Иһинээҕитигэр көс

Кулун тутар 6

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Кулун тутар 6 диэн Григориан халандаарыгар сыл 65-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 66-c күнэ). Сыл бүтүө 300 күн баар.

  • Европа Европа — Европаҕа сиэрдээх дьон күнэ. Бу күн сэриилэр кэмнэригэр уонна тоталитаризм бүрүүкээн турбут кэмигэр атын дьону быыһыыр үлэнэн дьарыктаммыт дьону ахталлар
  • Норфолк арыы Норфолк арыы — Олохтонуу күнэ (1788 сыл). Бу Австралияттан арҕаа сытар дьоҕус арыы. Австралия бэйэтин салайынар соҕотох тас сирэ, Австралия генерал-күбүрүнээтэрэ икки сылга биирдэ аныыр администратора салайар, сокуон ылынар ассамблеялаах, Үрдүкү Сууттаах
  • Гана Гана — Тутулуга суох буолуу күнэ (Британияттан, 1957 сыллаахха)
  • Б.э.и. 12 сыл — Рим импэрээтэрин Авгуһу Улуу Понтифик диэн ааттаабыттар.
  • 632Ислаамы олохтооччу Муһаммед тиһэх арахсар тылын эппит (хутба, хутбатуль вада).
  • 1454 — Отут сыллаах сэрии: Пруссия Конфедерациятын дэлэгээттэрэ Польша хоруолугар Казимир IV бирисээгэ биэрбиттэр, кини Тевтон рыцардарын утары охсуһууну салайар.
  • 1521Фернан Магеллан хараабыла Гуамҥа тиксибит.
  • 1640 (уруккуннан олунньу 25) — Стольниктар Петр Головин уонна Матвей Глебов уонна дьяк Е. Филатов Парфен Ходыревка Дьокуускай остуруогун атамаан Осип Галкиҥҥа биэрэр туһунан "память" (бирикээс) суруйбуттар. Бирикээскэ тэргэннэр, аманааттар, приход-ороскуот кинигэлэрэ, харчы уонна хаһаас, сулууспалаахтар испииһэктэрэ ахтыллар[1].
  • 1665 — Лондоҥҥа Хоруол билимин уопсастыбатыгар «Хоруол уопсастыбатын бөлөһүөпүйэҕэ үлэлэрэ» сурунаал бастакы нүөмэрин кытта билиһиннэрбиттэр. Бу аан дойдуга саамай кырдьаҕас билим сурунаала.
  • 1868Дмитрий Менделеев Россия химия уопсастыбатыгар Периодтаах таабылын бастакы барылын көрдөрбүт.
  • 1882 — Серб хоруоллуга сөргүтүллүбүт.
  • 1899Bayer хампаанньа «Аспирин» диэн эргиэн мааркатын регистрациялаабыт.
  • 1913
    • Ургааҕа Монголияҕа бастакы хаһыат тахсыбыт. Аата — «Новое зерцало».
    • Арассыыйа импиэрийэтигэр ыраахтааҕы Романовтар дьиэлэрин 300 сыла.
    • Санкт-Петербург Казанскай собуоругар 300 сылы бэлиэтээһин кэмигэр анньыһыыга 34 киһи өлбүт.
  • 1917Финляндия автономията сөргүтүллүбүтүн туһунан Манифест тахсыбыт.
  • 1922Нестор Каландаришвили уонна кини штабын дьоно Табаҕа уонна Төхтүр икки ардыларыгар тоһуурга түбэһэн өлбүттэр. Сарсыарда 5 чааска Каландаришвили Төхтүртэн арахпыт, онтон 9 чааска Дьокуускайга Табаҕаттан илдьит киһи кэлэн быһылаан туһунан биллэрбит. Табаҕаттан 8 биэрэстэлээх сиргэ өрүс тас үөһүн (протока) икки кытылыгар оҥоһуллубут тоһуурга 100 кэриҥэ киһилээх, 100-чэ сыарҕалаах эшелон түбэспит. Быыһаммыт дьон сабаҕалааһыннарынан үрүҥнэр ахсааннара 300-тэн тахса үһү.
  • 1933Улуу депрессия: АХШ бэрэсидьиэнэ Франклин Д. Рузвельт «баан уоппускатын» биллэрэн, АХШ бааннарын барыларын сабан кэбиспит, үп хамсааһынан тохтоппут.
  • 1951Тымныы сэрии: АХШ-ка Этель уонна Юлиус Розенбергтары сууттааһын саҕаламмыт.
  • 1953 — Георгий Маленков Иосиф Сталин оннугар Сэбиэскэй Сойуус Хомуньуус баартыйатын бастакы сэкиритээринэн буолбут.
  • 1957Гана Сахаараттан соҕуруу сытар Африка сирдэригэр Британияттан тутулуга суох бастакы дойду буолбут.
  • 1975 — пассажирдары таһар Як-42 сөмүлүөт бастакы көтүүтэ.
  • 1990ССРС дьокутааттарын сийиэһэ бас билии бары көрүҥүн билиммит (бу иннинэ дойдуга чааһынай бас билии суоҕа). Ол эрээри сири бас билии уруккутун курдук судаарыстыбаҕа хаалбыт.


  1. РГАДА. Фонд 117. Якутская приказная изба. Стб.115?