1792
| Сыллар |
|---|
| 1788 1789 1790 1791 — 1792 — 1793 1794 1795 1796 |
| Уоннуу сыллар |
| 1760-с 1770-с 1780-с — 1790-с — 1800-с 1810-с 1820-с |
| Үйэлэр |
| XVII үйэ — XVIII үйэ — XIX үйэ |
1792 сыл.
Туох буолбута
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Тохсунньу 9 — Арассыыйа уонна Осмаан импиэрийэлэрин ыккардыгар Яссытааҕы эйэ сөбүлэҥэр илии баттаммыт.
- Кулун тутар 20 — Франция Национальнай ассамблеята гильотинаны туттары бигэргэппит.
- Ыам ыйын 17 — Чаллах мас күлүгэр 24 брокер мустаннар Нью-Йорк биржатын олохтуурга быһаарыныы ылбыттар. Билигин ол брокердар мустубут сирдэрин оннугар Уолл-стрит баар.
- Атырдьах ыйын 10 — Француз өрөбөлүүссүйэтэ: Тюильри уораҕайыгар Швейцарияттан сылдьар харабылларын өлөртөөн баран Франция хоруолун Людовик XVI хаайбыттар.
- Атырдьах ыйын 13 — Франция хоруола Людовик XVI хаайыллыбыт уонна норуот өстөөҕүнэн биллэриллибит.
- Атырдьах ыйын 16 — Максимилиан де Робеспьер Сокуон мунньаҕар Париж коммунатын аатыттан өрөбөлүүссүйэ трибунаалын тэрийэри ирдээбит.
- Балаҕан ыйын 7 — запорожецтар Тамань тумул арыыга аалларынан устан олохсуйа кэлбиттэр. Икки сыл иһигэр Захарий Чепега атамааннаах 25 тыһыынча хаһаак олохсуйбут, 40 станица олохтообут, киин сэлиэнньэлэрин Екатеринодар диэн ааттаабыттар.
- Балаҕан ыйын 22 — Францияҕа Өрөспүүбүлүкэ олохтоммут, бу күнтэн республиканскай халандаар ааҕыллан барбыт.
- Сэтинньи 17 — Саха уобалаһын баһылыгын быыбара буолан ааспыт. Быыбары Хаҥалас улууһун баһылыга Софрон Сыранов кыайбыт, ол эрэн сотору кэминэн кырыйдым диэн солотуттан батыммыт.
Төрөөбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- От ыйын 23 — Пётр Вяземскай (1878 өлб.) — нуучча бэйиэтэ уонна литэрэтиирэ кириитигэ, устуорук, тылбаасчыт, публицист. Пушкин атаһа.
- Ахсынньы 1 — Николай Лобачевскай — нуучча математига, неевклидовай геометрия айааччыларыттан биирдэстэрэ, университет үөрэҕириитин уонна народнай сырдатыы диэйэтэлэ.