1937

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Навигацияҕа көс Көрдөбүлгэ көс
Сыллар
1933 1934 1935 193619371938 1939 1940 1941
Уоннуу сыллар
1900-с 1910-с 1920-с1930-с1940-с 1950-с 1960-с
Үйэлэр
XIX үйэXX үйэXXI үйэ

Туох буолбута[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Тохсунньу[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Олунньу[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Олунньу 16 — ССРС НКВД-тын Саха АССР-дааҕы управлениета Саха АССР ис дьыалатын народнай комиссариата буолбут. Өрөспүүбүлүкэ НКВД-тын бастакы наркомунан Андрей Коростин анаммыт, кини бастакы солбуйааччытынан Иван Дорофеев (кэлин кини наркомнаан олордоҕуна репрессия Саха сиригэр уһук чыпчаалга тиийбитэ). НКВД сүрүн салааларынан Госбезопасность управлениета (УГБ) уонна Оробуочай-бааһынай милиисийэ управлениета (УРКМ) этилэр.
  • Олунньу 16Америкаҕа Уоллес Х. Карозерс нейлоҥҥа патент ылбыт.
  • Олунньу 21Наассыйалар Лигалара тас дойду «волонтердара» Испания сэриитигэр кытталларын боппут.
  • Олунньу 27 — Саха АССР саҥа конституциятын бырайыага бигэргэммит.

Кулун тутар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Кулун тутар 9 — Бүтүн Саха сиринээҕи Сэбиэттэр суһал ыҥырыылаах IX сийиэстэрэ САССР саҥа Көнүстүүссүйэтин бигэргэппитэ. Манна автономнай өрөспүүбүлүкэ анал туруга, бырааба уонна боломуочуйалара чопчуламмыттара.

Ыам ыйа[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Бэс ыйа[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

От ыйа[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • от ыйын 7 — Дьоппуон сэбэлэниилээх күүстэрэ Кытайга саба түспүттэр. Пекин уонна Тяньцзинь куораттары ылбыттар.

Атырдьах ыйа[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Атырдьах ыйын 4 — "Правда" хаһыакка Максим Аммосов салайар Кыргыыс ССР-гар өрөспүүбүлүкэ баартыйатын киин кэмитиэтэ репрессияҕа утарылаһарын, силиэстийэлиир уорганнар үлэлэрин атахтыырын туһунан бастакы ыстатыйа тахсыбыт. Барыта үс ыстатыйа тахсыбыта: Не считаются с сигналами коммунистов, Буржуазные националисты (атырдьах ыйын 31), Гнилая политика ЦК КП(б) Киргизии (балаҕан ыйын 13)

Балаҕан ыйа[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Алтынньы[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Сэтинньи[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Ахсынньы[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • ахсынньы 20 — Степан Некрашевич ытыллыбыт (Сцяпан Некрашэвіч), Беларусь учуонайа -тыл үөрэхтээҕэ уонна общественнай үлэһит, белоруссия культуратын институтун тэрийээччитэ, (билигин — Белоруссия Национальнай Академията). 1957 сыллаахха реабилитацияламмыт.
  • Джон В. Атанасов (John V. Atanasoff) Атанасов-Берри (АВС) компьютерынан үлэтин саҕалаабыт. Кэлин бастакы ааҕар-суоттуур массыынан биллибит.
  • Жорж Бошам аан дойдуга бастакынан электрогитараны («хобордооҕу») патеннаабыт.

Төрөөбүттэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Эбии маны көр.: Category:1937 сыллаахха төрөөбүттэр

Өлбүттэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Өссө маны көр.: Category:1937 сыллаахха өлбүттэр

Нобель бириэмийэтэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Өссө маны көр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]