Сибиэссийэ

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
(Мантан: Швеция көстө)
Навигацияҕа көс Көрдөбүлгэ көс
Швеция Хоруоллуга
Konungariket Sverige
Flag of Sweden Coat of arms of Sweden
Ыҥырыыта(Royal) "För Sverige - I tiden" 1
"For Sweden – In Time" 
Өрөгөй ырыатаDu gamla, Du fria2
Thou ancient, thou free


Royal anthemKungssången
The Song of the King
Location of Sweden
Location of Sweden
Location of  Sweden  (orange)

– in Эуропа  (camel & white)
– in the Эуропа Унията  (camel)  —  [Legend]

Киин куората
(уонна саамай улахан куорат)
Стокhольм
59°21′N, 18°4′E
Ил тыла суох (швед тыла de facto)3
Омуктар  80% шведтар, 0.2% саамилар, 5% финнар, ~15% атын омуктар
Олохтоохтор ааттара Шведтар
Дьаhалтата Парламент демократията уонна конституция монархията
 -  Монарх Карл XVI Густаф
 -  Премьер миниистир Фредрик Рейнфельдт
 -  Риксдаг
салайааччыта

Пер Вестерберг
Consolidation
ЭУ кыттыыта 1 January 1995
Иэнэ
 -  Бүтүн 449,964 km² (55th)
173,732 sq mi 
 -  Уу (%) 8.7
Олохтоохторо
 -  2008 census 9,234,2094 
 -  Олохтоох чиҥэ 20/km² (194th)
52/sq mi
БИО (АКП) 2007 estimate
 -  Total $335.405 billion[1] (30th)
 -  Per capita $36,577 [1] (IMF) (16th)
БИО (номинал) 2007 estimate
 -  Total $454.839 billion[1] (18th)
 -  Per capita $49,602[1] (IMF) (8th)
Дьини (2005) 23 (low
КСИ (2004) 0.956 (high) (6th)
Валюта Швеция кроната (SEK)
Кэм зоната CET (UTC+1)
 -  Сайыҥҥы кэм CEST (UTC+2)
Ил домен .se5
Телефон кода +46
1 För Sverige - I tiden has been adopted by Carl XVI Gustaf as his personal motto.
2 Du gamla, Du fria has never been officially adopted as national anthem, but is so by convention.
3 The Swedish language is the de facto national language, but it is not an official language in Sweden. However, the main goal of the Swedish parliament is to keep the Swedish language the main language (huvudspråk). Five other languages are officially recognized as minority languages.[2] [3]
4 Population in the country, counties and municipalities on 31/12/2007 and Population Change in 2007. Statistiska centralbyrån. Тургутулунна 19 Олунньу 2008.
5 The .eu domain is also used, as it is shared with other European Union member states. The .nu domain is another commonly used TLD ("nu" means "now" in Swedish).

Сибиэссийэ[4] (швед. Sverige), официаллык Сибиэссийэ Хоруоллуга (швед. Konungariket Sverige) диэн Хоту Эуропа, Скандинавия ким да тутулуга суох нейтралитет дойдута. Кирбиилэhэр Норвегиялыын арҕаа уонна Финляндиялыын хотугулуу-илин, Даниялыын Оресунд, Каттегат уонна Скагеррак күргэнинэн ситимнээх. Сибиэссийэ тохсунньу 1 к. 1995 с. Эуропа Униятын кыттыылааҕа. Киин уонна ордук улахан куората Стокhольм (олохтоохторун ахсаана 810,000 киhи, тула эргинниин 2 мөл). Иккис уонна үһүс улахан куораттарынан буолаллар Гөтеборг уонна Мальмө.

Сибиэссийэ иэнэ 449,964 км² (Эуропа 4с миэстэ). Олохтоохторун ахсаана 9.2 мөл киhи (олортон 7.9 мөл шведтар). Сибиэссийэ олохтооҕун чиҥэ намыhах 20 киhи/км². Дойду дьонун 85 % куораттарга олорор.

Экономиката[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Сибиэссийэ — экономика үрдүктүк сайдыбыт дойдута буолар. Дьон хамнаһа олох үрдүк. Элбэх мультинациональнай корпорациялар бааллар, холобур Электролюкс, Сааб, IBM, Эрикксон, Вольво. Ынырык күүстээх утилизация баар. Сибиэссийэ Эуропа дойдуларыттан биир саамай баайа уонна аан-дойдуга биир саамай улахан инфраструктурата сайдыбыт дойду.

Дьоно сэргэтэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Сибиэссийэ - элбэх омуктартан турар дойду буолар. Тоҕо диэтэххэ Сибиэссийэ баай буолан, дьадаҥы дойдулартан үчүгэй олоҕу эккирэтэн кэлбит элбэх эмиграннар бааллар. Билиҥҥи Сибиэссийэҕа шведтар 60% ылаллар. 40% эмиграннар буолаллар. Дьадаҥы дойдулартан куотан, баай Сибиэссийэҕа билигин ынырык элбэх эмигран олорор, үксэ маннык дойдулартан кэлбиттэр: Ирак (700 тыһ), Түркийэ (650 тыһ), Арааб дойдуларыттан (600 тыһ), Африка континеныттан негрдар (500 тыһ), Сербия (450 тыһ), Косово (300 тыһ), аттынааҕы Финляндиаттан (300 тыһ) уонна Польшаттан (300 тыһ), Вьетнамтан (280 тыһ), Кэриэйэттэн (150 тыһ), АХШ (100 тыһ), Кытайтан (100 тыһ), Дьоппуонтан (80 тыһ), Испанияттан (64 тыһ), Арассыыйаттан (40 тыһ), Эстонияттан (37 тыһ).

Быһаарыылар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Report for Selected Countries and Subjects.
  2. Är svenskan också officiellt språk i Sverige? (Swedish). Språkrådet (Language Council of Sweden) (1 Олунньу 2008). Тургутулунна 22 Бэс ыйын 2008.
  3. Huvudspråk (English). Sveriges Radio. Тургутулунна 22 Бэс ыйын 2008.
  4. Э.К. Пекарский, Словарь Якутского языка, выпуск восьмой, Ленинград, 1926 г. (2200 сирэй) https://vk.com/s/v1/doc/0pgzB4lV_Z-Wz19x4wv7cBxSQe4S2ZC0_l6cCLptMGGEDWaGlc8