Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Навигацияҕа көс Көрдөбүлгэ көс
«Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ» аат бэлиэтэ

Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэСаха Өрөспүүбүлүкэтин сайдыытыгар, туругуруутугар үрдүк өҥө иһин иҥэриллэр ытык аат. Ытык аат туһунан Балаһыанньа Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэнин 1996 сыллааҕы алтынньы 9 күнүнээҕи ПП 360-I №-дээх «О Положении о звании "Почетный гражданин Республики Саха (Якутия)"» Уурааҕынан бигэргэтиллибит.[1]
Ытык аат Өрөспүүбүлүкэ күнүгэр — балаҕан ыйын 27 күнүгэр — түбэһиннэрэн Саха Өрөспүүбүлүкэтин Президенын Ыйааҕынан иҥэриллэр.

Ытык аат иҥэриллэр тирэҕэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Аат Российскай Федерация гражданнарыгар иҥэриллэр.

а) Саха Өрөспүүбүлүкэтин социально-экономическай, научно-техническай, гуманитарнай уонна культурнай сайдыытыгар уһулуччулаах өҥө иһин;
б) өрөспүүбүлүкэни, норуоттар доҕордоһууларын бөҕөргөтүүгэ ураты ситиһии иһин;
в) аҕа дойдуну, дьоҥҥо-сэргэҕэ бэрээдэги тутуһууну көмүскээһиҥҥэ хорсун быһыы иһин.

Ытык аатынан наҕараадаламмыттарга[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Наҕарааданы бигэргэтэр докумуон уонна түөскэ кэтэр анал бэлиэ туттарыллар.
  • Үлэлээбэт, пенсиялээх ытык дьоҥҥо хас ый аайы 15 000 солкуобай харчынан төлөнөр.

Ытык бэлиэ дьүһүнэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Бэлиэ 26 мм диаметрдаах төгүрүмтэ. Икки өттүттэн иилии эргийэринэн томтоҕор. Сирэй өттө күннүү төгүрүк, киининэн бриллианнар иҥиннэриллибиттэр (8 бриллиант төгүрүмтэлии кыйа, 1 — ортотугар).
  • Бэлиэ кэлин өттүгэр томтоҕор биэс устуруокалаах быһаарар сурук баар «ПОЧЕТНЫЙ ГРАЖДАНИН РЕСПУБЛИКИ САХА (ЯКУТИЯ)».
  • Бэлиэ иилиллэр үүтүнэн 28 мм усталаах 17 мм кэтиттээх тэлимниир былаах ойуулаах колодканы кытта силбиһэр. Колодка ис өттө Саха Өрөспүүбүлүкэтин былааҕыгар дьүөрэлээн эмальларынан бүрүллүбүт. Колодка кэлин өттүгэр бэлиэни иилэргэ аналлаах ыстаал иилинньэ баар.
  • Бэлиэ хас биирдии чымпыга 925° солотуулаах үрүҥ көмүстэн оҥоһуллубут.

