Алтынньы 6
Алтынньы 6 диэн Григориан халандаарыгар сыл 279-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 280-c күнэ). Сыл бүтүө 86 күн баар.
Бэлиэ күннэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Аан дойдуга Космос нэдиэлэтэ салҕанар (алтынньы 4–10 күннэрэ)
Арассыыйа — Арассыыйа страховщигын күнэ
АХШ — Ньиэмэс американецтар күннэрэ
Беларусь — Архивист күнэ
Венгрия — Арадка өлбүттэри ахтар күн. 1849 сыллаахха Венгрия тутулуга суох буолуутун иһин кыргыспыт 13 генералын Арад куоракка (билигин Румынияҕа киирэр) Австрия былаастара өлөртөөбүттэрэ
Эгиипэт — Сэбилэниилээх күүстэр күннэрэ
Казахстаан — Бухгалтер уонна аудитор күнэ
Түркменистаан — Кэриэстэбил күнэ. 1948 сыллааҕы сир хамсааһынын сиэртибэлэрин ахтар күн
Сирия — Тишрин босхолонуутун күнэ
Словакия — Дукла дабаан сиэртибэлэрин күнэ. Аан дойду иккис сэриитин кэмигэр бу дабаан иһин кыргыһыы Чехословакия босхолонуутугар бөдөҥ суолталааҕа
Шри-Ланка — Учуутал күнэ
Түбэлтэлэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- 1536 — Библияны ааҥыл тылыгар тылбаастаабыт Уильям Тиндейлы сыаркап суута уматан өлөрбүт.
- 1769 — Англия байҕалынан устааччыта Джеймс Кук Саҥа Зеландияҕа тиийбит.
- 1790 — Швейцария Женеватыгар олохтоох ювелир Якоб Швепп гаастаах ууну оҥоруу процеһын көрдөрбүт.
- 1921 — Владивостоктан ыытыллыбыт есаул Валериан Бочкарёв үрүҥ этэрээтэ Охотскайы ылбыт. Бочкарёв баандата Халымаҕа уонна Чукоткаҕа икки сыл тухары аҥардастыы айбардаабыта.
- 1948 — Туркменистан киин куоратыгар Ашхабадка 7,3 магнитудалаах сир хамсааһына буолбут. Куорат 100 тыһыынча кэриҥэ олохтооҕуттан үс гыммыт биирэ өлбүт. Дьиэ-уот үксэ сиикэй кирпииччэнэн тутуллубут буолан сир хамсааһынын тулуйбакка урусхалламмыт. Бу аан дойду устуоруйатыгар саамай алдьатыылаах сир хамсааһыннарыттан биирдэстэрэ.
- 1962 — «Доктор Ноу» диэн Джеймс Бонд спецагент туһунан бастакы киинэ премьерата буолбут.
- 1973 — Эгиипэт уонна Сирия Израильга саба түспүттэр, Арааб-Израиль төрдүс сэриитэ саҕаламмыт.
- 2010 — Инстаграм диэн хаартысканы уонна видеоны тарҕатар, ону кытары түмэт-ситим өҥөтүн оҥорор сиэрбис төрүттэммит.
- 2011 — ХИФУ Чукоткатааҕы филиала аһыллыбыт.
Төрөөбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- 1887 — Ле Корбюзье — аатырбыт Франция архитектора, модерн архитектура уонна омуктар икки ардыларынааҕы истиил саҕалааччыларыттан биирдэстэрэ.
- 1923 — Яшар Кемаль — курд омуктан төрүттээх Турция реалист-прозаига, бэйиэтэ уонна быраабы көмүскээччитэ. Элбэх төгүл литэрэтиирэҕэ Нобель бириэмийэтигэр хандьытаат буолбутунан, ону кытта, тутулуга суох Курдистаны олохтооһун уонна Турцияҕа гражданскай уопсастыбаны тэрийээһин актыыбынай кыттыылааҕа буоларынан биллибит.
- 1926 — Михаил Сергеев — үйэ аҥарын кэриэтэ тутууга үлэлээбит Социалистыы Үлэ Дьоруойа.
- 1948 — Дмитрий Наумов — Саха норуодунай суруйааччыта, Ил Түмэн IV ыҥырыытын дьокутаата, 1995-2000 сыллардаахха Амма улууһун кулубата, 2000-2003 сыллардаахха Саха сирин тыа хаһаайыстыбатын миниистирэ, Амма улууһун Ытык олохтооҕо.
Өлбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- 1942 — Эрилик Эристиин (24.01.1892 төр.) — саха бэйиэтэ, прозаига, биир биллэр айымньыта — "Маарыкчаан ыччаттара". Кини аатынан литератуураҕа бириэмийэ олохтоммута.
- 1957 — Михаил Тимофеев-Терешкин (05.12.1883 төр.) — саха бастакы үрдүк үөрэхтээхтэриттэн биирдэстэрэ, бэйиэт, ССРС Суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ (1944), экэнэмиис, этнограф.
- 1998 — Владимир Колбунов — cэрии иннинэ Ааллаах Үүн бириискэлэригэр, Хаҥалас шахтатыгар үлэлээбит Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||