Ахсынньы 11

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Навигацияҕа көс Көрдөбүлгэ көс

Ахсынньы 11 диэн Григориан халандаарыгар сыл 345-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 346-c күнэ). Сыл бүтүө 20 күн баар.

Бэлиэ күннэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • ХНТ ХНТДойдулар ардыларынааҕы хайа күнэ. 2003 сыллаахтан бэлиэтэнэр. 2023 сыллааҕы ыҥырыыта: «Хайа экосистиэмэтин сөргүтүү» (Restoring mountain ecosystems (ааҥл.))[1]
  • Арассыыйа Арассыыйа — Андреевскай былаах күнэ
  • Аргентина Аргентина — Үҥкүү күнэ
  • АХШ АХШИндиана күнэ
  • Буркина Фасо Буркина Фасо — Өрөспүүбүлүкэ күнэ, 1958 сыллаахха Үөһээ Вольта Франция холбоһугун иһинэн автономияны ылбыт
  • Ираак Ираак, Ираак Курдистаана — Курд дьахталларын сойууһа төрүттэммит күнэ
  • Пилипиин Пилипиин — Пампанга провинция күнэ

Түбэлтэлэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • 220 — Кытайга Сянь-ди ыраахтааҕы бөрүстүөлтэн батынарга күһэллибит, Хань династия түмүктэммит.
  • 361Юлиан ыраахтааҕы Константинопольга Риим импиэрийэтин соҕотох ыраахтааҕыта быһыытынан киирбит.
  • 1618Речь Посполита уонна Нуучча саарыстыбатын ыккардыларыгар Деулиннааҕы эйэлэһии буолбут, Нуучча-поляк сэриитэ түмүктэммит.
  • 1905Киевкэ оробуочайдар өрө турбуттар. Шулявскай өрөспүүбүлүкэ үөскээбит.
  • 1941Германия уонна Италия Америка Холбоһуктаах Штааттарыгар сэриини биллэрбиттэр. АХШ эмиэ сэриини биллэриинэн хоруйдаабыт.
    • Польша Дьоппуон импиэрийэтигэр сэриини биллэрбит.
  • 1946 — ХНТ Оҕо пуондата эбэтэр ЮНИСЕФ — ыксаллаах быһыыга оҕо-аймаҕы көмүскүүр ХНТ анал тэрилтэтэ олохтоммут.
  • 1950 — Саха АССР Миниистирдэрин Сэбиэтэ "Дьокуускайдааҕы куорат бензоколонкатын тэрийэр туһунан" уураах ылыммыт.
  • 1972 — Ыйга сылдьыбыт киһилээх хараабыллартан бүтэһигэ Аполлон-17 Ый ньууругар олорбут.
  • 1990Албания үрдүнэн устудьуоннар уонна оробуочайдар уулуссаҕа тахсыбыттар, тиһэҕэр бу Албанияҕа хомуньуус былааһа сууллуутугар тиэрдибитэ.
  • 1991 — Арассыыйа бэрэсидьиэнэ Борис Ельцин «Өрөспүүбүлүкэҕэ хостонор айылҕа баайыгар Саха ССР боломуочуйаларын туһунан» диэн 277№ ыйаахха илии баттаабыт. Бу ыйааҕынан Саха сирин баайын хостуулларын иһин хостуур тэрилтэлэр төлөбүрдэрин уонна куортам төлөбүрүн бэрээдэгин уонна кээмэйин өрөспүүбүлүкэ быһаарар бырааптаммыта. Онон "Саха-Арассыыйа алмаастара" тэрилтэ аренда харчытын өрөспүүбүлүкэҕэ төлүүр буолбута.
  • 1994 — Арассыыйа бэрэсидьиэнэ Борис Ельцин Чэчиэн Өрөспүүбүлүкэтигэр аармыйа киллэрэргэ дьаһайбыт, Бастакы чэчиэн сэриитэ саҕаламмыт.
  • 1997Киото боротокуола илии батыыырга аһыллыбыт.
  • 2001 — Кытай Аан дойдутааҕы эргиэн тэрилтэтигэр (ВТО) киирбит.
  • 2010 — Москубаҕа «Архнадзор» диэн түмэт-тэрилтэ "Арассыыйа Федерациятын норуоттарын култуураларын утумун туһунан" (нууч. «О культурном наследии народов Российской Федерации») сокуону уларытары утаран миитин тэрийбит. Бу уларытыы архитектура мэҥэлэрин алдьатары көҥүллүүр этэ. Маннык миитиннэр Арассыыйа элбэх куораттарыгар буолбуттар.

Төрөөбүттэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Өлбүттэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]


  1. Theme: International Mountain Day: Food and Agriculture Organization of the United Nations(суох сигэ — история). Веб-сайт Продовольственной и сельскохозяйственной организации ООН. — «International Mountain Day». Тургутулунна 28 От ыйын 2023. Төрүт сириттэн архыыптанна 30 Кулун тутар 2023.