Ытык дьон[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

№№ Аата Ытык бэлиэ иҥэриллибит кэмигэр солото, үлэтэ Саха Өрөспүүбүлүкэтин Президенын
(Ил Дарханын) Ыйааҕа
#
1
Сивцев Дмитрий Кононович — Суорун Омоллоон Саха норуодунай суруйааччыта, Социалистическай Үлэ Геройа
24.04.1997
2
Каримова Салима Сафиевна Социалистическай Үлэ Геройа
24.04.1997
3
Десяткин Тарас Гаврилович Социалистическай Үлэ Геройа, «Золото Якутии» акционернай компания генеральнай директора
20.04.1998
4
Кычкин Егор Дмитриевич Государственнай тутуу бэтэрээнэ
28.10.1998
5
Новгородова Екатерина Иннокентьевна Социалистическай Үлэ Геройа
07.04.1999
6
Иванов Климент Егорович ОАО Национальнай нефтегазовай компания «Саханефтегаз» президенэ
26.09.2000
7
Ильина Анегина Егоровна Саха Өрөспүүбүлүкэтин Государственнай опера уонна балет театрын ырыаһыта
26.09.2000
8
Осипов Афанасий Николаевич Российскай Федерация норуодунай худуоһунньуга, ССРС художестволарын Академиятын дьиҥнээх чилиэнэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин духуобунаһын Академиятын президенэ
26.09.2000
9
Подойницын Иван Иванович А. С. Пушкин аатынан государственнай академическай Нуучча драматическай театрын директора
26.09.2000
10
Рожин Иннокентий Васильевич Саха Өрөспүүбүлүкэтин Үөһээ Дьааҥы орто оскуолатын директора
26.09.2000
11
Кочнев Михаил Пантелеймонович Государственнай тутуу бэтэрээнэ
30.10.2000
12
Шевченко Юрий Леонидович Российскай Федерация доруобуйа харыстабылын министерствотын миниистирэ
14.11.2000
13
Федоров Михаил Михайлович Юриспруденция бэтэрээнэ
18.11.2000
14
Штыров Вячеслав Анатольевич «АЛРОСА» акционернай компания президенэ
06.01.2001
15
Шойгу Сергей Кужугетович Российскай Федерация гражданскай оборонатын дьыалаларыгар, суһал түбэлтэлэр уонна айылҕа быһылааннарын содулларын суох оҥоруу министерствотын миниистирэ
28.09.2001
16
Мамедов Алиш Забид-Оглы ОАО «Якутцемент» генеральнай директора
26.10.2001
17
Бессонов Георгий Евдокимович Социалистическай Үлэ Геройа
02.11.2001
18
Андросов Николай Егорович Анаабыр улууһун дьаһалтатын баһылыга
20.11.2001
19
Петрова Варвара Андреевна Ньурба улууһун дьаһалтатын баһылыга
20.11.2001
20
Сукуев Семен Павлович Муома улууһун дьаһалтатын баһылыга
20.11.2001
21
Шадрин Алексей Алексеевич Чурапчы улууһун дьаһалтатын баһылыга
21.11.2001
22
Сухомясов Иван Гаврильевич Российскай Федерация нолуоктарга уонна хомуурдарга министерствотын Саха Өрөспүүбүлүкэтинээҕи Салалтатын салайааччыта
14.12.2001
23
Михайлова Евгения Исаевна Саха Өрөспүүбүлүкэтин үөрэҕириитин министерствота, министр
22.12.2001
24
Алексеев Василий Гаврилович Саха Өрөспүүбүлүкэтин айылҕа харыстабылыгар министерствотын миниистирэ
22.12.2001
25
Борисов Николай Федорович Юриспруденция бэтэрээнэ
30.12.2001
26
Николаев Николай Васильевич ГП «Сахателеком» генеральнай директора
17.01.2002
27
Николаев Михаил Ефимович Саха Өрөспүүбүлүкэтин бастакы Президенэ
27.01.2002
28
Овчинникова Александра Яковлевна Государственнай тутуу бэтэрээнэ
14.04.2002
29
Кривошапко Галина Михайловна Российскай Федерация үтүөлээх артыыһа, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай артыыһа
24.09.2002
30
Прокопьев Юрий Николаевич Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэн представителлэрин Палататын экономическай, инвестиционнай политикаҕа, оҥоруулаах күүстэр тарҕанан турууларыгар Комитетын бэрэссэдээтэлэ
24.09.2002
31
Ларионов Владимир Петрович Россия билимин Академиятын Сибиирдээҕи салаатын Дьокуускайдааҕы билимин киинин Президиумун бэрэссэдээтэлэ, техническай билимнэр доктордара, Россия билимин Академиятын академига
17.04.2003
32
Долженко Юрий Анатольевич «Ленское государственное бассейновое управление водных путей и судоходства» федеральнай государственная тэрилтэ салайааччыта
