Олунньу 11
Перейти к навигации
Перейти к поиску
Олунньу 11 диэн Григориан халандаарыгар сыл 42-с күнэ. Сыл бүтүө 323 күн (ордук хонуктаах сылга 324 күн) баар.
Бэлиэ күннэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
ХНТ — Билиминэн дьарыктанар дьахталлар уонна кыргыттар дойдулар ардыларынааҕы күннэрэ
- Аан дойдутааҕы ыарыһах күнэ
Япония — Ил олохтоммут күнэ
Азербайдьан — Нолуок сулууспатын үлэһиттэрин күнэ
АХШ — Айааччы национальнай күнэ
Пилипиин — Эвелио Хавьер күнэ
ЕС — 112 суһал нүөмэр күнэ
- Велес Күнэ — кыһын ортото.
Түбэлтэлэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
- Б.Э.И. 660 — Дьоппуон бастакы импэрээтэрэ Дзимму ил тэрийбит. Кини олохтообут дьынаастыйата билигин даҕаны Дьоппуону баһылыыр.
- 1697 — Ыраахтааҕы Бүөтүр I табаҕы атыылыыры көҥүллээбит.
- 1775 (урукку истиилинэн тохсунньу 31) — Иркутскай-Дьокуускай траагын Саха сиринээҕи өттүн икки учаастакка араарбыттар: Битиимтэн Өлүөхүмэҕэ диэри уонна Өлүөхүмэттэн Дьокуускайга диэри. Хас биирдии учаастакка туспа көрөөччү (смотритель) ананар буолбут.
- 1809 — Америка айааччыта Роберт Фултон борохуоту патыаннаабыт.
- 1889 — Дьоппуон импиэрийэтин көнөстүүссүйэтэ ылыллыбыт. Дьоппуон көнөстүүссүйэлээх монархия буолбут.
- 1943 — Иосиф Сталин Сэбиэскэй Сойууска аатам буомбатын оҥоруутун саҕалыыр туһунан быһаарыыга илии баттаабыт.
- 1990 — Соҕуруу Африкаҕа дьон бырааптарын туһугар турууласпыт актыбыыс Нельсон Мандела түрмэ хаайыытыттан 27 сыл буолан баран босхоломмут. Сотору кэминэн кини Соҕуруу Африка Өрөспүүбүлүкэтин бэрэсидьиэнинэн талыллыбыта.
- 1997 — Саха Өрөспүүбүлүкэтин үрдүкү уордьана «Хотугу сулус» уордьан Ил Түмэн ПП 418-I нүөмэрдээх уурааҕынан олохтоммут.
- 2007 — Түркменистааҥҥа бэрэсидьиэн быыбарыгар Гурбангулы Бердымухамедов 89,23 % куолаһы ылан кыайбыт.
Төрөөбүттэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
- 1847 — Томас Эдисон — Америка аатырбыт айааччыта уонна урбаанньыта.
- 1929 — Валентин Луковцев — бэрэпиэссэр, бөлөһүөпүйэ дуоктара.
- 1944 — Василий Бочкарёв — саха скульптора.
- 1981 — Георгий Куркутов — саха бэлиитигэ.
Өлбүттэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
- 1650 — Рене Декарт — биллиилээх Франция бөлүһүөгэ уонна физигэ. Математика, физика уонна философия араас уобаластарыгар кинигэлэр ааптардара.
- 1948 — Сергей Эйзенштейн — сэбиэскэй тыйаатыр уонна киинэ режиссера, худуоһунньук, сценарист, ускуустубаны чинчийээччи, педагог. РСФСР ускуустубатын үтүөлээх үлэһитэ (1935 сыл).
- 2010 — Роман Дмитриев — көҥүл тустууга Олимпиада чөмпүйүөнэ (1972 Мюнхен) уонна үрүҥ көмүс призера (1976 Монреаль), норуоттар ардыларынааҕы кылаастаах спорт маастара, ССРС үтүөлээх тренерэ, Дьокуускай куоратын (1969) уонна Бүлүү улууһун Ытык олохтооҕо, «Хотугу сулус» уордьан кавалера (2006).
- 2017 — Гурий Турантаев — тыыл уонна улэ бэтэрээнэ, норуот мэдиссиинэтин маҕыыстыра, Уус-Алдан улууһун (2001) уонна Бээрийэ нэҺиэлиэгин Ытык олохтооҕо.
|