1794
| Сыллар |
|---|
| 1790 1791 1792 1793 — 1794 — 1795 1796 1797 1798 |
| Уоннуу сыллар |
| 1760-с 1770-с 1780-с — 1790-с — 1800-с 1810-с 1820-с |
| Үйэлэр |
| XVII үйэ — XVIII үйэ — XIX үйэ |
1794 сыл.
Туох буолбута
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Кулун тутар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Кулун тутар 14 — АХШ айааччыта Эли Уитни хлопогы ыраастыыр массыынаҕа патент ылбыт.
- Кулун тутар 24 — Речь Посполита сиригэр Тадеуш Костюшко өрө туруута саҕаламмыт: Костюшко Краков куоракка Арассыыйа импиэрийэтин уонна Пруссияны утары сэриилэһэрин туһунан биллэрбит.
Ыам ыйа
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Ыам ыйын 8 — Францияҕа улахан террор кэмигэр нолуок хомуйааччынан үлэлээбит айылҕаны чинчийэр учуонай Антуан Лавуазье таҥнарыахсыт аатыран Парижка сууттаммыт уонна гильотиналаммыт. Лавуазье аныгы химия төрүттээччитинэн ааҕыллар.
Бэс ыйа
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Бэс ыйын 23 — Екатерина II ыраахтааҕы дьэбириэйдэр Киевкэ олохсуйалларын көҥүллээбит.
От ыйа
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- От ыйын 27 — Парижка 9-с термидорга буолбутунан биллэр переворот буолбут. Бу кэнниттэн Улуу Француз өрөбөлүүссүйэтэ кэхтэн барбыт.
- От ыйын 28 — Француз өрөбөлүүссүйэтэ: Максимилиан Робеспьер уонна Луи Антуан де Сен-Жюст гильотинаҕа өлбүттэр.
Атырдьах ыйа
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Атырдьах ыйын 20 — Арассыыйаны уонна Пруссияны утары Костюшко өрө туруута: Великопольшатааҕы өрө туруу саҕаламмыт.
Сэтинньи
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Сэтинньи 4 — Александр Суворов сэриилэрэ Праганы (Варшава аттынааҕы сэлиэнньэ) ылбыттар. Поляктар өрө туруулара хам баттаммыт. Бу кэнниттэн элбэх поляк дворяннара Сибииргэ көскө уонна хаатыргаҕа ыытыллыбыттара.
Төрөөбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Өлбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Ыам ыйын 8 — Антуан Лавуазье (1743 төр.), Франция учуонайа, аныгы химияны олохтооччу.