23.09.2003
33
Захаров Петр Иванович Саха Өрөспүүбүлүкэтин доруобуйа харыстабылын министерствотын Национальнай киинин 1 №-дээх Республиканскай балыыһа кардиохирургия салаатын сэбиэдиссэйэ, медицина билимнэрин кандидата
23.04.2004
34
Горохова Евдокия Николаевна Государственнай тутуу бэтэрээнэ, Саха АССР Үрдүкү Сүбэтин Президиумун Бэрэссэдээтэлэ (1979—1985), Октябрьскай Революция, Үлэ Кыһыл Знамятын уонна «Бочуот Бэлиэтэ» уордьаннар кавалердара, Саха Өрөспүүбүлүкэтин оруотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ
21.09.2004
35
Павлов Павел Павлович Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа
26.04.2005
36
Демьянов Иван Кириллович «АЛРОСА» акционернай компания вице-президенэ
31.08.2005
37
Самсонов Николай Георгиевич М. К. Аммосов аатынан Саха государственнай университет филологическай факультетын нуучча тылыгар кафедратын профессора
26.09.2005
38
Сергеев Михаил Семенович Социалистическай Үлэ Геройа, Российскай Федерация үтүөлээх тутааччыта
26.04.2006
39
Федосеева Светлана Александровна Саха Өрөспүүбүлүкэтин билимин Академиятын Арктика археологиятыгар уонна киһи палеоэкологиятыгар Киинин директора, история билимнэрин доктора
26.04.2006
40
Григорьева Люлия Николаевна Государственнай тутуу бэтэрээнэ, Саха АССР Үрдүкү Сүбэтин Президиумун бэрэссэдээтэлэ (1985—1989), Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ
25.09.2006
41
Соломонов Никита Гаврилович М. К. Аммосов аатынан Саха государственнай университетын зоология кафедратын профессора, Россия наукатын Академиятын чилиэн-корреспондена, биология билимнэрин доктора
17.10.2006
42
Оконешникова Анастасия Петровна М. К. Аммосов аатынан Саха государственнай университет социальнай уонна этническай психологиятын кафедратын профессора, уйулҕа үөрэҕин факультетын декана, уйулҕа үөрэҕин билимнэрин доктора
17.10.2006
43
Шадринов Николай Васильевич Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ытык Сүбэтин бэрэссэдээтэлэ
13.04.2007
44
Яковлев Юрий Петрович Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа; Кыһыл Сулус, Ленин уордьаннар кавалердара; Российскай Федерация үтүөлээх пилота
25.09.2007
45
Спиридонов Михаил Федорович Өрүс флотун бэтэрээнэ; Социалистическай Үлэ Геройа; Үлэ Кыһыл Знамятын, Ленин уордьаннарын кавалердара; Российскай Федерация транспорын үтүөлээх үлэһитэ
25.09.2007
46
Андросов Иван Степанович ОАО «Якутпроект» генеральнай директора, Саха Өрөспүүбүлүкэтин үтүөлээх архитектора, Российскай Федерация ытык архитектора
25.09.2007
47
Протопопова Нина Иннокентьевна «Кэскил», «Юность Севера» оҕо хаһыаттарын сүрүн редактора; «Бочуот Бэлиэтэ» уонна Норуоттар доҕордоһууларын уордьаннар кавалердара; Российскай Федерация культуратын үтүөлээх үлэһитэ; Саха Өрөспүүбүлүкэтин культуратын үтүөлээх үлэһитэ; Саха Өрөспүүбүлүкэтин журналистикаҕа государственнай бириэмийэтин лауреата
23.04.2008
48
Босиков Василий Афанасьевич Культура бэтэрээнэ, Российскай Федерация культуратын үтүөлээх үлэһитэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин культуратын үтүөлээх үлэһитэ, П. А. Ойуунускай аатынан государственнай бириэмийэ лауреата, Саха Өрөспүүбүлүкэтин музыка Үрдүкү оскуолатын ректор-консультана
23.09.2008
49
Лугинов Николай Алексеевич саха норуодунай суруйааччыта, Россия суруйааччыларын Сойууһун хос бэрэссэдээтэлэ, Российскай Федерация культуратын үтүөлээх үлэһитэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин духуобунаһын Академиятын вице-президенэ
08.12.2008
50
Тарасов Савва Иванович Саха норуодунай поэта, Российскай Федерация культуратын үтүөлээх үлэһитэ, Россия суруйааччыларын Сойууһун чилиэнэ
23.04.2009
51
