Бэс ыйын 23

Бэс ыйын 23 диэн Грегориан халандаарыгар сыл 174-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 175-c күнэ). Сыл бүтүө 191 күн баар.

Бэлиэ күннэр

• ХНТ ХНТ — Холбоһуктаах Наассыйалар тэрилтэлэрин судаарыстыбаннай сулууспатын күнэ.
• Олимпиада аан дойдутааҕы күнэ.

Түбэлтэлэр

• 1757 — Плесси кыргыһыыта: 3000 киһилээх Британия Ост-Индиятааҕы хампаанньатын сэриитэ 50000 киһилээх Бенгалия сэриитин кыайбыт. Мантан ыла Улуу Британия Индияны баһылааһына саҕаламмыт.
• 1868 — Америкаҕа Кристофер Лэтем Шоулз бэчээттиир массыыҥканы айбыт. Кини сотору кэминэн түргэнник бэчээттииргэ табыгастаах QWERTY-клавиатураны айбыта.
• 1894 — Парижка Пьер де Кубертен саҕалааһынынан Аан дойдутааҕы Олимпиаада кэмитиэтэ тэриллибит.
• 1927 — Максим Аммосов салалталаах Саха АССР-ы чинчийэр хамыыһыйа уурааҕынан Дьокуускайга Тыа хаһаайыстыбатын киин опытнай станцията тэриллибит. Мантан Саха сиринээҕи тыа хаһаайыстыбатын үөрэтэр-чинчийэр институт устуоруйатын саҕалыыр.
• 1938 — Москубаҕа "саха буржуазнай омугумсуйар өрөбөлүүссүйэни утарар подпольетын кыттыылааҕын быһыытынан" Серафим Потапов тутуллубута. Саха устуоруктарыттан биир бастакылара, кыраайы үөрэтээччи, дьоҕурдаах суруналыыс быһыытынан биллибит киһи, судаарыстыба диэйэтэлэ. Бу күннэргэ П. А. Ойуунускайы, Г. В. Ксенофонтову эмиэ туппуттара.
• 1978 — Кырыымҥа Муса Мамут диэн киһи былаас кырыым татаардарын атаҕастыырын утаран бэйэтин умаппыт. Аҕыйах хонон баран балыыһаҕа өлбүт. Ол тухары кэмсиммэтин этэ сыппыт.

Төрөөбүттэр

• 1889 — Анна Ахматова (Горенко), нуучча бэйиэтэ төрөөбүт.
• 1897 — Данил Слепцов, Орто Халыма үөрэх салаатын бастакы сэбиэдиссэйэ.
• 1913 — Алан Тьюринг, Англия математига уонна көмпүүтэр ньыматыктарыгар учуонайа.
• 1938 — Валериан Васильев — саха графига, Саха Өрөспүүбүлүкэтин литэрэтиирэҕэ, ускуустубаҕа уонна архитектураҕа бириэмийэтин лауреата.
• 1954 — Иван Мигалкин, бэйиэт, тылбаасчыт, оҕо суруйааччыта, публицист. Саха Өрөспүүбүлүкэтин суруйааччыларын сойууһун бэрэстээтэлэ.
• 1980 — Виктория Яковлева — саха хоһоонун, бэйиэт Чаҕылҕан айар үлэтин чинчийэр учуонай, тыл үөрэҕин билимин хандьыдаата.

Өлбүттэр

• 1995 — Джонас Солк (1914 төр.), полиомиелиты утары быһыыны айбыт дьонтон биирдэстэрэ, вирусолог. Дьоно Польшаттан Нью-Йорка көспүт дьэбириэйдэр. Аҕата Даниил дьахтар бортунуойа буолан оҕолоро үчүгэй үөрэхтэнэллэрин хааччыйбыт.