Балаҕан ыйын 10
Перейти к навигации
Перейти к поиску
Балаҕан ыйын 10 диэн Григориан халандаарыгар сыл 253-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 254-c күнэ). Сыл бүтүө 112 күн баар.
Бэлиэ күннэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Саха Өрөспүүбүлүкэтэ — Чөл олох пропагандатын күнэ (2021, балаҕан ыйын иккис бээтинсэтигэр бэлиэтэнэр)
Бэйэҕэ тиийиниини тохтотуу аан дойдутааҕы күнэ
Гайана — Америка индеецтэрин утумнарын күнэ (Гайана) (ааҥл. Amerindian Heritage Month)
Гибралтаар — Гибралтаарга Дойду күнэ (1967 сыллаахха ылыллыбыт тутулуга суох буолууну бэлиэтииллэр)
Гондурас — Оҕо күнэ (ааҥл. Children's_Day
Кытай — Учуутал күнэ
Украина — Физкультура уонна спорт күнэ
Түбэлтэлэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
- 1229 — Хайме I ыраахтааҕы христиан сэриилэрэ Майорка арыытын сэриилээһини саҕалаабыттар.
- 1622 — Японияҕа 52 киһини христиан итэҕэллээхтэрин иһин суутунан өлөрбүттэр, ол иһигэр омуктар бааллара.
- 1756 — Ыраахтааҕы Елизавета Петровна уурааҕынан Арассыыйаҕа бастакы тыйаатыр олохтоммут — Александринскай тыйаатыр.
- 1918 — Арассыыйаҕа Гражданскай сэрии: Кыһыл Аармыйа Казань куораты ылбыт.
- 1927 — Ксенофонтов-Артемьев саагыбарыгар (конфедералистар хамсааһыннарыгар) уорбаламмыт саха интэлигиэнсийэтин ОГПУ маассабайдык хаайан саҕалаабыт. Саагыбар салайааччылара бэйэлэрин дойдуларыгар хорҕойбуттар: Павел Ксенофонтов — Арҕаа Хаҥаласка, Михаил Артемьев — Амма улууһугар.
- 1943 — Сэбиэскэй сэриилэр Мариуполь куораты босхолобуттар.
- 1960 — XVII сайыҥҥы Олимпийскэй оонньууларга марафоҥҥа сенсациялаах кыайыыны атах сыгынньах сүүрбүт Эфиопия спортсмена Абебе Бикила ылбыт. Кини "хара Африкаттан" сылдьар бастакы олимпийскэй чөмпүйүөн буолбута.
- 2008 — Швейцария Женеватыгар Улахан адрон коллайдера үлэтин саҕалаабыт. Бу коллайдеры аан дойду устуоруйатыгар саамай улахан билим эксперимиэнэ диэн ааттыыллар.
- 2010 — Москубаҕа Виктор Лебедев 55 кг диэри ыйааһыҥҥа көҥүл тустууга аан дойду чөмпүйүөнэ буолбут.
Төрөөбүттэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
- 1920 — Дмитрий Сирдитов — Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, Амма улууһун ытык киһитэ.
- 1934 — Еремей Аввакумов — Саха АССР култууратын үтүөлээх үлэһитэ, РСФСР норуот үөрэҕириитин туйгуна, Сунтаар улууһун уонна Элгээйи нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо.
- 1938 — Петр Иванов — мэдиссиинэ дуоктара, профессор, Саха АССР үтүөлээх бырааһа.
- 1962 — Никита Аржаков — «Сахафильм» туруорааччы режиссера, СӨ ускуустубатын үтүөлээх диэйэтэлэ.
Өлбүттэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
- 1943 — Дмитрий Гуляев — Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, саха бастакы аатырбыт бэргэн ытааччыта. Снайпер бойобуой ахсаана 122 өстөөххө тиийбитэ. Кини "Кыһыл Знамя" уордьанынан наҕараадаламмыта.
|