1928

Сыллар
1924 1925 1926 1927 — 1928 — 1929 1930 1931 1932
Уоннуу сыллар
1890-с 1900-с 1910-с — 1920-с — 1930-с 1940-с 1950-с
Үйэлэр
XIX үйэ — XX үйэ — XXI үйэ

1928 сыл.

Туох буолбута[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Тохсунньу — Ньурбаҕа мэлиэһэ уонна электростанция үлэҕэ киирбиттэр.
Тохсунньу 20 — Дьокуускайы Илин Хаҥалас улууһун кытта холбуур телефон ситимэ тутуллубут.
Тохсунньу 21 — ЦИК «Саха АССР оройуоннааһынын принцибин туһунан» диэн уураах ылбыт. Түөрт степеннээх "өрөспүүбүлүкэ-уокурук-оройуон-нэһилиэк" салайыы систиэмэтин оннугар үс степеннээх "өрөспүүбүлүкэ-оройуон-нэһилиэк" систиэмэҕэ көһөргө ыйыллыбыт.
Олунньу — Булуҥҥа радиотелефоннай станция үлэҕэ киирэн куораты кытта сибээс олохтоммут. Ол туһунан Булуҥ уокуругун исполкомун бэрэстээтэлэ Иван Торгенсен "Автономная Якутия" хаһыакка биллэрбит.
Олунньу 10 — Конфедералистар хамсааһыннарын силиэстийэлии ВКП(б) киин комитетын анал хамыыһыйата сыарҕанан Дьокуускайга кэлбит. Хамыыһыйаҕа ВЦИК солбуйааччыта Ян Полуян, ОГПУ Анал отделын салайааччыта Сергей Пузицкай, ЦК ВКП(б) бэрэстэбиитэлэ Александр Асаткин уонна ОГПУ следователлэрэ бааллар эбит. Бу хамыыһыйа кэлбитин кэннэ саха бастыҥ дьонугар ыар күннэр үүммүттэр. Архыып матырыйааллара көрдөрөллөрүнэн уопсайа 289 киһи сууттаммакка эрэ холуобунай дьыалаҕа эриллибит, олортон 130-та расстрелламмыт, элбэх киһи концлагерьга уонна түрмэ хаайыытыгар ыытыллыбыт. Расстрелламмыт дьон өлүктэрэ сайын өрүскэ дагдайан тахсыбыттара биллэр. Онтон хамыыһыйа салайааччылара Полуян, Пузицкай, Асаткин 1937 сыллаахха бэйэлэрэ репрессияҕа түбэһэн расстрелламмыттар.
Кулун тутар 27 — Конфедералистар хамсааһыннарын хам баттааһын кэмигэр 24 «бандьыыт» холуобунай дьыалата көрүллүбүт. Ол түмүгэр 20 киһи сууттаммакка эрэ бириигэбэрдэнэн расстрелламмыттар — Павел Ксенофонтов, Михаил Артемьев уонна да атыттар.
Муус устар — Ньурбаҕа маҥнайгы трактор кэлбит.
Муус устар 23 — Саха суругун-бичигин Кэмитиэтэ ЯЦИК Президиумун иһинэн тэриллибит. Былатыан Ойуунускай бэрэстээтэлинэн анаммыт, чилиэннэринэн Исидор Барахов, Алексей Иванов — Күндэ, Семен Донской-2, уонна Кузьма Гаврилов буолбуттар. Хамыыһыйа (кэмитиэт) атын түүр алпабыыттарын кытта дьүөрэлэһиини ситиһиэхтээх, орфографияны быһаарыахтаах уонна биэс сыллаах саҥа сурукка-бичиккэ киирии бырагырааматын оҥоруохтаах эбит.
Бэс ыйын 2 — Саха сирин ВКП(б) обкомун бюрота «Саха омук» уопсастыбаны бобор туһунан уураах ылыммыт. Бобуу төрүөтүнэн уопсастыбаҕа «сэбиэттэри утарар дьон» (антисоветские элементы) киирэллэрэ, оттон салалтатыгар «омугумсук интэлигиэннэр» (националистически настроенная интеллигенция) киирэллэрэ буолбут. Бу дьиҥнээх төрүөтүнэн Павел Ксенофонтов уонна Михаил Артемьев бастаанньалыыр этэрээттэрин утары охсуһуу содула этэ.
Бэс ыйын 20 — Москубаттан бастакы саха летчига Алексей Торговкин аала саахалланан өлбүтүн туһунан телеграмма кэлбит.
Бэс ыйын 29 — Иркутскайтан Дьокуускайга үөрүүлээх быһыыга-майгыга бастакы көтөр аал кэлбит. 8 миэстэлээх "Моссовет" диэн ууга түһэр гидроплан Иркутскай - Жигалово - Усть-Кут - Киренскай - Бодойбо - Витим - Өлүөхүмэ - Дьокуускай холонон көрүү маршрутунан көтөн кэлбит. Мантан ыла регулярнай рейстэр саҕаламмыттар. Бу иннинэ Дьокуускайтан Москубаҕа айан ыйтан ордук, онтон саас суол алдьаннаҕына икки ыйтан ордук буолар эбит. Ол иһин Саха сирин салалтата көтөр аалынан сырыы аһылларын 1923 сыллаахтан ыла туруорсубут.
Балаҕан ыйын 3 — ВЦИК Президиума Лаамы байҕал кытылын Саха АССР-га сыһыарыы туһунан ходатайствоҕа аккаас биэрбит.
Алтынньы 12 — Саха АССР Совнаркома "Дьокуускайга тирии собуотун тутар туһунан" уураах ылыммыт.
Сэтинньи 8 — Дьокуускайдааҕы областной кыраайы үөрэтэр музейга хартыына саалата аһыллыбыт. Саалаҕа 106 хартыына уонна эскиз, ол иһигэр 10 Сибиир худуоһунньуктарын киэннэрэ, 69 саха худуоһунньуктарын киэннэрэ уонна 27 Третьяковскай галерея хартыыналара көрдөрүллүбүттэр. Бу билиҥҥитэ Саха Өрөспүүбүлүкэтин национальнай художественнай музейа.
Сэтинньи 19 — ЯЦИК президиума "Саха АССР-га киинэ устуу дьыалатын туругун уонна сайдыытын туһунан" уураах ылыммыт. Госкино тэрийэр наадата билиниллибит.