Ыам ыйын 23

Ыам ыйын 23 диэн Григориан халандаарыгар сыл 143-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 144-c күнэ). Сыл бүтүө 222 күн баар.

Бэлиэ күннэр

ХНТ ХНТ: Хат буолуу кэмигэр үөскүүр сырҕан бааһы утары охсуһуу аан дойдутааҕы күнэ. ХНТ бу ыарыыны кыыс оҕо этэ-сиинэ ситэ илигинэ аһара эрдэ ыал буоларын кытта ситимниир.

• Тустууну кэрэхсээччилэр Тустуу күнүн бэлиэтииллэр.

• Азербайджан Азербайджан — Экология уонна айылҕа хаһаастарын министиэристибэтин үлэһиттэрин күнэ ;
• Грузия Грузия — Симон Кананит Апостол күнэ
• Таджикистан Таджикистан — Ыччат күнэ
• Ямайка Ямайка — Үлэ күнэ .

Түбэлтэлэр

• 1592 — Венецияҕа инквизиция бөлүһүөк Джордано Бруноны таҥара үөрэҕин утарда диэн хаайбыт.
• 1666 — Православнай сыаркап Собуора (сугулаана) протопоп Аввакум Петрову сааныттан устубут уонна кыраабыт. Бу түгэнинэн Нуучча судаарыстыбатыгар сыаркап хайдыыта (раскол) саҕаламмыт.
• 1859 — бэйэтин дьоһунун көмүскээн саха номоҕор уонна устуоруйатыгар киирбит Манчаары Баһылай 54 сааһыгар күһэлэҥ көскө олорор сиригэр Бүлүү уокуругар хандалылаах хомбуойдаммыт.
• 1877 — Румыния княжествота Туурсуйа импиэрийэтиттэн толору тутулуга суох буолбутун биллэрбит.
• 1904 — Венаҕа грек-рим тустуутугар бастакы аан дойду чөмпүйэнээтэ саҕаламмыт.
• 1924 — Москубаҕа РКП(б) XIII сийиэһэ саҕаламмыт.
• 1948 — Литваҕа «ойуур бырааттарыгар» кытта сылдьыбыт, кинилэргэ көмөлөспүт дьону уонна кинилэр дьиэ кэргэттэрин депортациялыыр икки хонуктаах эпэрээһийэ түмүктэммит.
• 1951 — "17 пууннаах сөбүлэҥ" быһыытынан Тибиэт Кытай састаабыгар төттөрү киирэр. 18-19 үйэлэргэ Кытай Тибиэти бас билэр эбит буоллаҕына, Синьхай өрөбөлүүссүйэтин кэнниттэн 1912-1951 сылларга Тибиэт тутулуга суох олорбут.
• 1987 — ССРС-ка «Америка саҥата» уонна BBC араадьыйа станцияларын бүөлүүрү тохтоппуттар.
• 1991 сыллаахха "Саха Өрөспүүбүлүкэтин национальнай оскуолаларын саҥардан сайыннарыы концепциятын" бырабыыталыстыба бигэргэппитэ.
• 1992 — СНГ дойдуларын стратегическай кимэн киирэр сэрии сэптэрин аҕыйатар туһунан Лиссабоннааҕы боротокуолга илии баттаммыт.
• 2006 — DETSAT диэн айар бөлөх сүрэхтэниитэ Саха тыйаатырыгар буолбут. Көр-күлүү шоутуттан саҕалаан кэлин киинэни устар устуудьуйа буолбуттара.

Төрөөбүттэр

• 1707 — Карл Линней (1707 — 10.1.1778), швед естествоиспытателэ, үүнээйилэр уонна хамсыыр харамайдар систематикаларын айбыт киһи.
• 1953 — Саха АССР Хандыга бөһүөлэгэр муора эппиһиэрин дьиэ кэргэнигэр Саха Өрөспүүбүлүкэтин иккис бэрэсидьиэнэ Вячеслав Штыров.
• 1972 — Найк Борзов, рок-музыкант, бэйиэт, ырыаһыт, ырыалар ааптардара.

Өлбүттэр

• 1905 — Иван Каляев (1877 төр.) суутунан өлөрүллүбүт, Арассыыйа өрөбөлүссүйэниэрэ, эсер.
• 1906 — Генрик Ибсен (1828 төр.), Норвегия драматуура, бэйиэт уонна публицист.
• 1983 — Хатыҥ Үрэххэ саха аатырбыт эппиһиэрэ Дмитрий Оллонов өлбүт. Кини хас да сэриигэ кыттыбыта. Бииргэ төрөөбүт 5 ини-биилэртэн түөрдэ Аҕа дойду сэриитин кыттыылаахтара, саамай эдэрдэрэ сэрии толоонугар охтубута.
• 2010 — Ангелина Файрушина — саха ырыаһыта, ырыа суруйааччыта. Сунтаар улууһун Хадан нэһилиэгэр 1967 сыллаахха бэс ыйын 6 күнүгэр төрөөбүтэ. Бастакы «Дьылҕабар махтанабын» диэн альбома 2000 сыллаахха тахсыбыта.