1907
Навигацияҕа көс
Көрдөбүлгэ көс
Сыллар |
---|
1903 1904 1905 1906 — 1907 — 1908 1909 1910 1911 |
Уоннуу сыллар |
1870-с 1880-с 1890-с — 1900-с — 1910-с 1920-с 1930-с |
Үйэлэр |
XIX үйэ — XX үйэ — XXI үйэ |
1907 сыл.
Туох буолбута[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Тохсунньу[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
- Тохсунньу 6 — Мария Монтессори Римҥэ оробуочайдар оҕолоругар бастакы оскуолатын уонна уһуйаанын арыйбыт.
Олунньу[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
- Олунньу 9 — Лондоҥҥа "Кирдээх хаамыы" буолбут, Дьахталлар быыбардыыр бырааптарын наассыйалыы сойууһа (NUWSS) тэрийбит бастакы бөдөҥ аахсыйата.
- Олунньу 25 — Сабахаттин Али — турок суруйааччыта, бэйиэт, учуутал.
Кулун тутар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
- Кулун тутар 15 — Финляндия түмэнигэр бастакы быыбар буолбут (ол саҕана Финляндия Арассыыйа импиэрийэтин иһинэн улуу княжество статустааҕа).
Муус устар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
- Муус устар 25 — сахалар култуураларын сөргүтүү туһунан дакылааты Петрограакка национальнай территориальнай учууталлар сойуустарын учредительнай сийиэһигэр Виктор Николаев аахпыт. Кини Байыаннай медицинскэй академия устудьуона эбит. Бу дакылаат кэлин 1916 с. «Якутские вопросы» хаһыакка бэчээттэммитэ.
От ыйа[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
- От ыйын 1 (уруккуннан бэс ыйын 18) — Николай Афанасьев диэн саха учууталын аатыгар нууччалыы уонна сахалыы тахсар «Якутский край» — «Саха дойдута» хаһыакка көҥүл бэриллибит. Бу хаһыат Саха сирин аан бастакы легальнай демокрааттыы хаһыата этэ. Бастакы нүөмэрэ от ыйын 14 күнүгэр (уруккунан 1 күнүгэр) тахсыбыта. Сүрүн таһаарааччылар Афанасьев, көскө сылдьар болдьоҕо түмүктэммит эсер Михаил Сабунаев уонна гимназия учуутала В.В. Жаров этилэр. Бастакы эрэдээктэринэн Бүлүүттэн төрүттээх Семен Корякин буолбута. Хаһыаты бэчээттиир массыынаны атыылаһарга үбү атыыһыт Петр Кушнарев уонна Баһылай Никифоров (Күлүмнүүр) биэрбиттэрэ[1].
- От ыйын 27 — Кэмпэндээйи тууһун үөрэтэр сыаллаах П. Драверт уонна П. Оленин Дьокуускайтан Сунтаарга экспедицияҕа аттаммыттар.
Атырдьах ыйа[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
- Атырдьах ыйын 31 — Англия, Россия уонна Франция Тройственнай сойуус (Антанта) төрүттээбиттэр
Балаҕан ыйа[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
- Балаҕан ыйын 5 (уруккуннан атырдьах ыйын 23) Күлүмнүүр Саха сиригэр холуобунай буруйдаахтары көскө ыытары утаран "Якутский край" хаһыакка ыстатыйа таһааттарбыт.
Төрөөбүттэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
- Кучеров Василий Максимович, 1956 — 1963 сыллардаахха Саха АССР Миниистирдэрин Сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ.
- Тохсунньу 20 — Кудрин-Абаҕыыныскай Архыып Георгиевич - поэт, тылбаасчыт.
- Тохсунньу 22 — Дмитрий Кедрин — нуучча сэбиэскэй бэйиэтэ, тылбаасчыт. Сүрүн идэтинэн — суруналыыс.
- Ыам ыйын 9 — Күннүк Уурастыырап, Новиков Владимир Михайлович - саха норуотун поэта.
- Бэс ыйын 12 — Краснояров Клавдий Карпович (12.06.1907—23.09.1943) — Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Сэбиэскэй Сойуус Геройа (1944).
- От ыйын 6 — Фрида Кало, Мексика уруhуйдьута
- Балаҕан ыйын 25 — Васильев Сергей Степанович - Борогонский (1907 - 1975), поэт, публицист уонна очеркист.
- Балаҕан ыйын 27 — Канаев Никита Петрович (27.09.1907—23.10.1987) — филология билимин кандидата.
- Алтынньы 27 — Елизавета Ивановна Убрятова (27.10.1907—04.03.1990) — филология билимин доктора, профессор,
- Сэтинньи 1 — Асямов Сергей Александрович (01.11.1907—30.04.1942) — лётчик, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Сэбиэскэй Сойуус Геройа (20.06.1942), майор.
- Сэтинньи 10 — Шуб Теодор Абрамович — филолог чинчийээччи
Өлбүттэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
- ↑ Н.Е. Афанасьев. О дореволюционных газетах, в которых я принимал участие. — Рукописный фонд ЯФ СО АН СССР. Отдел истории, оп. 40, д. 1. — С. 1 — 2