Балаҕан ыйын 24
Балаҕан ыйын 24 диэн Григориан халандаарыгар сыл 267-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 268-c күнэ). Сыл бүтүө 98 күн баар.
Бэлиэ күннэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Саха Өрөспүүбүлүкэтэ — Саха Өрөспүүбүлэктигэр Урбаанньыт күнэ. Балаҕан ыйын төрдүс баскыһыанньататыгар 2001 сыллааҕы ахсынньы 13 күнүгэр тахсыбыт СӨ Бэрэсидьиэнин № 1626 ыйааҕынан бэлиэтэнэр.- Дойдулар ардыларынааҕы караванщик күнэ
Камбодьа — Конституция күнэ
Перу — Сэбилэниилээх күүстэр күннэрэ
Соҕуруу Африка — (култуураҕа) Нэһилиэстибэ күнэ
Гуинея-Биссау — Тутулуга суох буолуу күнэ (1973, Португалияттан)
Саҥа Каледония — Саҥа Каледония күнэ
Тринидад уонна Тобаго — Өрөспүүбүлүкэ күнэ
Түбэлтэлэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- 1852 — Дирижабль бастакы көтүүтэ. Француз Анри Жиффар көппүт.
- 1853 — Контр-адмирал Огюст Фебврье-Деспуант Чуумпу далайга баар Саҥа Каледония арыытын Франция бас билиитинэн биллэрбит. Французтар манна хаайыы тэрийбиттэрэ.
- 1932 — Индияҕа Махатма Ганди уонна Бабасахиб Амбедкар "тыытыллыбаттар" касталарыгар парламеҥҥа туспа квота көрүллэрин туһунан сөбүлэҥ түһэрсибиттэр.
- 1936 — Саха АССР тыатын хаһаайыстыбатын үлэһиттэрин бастакы быыстапката аһыллыбыт[1].
- 1948 — Дьоппуоҥҥа механик Соитиро Хонда Honda Motor хампаанньаны тэрийбит.
- 1960 — Аан дойдуга бастакы атомнай авианосец USS Энтерпрайз ууга түһэриллибит. Билигин маннык авианосецтар АХШ аан дойду далайыгар баһыйар күүс буоларын хааччыйаллар.
- 1970 — ССРС «Луна-16» автоматическэй станцията Ый буорун Сиргэ аҕалбыт. Бу иннинэ Ый буорун АХШ астронавтара «Аполлон-11» уонна «Аполлон-12» миссияларыттан аҕалбыттара.
- 1996 — ХНТ-га 71 дойду ядернай дэлби тэбии тургутуутун ыытары бобор туһунан сөбүлэҥҥэ илии баттаабыттар.
- 2014 — Мангальян диэн Ииндийэ атын планетаҕа ыытыллыбыт бастакы станцията Марс орбитатыгар тиийбит.
Төрөөбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- 1902 — Рухолла Хомейни (аятолла Хомейни) — Иран итэҕэлин лиидэрэ уонна бэлиитигэ, 1979 сыллааҕы Ислам өрөбөлүүссүйэтин тэрийээччи уонна Ислам өрөспүүбүлүкэтин олохтооччу.
- 1911 — Константин Черненко — 1984-1985 сылларга ССКП КК Генеральнай сэкиритээрэ.
- 1914 — Андрей Сивцев — Бүлүүтээҕи педагогика училищетын уонна Саха государственнай университетын преподавателэ. Бүлүүтээҕи педагогика училищетыгар литературнай куруһуок тэрийэн устудьуоннарга бобуулаах сахалыы уус-уран айымньылары аахтарбытын иһин 10 сылга хаайыллыбыт. Ол куруһуокка үөрэммиттэрэ: бэйиэт Иван Гоголев - Кындыл, суруйааччы Афанасий Федоров, кыраайы үөрэтээччи Багдарыын Сүлбэ, суруналыыс Нина Протопопова уо.д.а.
- 1927 — Виль Якупов — Саха государственнай университетын профессора, РФ наукатын үтүөлээх диэйэтэлэ, геология-минералогия билимин доктора, РАЕН уонна Нью-Йорктааҕы Академиялар чилиэннэрэ.
Өлбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- 1943 — Клавдий Краснояров (12.06.1907 төр.) — 1931 сылтан сэриигэ ыҥырыллыар диэри Дьокуускайга олорбут Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа (1944).
- 1944 — Семён Достовалов — сэрии иннинэ Алдаҥҥа көмүс хостуур приискаларга горнягынан үлэлээбит Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа (1945).
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- ↑ Корякин, М. Н. Төрүт дьарыгы өрө тутан : Чурапчы улууһугар тыа хаһаайыстыбатын сайдыыта / М. Н. Корякин ; [аан тыл авт. Н. Н. Попов]. - Дьокуускай : Сайдам, 2007. – С.19.