Иһинээҕитигэр көс

Ахсынньы 3

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Ахсынньы 3 диэн Григориан халандаарыгар сыл 337-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 338-c күнэ). Сыл бүтүө 28 күн баар.

  • 1586Англияҕа аан бастаан Колумбияттан хортуоска аҕалбыттар.
  • 1910Парижтааҕы автосалоҥҥа айааччы Жорж Клод бастакытын аныгы неон сырдатыытын көрдөрбүт.
  • 1919Канаадаҕа 20 сыл тутуллубут, ол иһигэр иккитэ суулла сылдьыбыт Квебек күргэтэ аһыллыбыт. Күргэ уһуна — 987 м, ортоку систэрин арыта — 549 м.
  • 1924ЯЦИК бөрөсүүдьүмэ кыраныысса таһыгар тахсыбыт сахалары амнистиялыыр туһунан уураах ылыммыт. Элбэх саха төннүбүтэ.
  • 1953Хабаровскай кыраайтан туспа баран Магадан уобалаhа тэриллибит.
  • 1963Дьокуускай салгын пуордугар 500 киһини аһарар кыамталаах саҥа баксаал аһыллыбыт[1].
  • 1966Москубаҕа Кириэмил эркинин анныгар Биллибэт саллаат уҥуоҕа көмүллүбүт.
  • 1979 — аятолла Рухолла Хомейни Ираан үрдүкү салайааччыта буолбут.
  • 1984 — Бхопал алдьархайа: Ииндийэҕэ Бхопал куоратыгар Union Carbide хампаанньа пестицид оҥорор собуотуттан метилизоцианат тохтуутун түмүгэр 3800-тан тахса киһи өлбүт уонна 150 000–600 000 киһи эмсэҕэлээбит (кинилэртэн 6000-та кэлин эчэйииттэн өлбүттэр). Бу түбэлтэ аан дойду устуоруйатыгар саамай ыарахан техногеннай саахаллартан биирдэстэрэ буолар.
  • 1989Мальтатааҕы саммитка АХШ бэрэсидьиэнэ Джордж Буш уонна ССРС бэрэсидьиэнэ Михаил Горбачёв кинилэр дойдулара утарсааччы буолбаттарын биллэрбиттэр. Бу күн Тымныы сэрии официальнай түмүктэниитинэн ааҕыллар.
  • 1997Канаада киин куоратыгар Оттаваҕа 121 дойду бэрэстэбиитэлэ пехота утары мииналары бобор Оттава дуогабарын түһэрсибиттэр. Бу дуогабарга кыттыспатах дойдулар быыстарыгар АХШ, Кытай уонна Арассыыйа бааллар. Маннык кыра кыамталаах мииналар киһини үксүн имбэлиит оҥороллор, ону таһынан сэриигэ быһаччы сыһыана суох көннөрү дьон (оҕолор иҥин) уонна сүөһү саахалланар.
  • 2003Сахакредитбанк лиссиэнсийэтэ ууратыллыбыт. Дьокуускайга Ленин проспегар тутуллубут 12 этээстээх офиһын өрөспүүбүлүкэ ылбыт.
  • 2009Бразилияҕа Рио де Жанейро куоратыгар Анастасия Диодорова 50 м баттерфляй ньыманан устууга инбэлииттэргэ Аан Дойду рекордун олохтообут — 38,86 сөкүүндэ.
  • 2014 — Дьоппуон космоска ааҕыныстыбата (JAXA) астероидтан таас ылан Сиргэ аҕалыахтаах Hayabusa2 диэн хараабылы 6 сыллаах айаҥҥа ыыппыт.


  1. Календарь "ЯВ" // Якутск Вечерний : хаһыат. — 2012. — 30 От ыйын. — С. 69.