Алексеев Аркадий Михайлович

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Навигацияҕа көс Көрдөбүлгэ көс
Аркадий Алексеев
Мэтириэтэ
Төрөөбүт күнэ:

12 ахсынньы 1937({{padleft:1937|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:12|2|0}}) (86 саастаах)

Төрөөбүт сирэ:

Майа, Мэҥэ-Хаҥалас улууһа, Саха АССР

Дойдута:

ССРС ССРСАрассыыйа Арассыыйа

Наҕараадалара:

Саха норуодунай артыыһа

Алексеев Аркадий Михайлович — саха аатырбыт мелодиһа, ырыаһыт, общественнай деятель.

Олоҕун олуктара[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • 1937 сыл ахсынньы 12 күнүгэр Майа сэлиэнньэтигэр төрөөбүт.
  • 1963 сыллаахха Москватааҕы педагогика институтун спорт факультетын бүтэрбит.
  • 1964 сыллаахха «Айан» ырыа бөлөҕүн салайааччыта уонна мелодиһа.
  • 1976 сыллаахха Бүтүн Союзтааҕы «Ищем таланты» конкурс лауреата буолбут.
  • 1975 сыллаахха «Айан» квартет Монголия народнай өрөспүүбүлүкэтигэр гастроллаабыт.

Айар үлэтэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Аркадий Алексеев 60-н тахса ырыаны суруйбут.

«Тойбохой»[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Бастакы ырыата. Аркадий Алексеев ахтыытыттан:[1]

Бастакы ырыабын, И. Алексеев тылыгар «Тойбохойу», 1956 с. күһүнүгэр, 10-с кылааска сылдьан айбытым. Ол саҕана Сунтаар Тойбохойун хантан билиэмий, көрбөтөх дойдум буоллаҕа. Хайдах эрэ оннук айыллан хаалбыт. Дьиҥинэн, ол саҕана «Эдэр коммунист» хаһыакка хоһоон бөҕө тахсара, онтон көрөн бэрт элбэх ырыаны айбытым быһыылааҕа да, ити билигин «Тойбохойум» эрэ «ордон» сылдьар.

«Илиибин уунабын эйиэхэ»[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Валерий Ноев өлбүтүгэр, олус аһыйан, хараастан, Леонид Попов хоһоонугар айбыт[1].

Айымньылара[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Сүрэхтэр кэпсэтэр кэмнэрэ. Дьокуускай, 1978.
  • Эйигин кытары сиэттиһэн. Дьокуускай, 1991.
  • НВК «Саха» хас даҕаны Саха Сирин айылҕатын туһунан документальнай киинэни устубута.

Биллибит ырыалара[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • «Таммахтар» (Василий Дедюкин тыллара)
  • «Таптыырга буруй суох» (Петр Тобуруокап тыллара)
  • «Тойбохой» (Иван Алексеев тыллара)
  • «Улахан тапталы умнумуох» (Петр Тобуруокап тыллара)
  • «Устудьуон доҕорбор» (Николай Попов тыллара)
  • «Хайа, хаһан кэлэҕин?» (Семен Данилов тыллара)
  • «Хайгыыр хара харахтааҕым» (Роман Атласов тыллара)
  • «Ыйдаҥа түүн» (Николай Попов тыллара)

Наҕараадалара уонна ытык ааттара[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай артыыһа
  • Саха АССР культуратын үтүөлээх үлэһитэ (1977)
  • Саха Сирин искусствотын үтүөлээх деятелэ (2004)
  • Дьокуускай куорат ытык киһитэ[2] (1998, тохсунньу 14)
  • Мэҥэ-Хаҥалас улууһун ытык киһитэ
  • Тойбохой нэһилиэгин ытык киһитэ[3] (2012)

Быһаарыылар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Өссө маны көр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Сигэлэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]