Кривошапко — дирижер, РСФСР Үтүөлээх артыыһа, Саха АССР Норуодунай артыыһа, Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ (2002), «Хотугу сулус» уордьан кавалера (2011).