Ковалевскай Олег Михеевич
Ковалевскай Олег Михеевич, худуоһунньук, график, Саха АССР култууратын үтүөлээх үлэһитэ.
Олоҕун олуктара
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- 1928 сыл балаҕан ыйын 21 күнүгэр Дьокуускай куоракка төрөөбүтэ. Кини удьуордара Өлүөнэ кытылыгар XIX үйэҕэ олохсуйбуттара.
- 1945 - 1950 сыллардаахха Дьокуускайга художественнай училищеҕа П.П. Романовка уонна И.П. Христолюбовка үөрэнэр.
- Училищены бүтэрээт оскуолаҕа учууталлыыр;
- 1950 сыллардаахха графиканан дьарыктанар уонна художественнай мастарыскыайга үлэлиир.
- 1964 сылтан ССРС худуоһунньуктар холбоһуктарын чилиэнэ.
- 1996 сыл кулун тутар 30 күнүгэр өлбүтэ.
Саха сирин графикатыгар О.М. Ковалевскай лироэпическай пейзажтарын ааптарынан киирэр, ону таһынан индустрия жанрын сайыннарааччы.
Айымньылара
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- "Мартовские тени", линогравюра (1960);
- "Якутск", линогравюра (1961);
- "Река Лена", линогравюра (1963))
- "Лена", офорт (1978);
- "Ленские мотивы", өҥнөөх линогравюра (1981);
- "Пейзажи Якутии", пастель (1985);
- "Край мой северный" пастель (1989);
Индустрия, куорат пейзаж жанрыгар үлэлээбитэ:
- "Край алмазный", офорт (1973);
- "Бүлүү гааһа" ("Газ Вилюя"), офорт (1976);
- "Малый БАМ", офорт (1980);
- "Якутский речной порт", офорт (1983);
- "Ростов Великий", офорт (1976)).
Хотугу кыраай үлэһиттэрин уонна Саха сирин остуоруйатын уруһуйдаабыта:
- "Праздник Севера", линогравюра;
- "Табаһыттар", линогравюра (1967);
- "Бастыҥ дьоннор", офорт серията (1971);
- "Өрөбөлүүссүйэ сыллара", триптих (1987).
Худуоһунньук араас техниканы баһылаабыта - линогравюра, офорт, монотипия, пастель, тушь,
Кэнники сылларга пейзаж суруйар:
- "Чөркөх" (1986);
- "Суол";
- "Мастар" (1987);
- "Лабаа" (1988);
- "Тымныы кыһын бүттэ";
- "Күһүҥҥ күн";
- "Көмүөл уута" (1990);
- "Күһүн саҕаланна" (1991);
- "Күһүҥҥү тыын" (1993);
- "Бүлүүгэ" (1995)).
Ковалевскай О.М. үлэлэрэ 1962 сылтан быыстапкаларга көстөллөр:
- Зональнай (Хабаровскай 1964; Владивосток, 1967; Улан-Удэ, 1969; Владивосток, 1974; Чита, 1980; Владивосток, 1985; Дьокуускай, 1990);
- уобаластар икки ардыларынааҕылар (Москва, 1971);
- Бүтүн Арассыыйа (Москва, 1971, 1975, 1977; Доннаҕы Ростов, 1978; Красноярскай, 1983; Москва, 1989);
- Бүтүн Союзтааҕы (Минскай, 1974; Москва, 1976, 1982);
- Кыраныысса таһыгар тахсар (Москва, 1963; Калининград, Петрозаводскай, Вологда, Киров, Мурманскай, 1963 - 1964; Рига, Даугавпилс, 1966; Москва, 1968; Ульяновскай, Харьков, Рязань, 1968; Кызыл, 1968; Магадан, 1971; Ленинград, 1972; ГДРга уонна ЧССРга, 1974 - 1975; Латвия куораттарыгар, 1975; Ленинград, 1977; Москва, Целиноград, 1982; Хабаровскай, Амуурдааҕы Комсомольскай, Чита, 1986 - 1987; Иркутскай, 1988; Благовещенскай, 1989; Москва, 1989; Швейцария, 1994);
- Кыраныысса таһыгар (Монреаль, 1981; Улаанбаатар, 1985);
- Персональнай 1978, 1988 уонна 1998 Дьокуускайга.
Кини графиката уонна архива кыргыттара Татьяна уонна Ольга Дьокуускайдааҕы Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бас Түмэлигэр бэриллибиттэрэ.
Ону таһынан кини үлэлэрэ Е. Ярославскай музейыгар, Харбалаах галереятыгар, Бүлүүчээн галереятыгар уонна чааһынай коллекцияларыгар бааллар.
Ылыллыбыт сирэ
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Национальная библиотека РС (Я) Архыыптаммыт 2007, Алтынньы 12 күнүгэр.