Иһинээҕитигэр көс

1932 сыл

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
(Мантан: 1932 көстө)
Сыллар
1928 1929 1930 193119321933 1934 1935 1936
Уоннуу сыллар
1900-с 1910-с 1920-с1930-с1940-с 1950-с 1960-с
Үйэлэр
XIX үйэXX үйэXXI үйэ

1932 сыл.

  • Тохсунньу — РСФСР Наркомземын иһинээҕи Госземтрест Саха сиринээҕи салаата тэриллэр.
  • Тохсунньу 25
    • ССРС уонна Польша саба түспэт туһунан пакт түһэрсибиттэр.
    • Иккис Кытай-Дьоппуон сэриитин кэмигэр хотугулуу-илиҥҥи Хэйлунцзян провинциятын киин куората Харбин обороната саҕаламмыт.
  • Тохсунньу 28Дьоппуон сэриилэрэ Шанхайга саба түспүттэр. Куорат иһигэр буолбут биир ыйдаах кыргыһыы түмүгэр Кытай Өрөспүүбүлүкэтэ сэбилэниилээх күүстэрин барытын Шанхайтан таһаарбыт.
  • Тохсунньу 29 — Саха АССР Совнаркомын уурааҕынан Аэрофотогеотрест диэн тэрилтэ тэриллэр. Саха сирин геодезия уонна топография өртүнэн үөрэтэр.
  • Муус устар 23 — ВКП(б) Киин кэмитиэтэ сэбиэскэй суруйааччылары түмэр сойуус тэриллэрин туһунан уураах таһаарбыт[1].
  • Ыам ыйын 11 — Саха АССР Совнаркома "Кымыс оҥоруу туһунан" уураах ылар.
  • От ыйын 5Португалия премьер-миниистиринэн Антониу де Оливейра Салазар анаммыт. Кини бу солоҕо 1968 сыллаахха диэри 36 сыл олорон дойдуну салайбыт. Салазар өр кэмнээх кризис кэнниттэн былааска кэлэн экэниэмикэни өрө тардыбыт, дьадаҥы дьон ахсаанын аччаппыт, ол эрэн үөрэҕириигэ, дьон олоҕун таһымыгар болҕомто ууруллубатах.
  • Ахсынньы 17Хотугу байҕал суолун сүрүн дьаһалтата (Главное управление Северного морского пути - Главсевморпуть) тэриллибит. Главсевморпуть сүрүн сыала — Арктиканы туһаҕа таһаарыыны уонна Хотугу байҕал суолунан хараабыллар сылдьалларын хааччыйыы.
  • Ахсынньы 27ССРС-ка пааспар баар буолбут. Бу иннинэ кыраныысса таһыгар үлэлиир эрэ гражданнар пааспардаах этилэр (холобур, Маяковскай 1929 с. хоһоонугар ол пааспар этиллэр).
  • Кулун тутар 31Петр Слепцов (1876 төр.) — «Сахалар сойуустарын» кыттыылааҕа. 1922 с. Бүтүн Саха сиринээҕи Тэрийэр сийиэс кыттыылааҕа. 1922, 1924, 1926 сс. Саха Киин Ситэриилээх Кэмитиэтин чилиэнинэн талыллыбыт. 1925 с. хоту олохтоох кыра омуктарга көмөлөһөр кэмитиэт бэрэстээтэлин солбуйааччынан, онтон кэлин бэрэстээтэлинэн ананан үлэлээбит. Кэлин ССРС Наукаларын Академиятын иһинэн үлэлиир Антропология уонна этнография музейыгар хотугу норуоттар боппуруостарыгар научнай консультанынан үлэҕэ ылыллар. П.В. Слепцов талааннаах худуоһунньук, фольклорист, этнограф учуонай этэ.
  • Ыам ыйын 8Леонтьев Василий Никанорович (1895 - 1932), литэрэтиирэ кириитигэ, түмэт диэйэтэлэ.
  • От ыйын 7Кырыымҥа быстардык дьадайан, куртах раагыттан суруйааччы Александр Грин өлбүт. Кини 1880 сыллаахха Вяткаҕа төрөөбүтэ (аҕата поляк эпиһиэрэ, ийэтэ нуучча сиэстэрэтэ). Айымньыларыгар мүччүргэннээх сырыылары, ыраах байҕалларга айаны, үрдүк тапталы ойуулуура.
  1. Материалы первой всеякутской конференции советских писателей: (2-11 декабря 1934 года) / Н. Е. Мординов. — Якутск: Якутское государственное издательство, 1936. — С. 9. — 161 с. — 4200 экз.