Ыам ыйын 2

Ыам ыйын 2 диэн Григориан халандаарыгар сыл 122-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 123-c күнэ). Сыл бүтүө 243 күн баар.

Бэлиэ күннэр

• ХНТ ХНТ: Тунец балык күнэ. Бу балык элбэх омук аһыгар-үөлүгэр киирэр, ХНТ ааҕарынан сылга 7,7 мөл. тоннаҕа диэри хаптарыллара биллэр.

• Бутан Бутан — Үһүс Друк Гьялпо төрөөбүт күнэ. Бу төрүүрүгэр Джигме Дорджи Вангчук диэн ааты ылбыт хоруол дойдуну уларыппыт, саҥардыбыт, бөҕөргөппүт уонна аан дойдуга аспыт өҥөлөөх, 1928 сыллаахха төрөөбүт
• Ираан Ираан — Учуутал күнэ
• Индонезия Индонезия — Үөрэх күнэ
• Испания Испания (Мадрид) — Дос де Майо өрө туруутун күнэ (1808 сыл)
• Польша Польша — Былаах күнэ

• Гарри Поттер күнэ — бу күн Джоан Роулинг Гарри Поттер туһунан арамааннарын сүгүрүйээччилэрэ кинигэлэри хос ааҕаллар, киинэлэри хос көрөллөр, араас түмсүүлэри тэрийэллэр. Кинигэҕэ сюжет быһыытынан бу күн Гарри өстөөҕүн Волан-де-Морт дьайыытыттан босхоломмут

Түбэлтэлэр

• 1536 — Англия ыраахтааҕытын Анна Болейны таҥнарыыга уонна содур быһыыга буруйдаан хаайбыттар.
• 1559 — Джон Нокс көскө ыытылла сылдьан баран Шотландиятыгар төннүбүт, бу тиийэн Шотландия Реформациятын баһылыыр.
• 1648 — бу күннэргэ Богдан Хмельницкэй салалталаах Запорожье казаактара Польшаны утары өрө турууну саҕалаабыттар. Бастаан быраабы эрэ туруорсуу курдук саҕаламмыт өрө туруу, элбэх өлөрүү тахсан сиэллэнэн-кутуруктанан барбыта, бааһынайдар өйөөбүттэрэ, онтон хаһаактарга үчүгэй сыһыаннаах Польша хоруола Владислав өлбүтүн кэннэ отой да уҕарытыллар кыаҕыттан ааспыта. Сайыныгар хаһаактар Арассыыйаттан көмө көрдүүргэ күһэллибиттэрэ. Ол эрээри 1651 сылга диэри нуучча ыраахтааҕыта хоруй биэрбэтэҕэ.
• 1808 — Мадрид олохтоохторо французтар оккупацияларын утары өрө турбуттар. Кэлин Франсиско де Гойя бу түгэни «1808 сыл ыам ыйын иккис күнэ» диэн хартыынатыгар ойуулаабыта.
• 1866 — Испания уонна Перу ыккардыларыгар Кальяо аттынааҕы кыргыһыы буолбут.
• 1876 ​​— Осмааннар анныларыгар олорор Болгарияҕа Муус устардааҕы өрө туруу күөдьүйбүт.
• 1930 — Горькайдааҕы массыына собуотун (ГАЗ) тутуу саҕаламмыт. 1932 сыл бастакы күнүгэр үлэҕэ киирбитэ.
• 1940 — сэрии буолбутунан XII Олимпиада тохтотуллубут.
• 1945 — Аан дойду иккис сэриитэ: Сэбиэскэй Сойуус Берлини ылбытын туһунан биллэрбит.
• 1945 — Бүрээт-Монгол АССР-ын Совнаркома ыам ыйын 2 күнүгэр Эбилгэ дацаанын тутар туһунан уураах таһаарбыт. Санаттахха 30-с сыллартан буддизм ССРС-ка бобуулаах этэ.
• 1955 — Ииндийэ түмэнэ каастанан баттааһыны бобор туһунан сокуону ылыммыт.
• 1982 — Фолклендскай сэрии кэмигэр Британия подводнай лодката Аргентина «Генерал Бельграно» крейсерын тимирдибит. 323 моряк өлбүт.
• 1986 — Чернобыль саахала: Чернобыль куорат олохтоохторун саахал буолбута алта хоммутун кэннэ эвакуациялаабыттар.
• 1991 — ССРС Үрдүкү Сэбиэтин дьокутаата, Саха ССР култууратын миниистирэ Андрей Борисов салайааччылаах өрөспүүбүлүкэ дэлэгээссийэтэ Парижка ЮНЕСКО штаб-квартиратыгар сылдьыбыт, баһылыгын Федерико Майордуун көрсүбүт. Дэлэгээссийэҕэ ЮНЕСКО Саха сиринээҕи кэмитиэтин хос бэрэстээтэлэ Виталий Артамонов, үөрэх миниистирин солбуйааччы Егор Жирков, "Саха омук" уопсастыба вице-бэрэсидьиэнэ Владимир Николаев, учуонай Людмила Кулаковская уо.д.а. бааллара. Дэлэгээссийэ Парижка ыам ыйын 11 күнүгэр диэри үлэлээбитэ. Мантан ыла өрөспүүбүлүкэ култуураҕа бөдөҥ тэрээһиннэрэ ЮНЕСКО эгидатынан ыытыллар буолбуттара.
• 2011 — Балаҕан ыйын 11 күнүгэр буолбут терактары тэрийиигэ уорбаланар Усама бен Ладены Пакистааҥҥа өлөрбүттэр.
• 2012 — Норвегия худуоһунньуга Эдвард Мунк пастель техникатынан уруһуйдаабыт «Хаһыы» диэн хартыыната 120 мөлүйүөн дуолларга атыыламмыт.

Төрөөбүттэр

• 1729 — Померанияҕа ньиэмэс дьиэ кэргэнигэр (аҕата ол саҕана Штеттин куорат күбүрүнээтэрэ, ийэтэ Ольденбургтар династияларыттан төрүттээх) кэлин Арассыыйа импиэрийэтин ыраахтааҕыта Екатерина II буолбут София Фредерика Августа фон Ангальт-Цербст төрөөбүт. Дойдуну 1762—1796 сылларга салайбыта.
• 1930 — Егор Лаптев (1997 өлб.) — Халыма суруйааччыта.
• 1938 — Егор Махаров — бөлүһүөпүйэ билимин дуоктара. СГУ бөлүһүөпүйэ кафедратын сэбиэдиссэйэ. Саха Өрөспүүбүлүкэтин НА акадьыамыга.

Өлбүттэр

• 1519 — Леонардо да Винчи өлбүт, Италия худуоһунньуга уонна саҥаны айааччыта.
• 2011 — Усама бен Ладен, террорист.
• 2015 — Майя Плисецкая (1925 с.т.), Улахан тыйаатыр прима-балерината, ССРС народнай артыыһа.