Игнатьев Иннокентий Гаврилович Государственнай тутуу бэтэрээнэ, Саха АССР Министрдэрин Сэбиэтин постояннай представителэ (1972—1992), «Бочуот Бэлиэтэ» уордьан кавалера, Российскай Федерация культуратын үтүөлээх үлэһитэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, Дьокуускай куорат ытык киһитэ
23.09.2009
52
Донской Феодосий Семенович Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа; II ст. Аҕа дойду сэриитин, Норуоттар доҕордоһуулара уордьаннар кавалердара; Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ; экономика билимнэрин кандидата
22.04.2010
53
Мунхалов Афанасий Петрович Искусство уонна культура Арктика государственнай институтун дьүһүннүүр искусствотыгар кафедратын профессора, декана; Российскай Федерация норуодунай худуоһунньуга; П. А. Ойуунускай аатынан Саха Өрөспүүбүлүкэтин Государственнай бириэмийэтин лауреата
23.04.2010
54
Шарин Николай Иванович Саха АССР үөрэҕин министерствотын миниистирэ (1962—1981); Российскай Федерация оскуолатын үтүөлээх учуутала; Үлэ Кыһыл Знамятын, Норуоттар доҕордоһууларын, «Бочуот Бэлиэтэ» уордьаннар кавалердара; Саха Өрөспүүбүлүкэтин үөрэҕириитин үтүөлээх үлэһитэ
23.09.2010
55
Кривошапкин Андрей Васильевич Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай депутата, Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэнин Бэрэссэдээтэлин солбуйааччыта, Саха Өрөспүүбүлүкэтин культуратын үтүөлээх үлэһитэ, Саха норуодунай суруйааччыта
01.11.2010
56
Бондарь Александр Васильевич Транспорт тутуутун бэтэрээнэ, Социалистическай Үлэ Геройа, Ленин уордьанын кавалера
25.04.2011
57
Миронов Дмитрий Николаевич Саха Өрөспүүбүлүкэтин Конституционнай суутун Бэрэссэдээтэлэ, юридическай билим доктора, Российскай Федерация үтүөлээх юриһа, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ
23.09.2011
58
Борисов Андрей Саввич Саха Өрөспүүбүлүкэтин культуратын уонна ил сайыннарыытын миниистирэ; Российскай Федерация норуодунай артыыһа; Российскай Федерация искусствотын үтүөлээх деятелэ; Саха Өрөспүүбүлүкэтин искусствотын үтүөлээх деятелэ; ССРС, Российскай Федерация уонна Саха Өрөспүүбүлүкэтин Государственнай бириэмийэлэрин лауреаттара
28.11.2011
59
Попова Марина Константиновна Суорун Омоллоон аатынан Саха государственнай опера уонна балет театрын ырыаһыта, Саха норуодунай артыыһа, П. А. Ойуунускай аатынан Саха Өрөспүүбүлүкэтин Государственнай бириэмийэтин лауреата
25.04.2012
60
Аммосова Лена Максимовна Үлэ бэтэрээнэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, М. К. Аммосов аатынан Саха Өрөспүүбүлүкэтин государственнай тутууга Государственнай бириэмийэ лауреата, техника билимнэрин кандидата
21.09.2012
61
Готовцев Михаил Николаевич «Удьуор» бааһынай хаһаайыстыба баһылыга, Үлэ Албан аатын уордьанын үс степеннэрин кавалера, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, Ю. Н. Прокопьев аатынан Саха Өрөспүүбүлүкэтин бириэмийэтин лауреата
25.04.2013
[2]
62
Черов Иван Данилович «Строительно-производственная фирма «Черов и К» тэрилтэ директора
26.09.2013
63
Филиппов Ким Никитич 11 №-дээх «Таба-Яна» тыа хаһаайыстыбатын кооперативын (Усуйаана улууһа) табаһыта, Саха Өрөспүүбүлүкэтин государственнай бириэмийэтин тыа хаһаайыстыбатын уобалаһыгар лауреата, Саха Өрөспүүбүлүкэтин тыатын хаһаайыстыбатын туйгуна
24.04.2014
[3]
64
Корнилова Зоя Афанасьевна Ил Түмэн II, III, IV, РСФСР Үрдүкү Сүбэтин XII, Российскай Федерация ГД Федеральнай Мунньаҕын II ыҥырыыларын депутата
26.09.2014
[4]

Быһаарыылар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Наҕараадаламмыт дьон ахсаана сылларынан[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Барыта
2 2 1 8 12 5 2 2 3 5 4 3 2 4 3 2 2 2 64

Сигэлэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]