Бэс ыйын 5

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Навигацияҕа көс Көрдөбүлгэ көс

Бэс ыйын 5 диэн Григориан халандаарыгар сыл 156-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 157-c күнэ). Сыл бүтүө 209 күн баар.

Бэлиэ күннэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Национальные[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Түбэлтэлэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • 1644Кытайга Мин импиэрийэтэ ыһыллар кэмигэр маньчжур сэриитэ Пекин куоратын ылбыт.
  • 1650Ерофей Хабаров Амырга бастакы айаныттан Дьокуускайга төннөн кэлбит. Даурдар сирдэрин ойуулаан аҕалбыта Москубаҕа ыытыллыбыт, бу ойуута 1667 уонна 1672 сыллардаахха Сибиир каартатын оҥорууга туһаныллыбыта.
  • 1826 сыл бэс ыйын 5 күнүгэр Дьокуускайга уобалас саҥа начаалынньыга кэлбит - муора эппиһиэрэ Николай Мягков. Кэлээт да уоруйах чунуобуньуктары уодьуганнаабыта. Бу салайааччы атын салайааччылартан ойуччу турар, саха тойотторун кытта өйдөһөн күүскэ үлэлээбитэ, Саха сирин сайдыытыгар сүдү кылааты киллэрбит киһиннэн ааҕыллар. Сибиир кэмитиэтин тойоно Михаил Сперанскай ыраахтааҕыттан көрдөһөн, анаан-минээн муораҕа сыһыаннаах киһини анаттарбыта — ол саҕана Саха сиригэр киирэр Чуумпу далайга турар Охуоскай пуорт сайдыытыгар Арассыыйаҕа улахан суолтаны биэрэллэрэ. Афанасий Убаарыскай "Ахтыыларыгар" кини туһунан маннык суруйар: Кини салайбыт сылларын саха дьолунан ааҕар.
  • 1873 — Илин Африкаҕа Улуу Британия күһэйиитинэн Занзибар султаана улахан кулут ырыынагын саппыт.
  • 1929Үлэ уонна көмүскэл сэбиэтэ (ССРС-ка 1937 сыллаахха диэри үлэлээбит салайар уорган) дойду үрдүнэн массыына-тыраахтар станцияларын (МТС) арыйтыыр туһунан уураахтаабыт.
  • 1945 — Кыайбыт дойдулар байыаннай баһылыктара Жуков, Эйзенхауэр, Монтгомери уонна Латр де Тассиньи Берлиҥҥэ Германия хотторуутун уонна онно үрдүкү былааһы ССРС, АХШ, Улуу Британия уонна Франция ылалларын туһунан Декларацияҕа илии баттаабыттар. Берлин оккупациялыыр зоналарга араарыллыбыт.
  • 1947АХШ Госсэкирэтээрэ (тас дойдулары кытары сыһыан миниистирэ) Джордж Маршалл сэриигэ эмсэҕэлээбит Европа дойдуларыгар экономическэй көмө оҥорорго ыҥырбыт. Бу "Маршалл былаана" диэн ааттаммыт көмө Тымныы сэрии кэмигэр Европаҕа коммунизм тарҕамматын туһугар оҥоһуллубута.
  • 1991Михаил Горбачёв Нобель бириэмийэтин ыларыгар Ослоҕа тыл эппит.
  • 1996Дьокуускайга саҥа аэровокзал аһыллыбыт. Чааска 700 пассажиры аһарар кыахтаах вокзал дойдулар ыккардыларынааҕы сиэктэрдээх буолбут.

Төрөөбүттэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • 1883 — Дьон Мейнард Кейнс, уһулуччулаах экэнэмиис. Кини түөрүйэтин аан дойдуга билигин да туһаналлар.
  • 1936 — Үөһээ Бүлүү Өргүөтүгэр Мария Николаева, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай артыыһа, Саха АССР үтүөлээх артыыһа.
  • 1947 — Үөһээ Бүлүү Далырыгар Владимир Ксенофонтов — композитор, Саха Өрөспүүбүлүкэтин ускуустубатын үтүөлээх диэйэтэлэ.
  • 1965Петр Федоров — «ЭПЛ Даймонд» дириэктэрэ, СӨ норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, Арассыыйа бриллианы оҥорооччуларын ассоциациятын вице-бэрэсидьиэнэ, СӨ брилианы уонна көмүс оҥоһуктары оҥорооччуларын Гильдиятын вице-бэрэсидьиэнэ, СӨ Алмааска сүбэтин чилиэнэ.
  • 1965 — Нам улууһун I Хомустааҕар Александр Атласов — СӨ тыатын хаһаайыстыбатын миниистирэ.

Өлбүттэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Биики ыскылаатыгар медиа билэлэр:


  1. Международные дни(нууч.). www.un.org (6 Тохсунньу 2015). Тургутулунна 13 Тохсунньу 2020.
  2. День образования российской полиции — 5 июня. История и особенности праздника в проекте Календарь Праздников 2020
  3. День создания Государственной службы карантина растений в России — 5 июня. История и особенности праздника в проекте Календарь Праздников 2020
  4. Календарь праздников
  5. Праздник отца в Дании. | OUTLOOK