Ахсынньы 18

Ахсынньы 18 диэн Григориан халандаарыгар сыл 352-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 353-c күнэ). Сыл бүтүө 13 күн баар.

Бэлиэ күннэр

• ХНТ ХНТ — Дойдулар ардыларынааҕы мигрант күнэ
• ХНТ ХНТ — Дойдулар ардыларынааҕы арааб тылын күнэ
• Арассыыйа Арассыыйа — ЗАГС үлэһиттэрин күнэ
• Арассыыйа Арассыыйа — Арассыыйа Ис дьыала уорганнарын Бэйэ куттала суох буолуутун чаастарын күнэ
• Катар Катар — Дойду күнэ
• Нигер Нигер — Өрөспүүбүлүкэ күнэ
• Молдавия Молдавия — Полиция күнэ

Түбэлтэлэр

• Б.э.и. 218 сыл — Ганнибал римляннары Требия аттыгар үлтүрүппүт.
• 1271 — Хубилай хаан бэйэтин импиэрийэтин аатын «Юань» (元 yuán) диэҥҥэ уларыппыт, инньэ гынан Кытайга Юань династията олохтоммут.
• 1622 — Португалия сэриилэрэ Конго Хоруоллугун сэриитин Мбумби аттынааҕы кыргыһыыга (аныгы Ангола сирэ) үлтүрүппүттэр.
• 1708 — Петр I ыйааҕынан Арассыыйа 8 күбүөрүнэҕэ араарыллыбыт.
• 1833 — Арассыыйа импиэрийэтин өрөгөйүн ырыата «Боже, Царя храни!» бастакытын толоруллубут.
• 1865 — АХШ конституциятыгар кулуттааһыны суох оҥорор 13-с Көннөрүү ылыныллыбыт.
• 1892 — Петр Чайковскай «Щелкунчик» оператын премьерата Санкт-Петербурга буолбут.
• 1916 — Верден аннынааҕы кыргыһыы түмүктэммит. Французтар 2-3 км кимэн киирэн ньиэмэстэри тохтоппуттар. 430 тыһ. тиийэр киһи өлбүт.
• 1919 — Бүлүү уокуругар Колчак салалталаах былаас сууллан сэбиэскэй былаас олохтоммут. Сарсыныгар ревком буоластар хамыһаардарын анаабыт: Орто Бүлүү уонна Мастаах буолаһын хамыһаарынан Гоголев С.Ф., Үөһээ Бүлүүгэ уонна Үөдүгэйгэ Кардашевскай Р.И., Мархаҕа, Ньурбаҕа уонна Куочайга Михайлов С.К., Сунтаарга уонна Хочоҕо - Михайлов И.Г. анаммыттар.
• 1925 — Москубаҕа ВКП(б) XIV сийиэһэ аһыллыбыт.
• 1958 — аан дойдуга бастакы сибээс спутнига Project SCORE орбитаҕа таһаарыллыбыт.
• 1987 — Perl көмпүүтэр тылын бастакы барыла тахсыбыт.
• 2011 — АХШ сэриилэрин бүтэһик чаастара Ираак сириттэн таһаарыллыбыттар. Кинилэр Ираакка 2003 сыллаахха Саддам Хусейн эрэсиимин сууллара киирбиттэрэ.

Төрөөбүттэр

• 1921 — Юрий Никулин — киинэ артыыһа, клоун, тэлэбиидэнньэ ыытааччыта, Цветной бульвардааҕы сыырка дириэктэрэ, ССРС норуодунай артыыһа, Социалистыы Үлэ Дьоруойа.
• 1929 — Татьяна Григорьева — Илиҥҥи култуураны уонна философияны чинчийээччи, философия билимин дуоктара, профессор.
• 1931 — Николай Босиков — бэйиэт, сэһэнньит, ССРС суруйааччыларын Сойууһун чилиэнэ.
• 1946 — Стивен Спилберг — Америка киинэ режиссера уонна продюсера, үс төгүллээх «Оскар» бириэмийэ лауреата.
• 1960 — Валерий Луковцев — өр сыллар тухары (2020 сылга диэри) «Бичик» кинигэ кыһатын сүрүн эрэдээктэрэ, Баайаҕа нэһилиэгин (Таатта улууһа), Мэҥэдьэк нэһилиэгин (Ньурба улууһа) уонна Таатта улууһун Ытык киһитэ.
• 1962 — Нина Герасимова — суруналыыс, уопсастыбаннай диэйэтэл.
• 1963 — Брэд Питт — Америка киинэ артыыһа, «Оскар» бириэмийэ икки төгүллээх лауреата.
• 2001 — Билли Айлиш, ырыаһыт уонна ырыа суруйааччы.

Өлбүттэр

• 1737 — Антонио Страдивари (1644 төр.), скрипка ууһа.
• 1968 — Пантелеймон Аргунов — Саха АССР оскуолаларын үтүөлээх учуутала, Иккис Аан дойду сэриитин кыттыылааҕа, бастаан Арҕаа фроҥҥа, онтон Дьоппуону утары сэриигэ кыттыбыта.