Тохсунньу 7

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Навигацияҕа көс Көрдөбүлгэ көс

Тохсунньу 7 диэн Григориан халандаарыгар сыл 7-с күнэ. Сыл бүтүө 358 күн (ордук хонуктаах сылга 359 күн) баар.

Бэлиэ күннэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Юлиан халандаарынан Ороһооспо бэлиэтэнэр
  • Армения Армения — Өлбүттэри кэриэстиир күн
  • Италия Италия — Былаах күнэ. Циспадана Өрөспүүбүлүкэтэ диэн кылгас кэмҥэ Наполеон өйөбүлүнэн Италияҕа баар буола сылдьыбыт дойду бастакы былааҕы бу күн 1797 сыллаахха ылыммыт эбит
  • Камбодьа Камбодьа — Геноциды кыайыы күнэ
  • Япония Япония — Сэттэ от фестивала (Нанакуса-но сэкку). Бу былыргы үгэс Японияҕа Кытайтан кэлбит. Сэттэ оттоох рис хааһыны сииллэр, оччоҕо уһун олохтонуохпут, чэгиэн туруктаныахпыт, куһаҕаны үүрүөхпүт диэн итэҕэйэллэрэ

Түбэлтэлэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Б.э.и. 49 сыл — Рим сената Цезарь аармыйатын ыспатаҕына судаарыстыба өстөөҕө буолуоҕа диэн быһаарыы ылыммыт. Онтон сылтаан кинини өйүүр трибуннар Цезарь турар сиригэр Равеннаҕа күрээбиттэр.
  • 1325 — Альфонсо IV Португалия хоруола буолбут.
  • 1558 — Герцог Гиз баһылыктаах Франция сэриилэрэ Кале куораты ылбыттар, бу Англия континеҥҥа тиһэх бас билиитэ этэ.
  • 1598 — Рюриковичтар династияларын Москубатааҕы салаатын бүтэһик киһитэ ыраахтааҕы Федор I өлбүт. Кини кэнниттэн Арассыыйа ыраахтааҕытынан Федор I кэргэнин убайа Борис Годунов буолбут.
  • 1610Галилео Галилей Юпитер түөрт улахан аргыһын арыйбыт. Ол аргыстар ааттара Ганимед, Каллисто, Ио уонна Европа.
  • 1877Марха улууһун Ньурба сэлиэнньэтигэр алын сүһүөх оскуолата аһыллыбыт.
  • 1935 — Бенито Муссолини уонна Франция тас дьыалаларын миниистирэ Пьер Лаваль Франция уонна Италия ыккардыгар сөбүлэҥҥэ илии баттаабыттар.
  • 1940Кыһыҥҥы сэрии: Раате суолугар буолбут кыргыһыыга 9-с фиин дивизията бэйэтинээҕэр элбэх сэбиэскэй чаастары урусхаллаабыт.
  • 1948 — Ойрот автономиялаах уобалаhын (Ойро́тская автоно́мная о́бласть) аата Хайалаах Алтаай автономиялаах уобалаhа (Го́рно-Алта́йская автоно́мная о́бласть) диэҥҥэ уларыйбыт. Билигин — Алтаай Өрөспүүбүлүкэтэ.
  • 1954 — Джорджтауннааҕы IBM эспэримиэнэ: Нью-Йорка IBM хонтуоратыгар массыына тылбааһын аан бастаан дьоҥҥо көрдөрбүттэр.
  • 1979Камбоджа-Вьетнам сэриитин кэмигэр Вьетнам сэриилэрэ Камбоджа киин куоратын Пномпени ылбыттар. Инньэ гынан Пол Пот уонна кыһыл кхмердэр режимнэрэ сууллубут.
  • 1985Дьоппуон Сакигаке диэн планеталар ардыларынааҕы хараабылы космоска ыыппыт. Бу Сэбиэскэй Сойуустан уонна АХШ-тан атын дойдулар бастакы ыраах космоска ыыппыт аппаараттара буолар.
  • 1988 — «Геван» радиостанция бастакы биэриитэ тахсыбыт.
  • 2000Ороһооспотооҕу бэрэсидьиэн дьуолкатыгар Саха Сирин устуоруйатыгар аан бастаан «Дьокуускай-Сиэтл» видеоконференция ыытыллыбыт.
  • 2015Парижка Charlie Hebdo сурунаал эрэдээксийэтигэр теракт буолбут, 12 киһи өлбүт, 11 бааһырбыт.

Төрөөбүттэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Өлбүттэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • 1943 — Никола Тесла — электротехника уонна радиотехника эйгэтигэр айааччы.
  • 2000Александр Рыжиков — Саха Сириттэн сылдьар милиисийэ подполковнига, ОМОН хамандыыра. Чечняҕа заложниктары босхолуур операция кэмигэр өлбүт.