Сэтинньи 6

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Навигацияҕа көс Көрдөбүлгэ көс

Сэтинньи 6 диэн Григориан халандаарыгар сыл 310-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 311-c күнэ). Сыл бүтүө 55 күн баар.

Бэлиэ күннэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Нүөрүнгүрү куорат күнэ

Түбэлтэлэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • 1612 — Трубецкой уонна Пожарскай кинээстэр Москуба Кириэмилигэр кыайан-хотон киирбиттэр. Москуба саарыстыбатыгар "Дьалхааннаах кэм" ,сүнньүнэн, түмүктэммит.
  • 1632Швеция хоруола Густав II Адольф («Хотугу Хахай») ньиэмэстэри кытта кыргыһыыга өлөрдүү бааһырбыт.
  • 1736Михаил Ломоносов Марбург үнүбүрсүөтүгэр үөрэххэ киирбит.
  • 1772 — Арассыыйа уонна Осмаан импиэрийэлэрин флоттара Патрас аттынааҕы кыргыһыылара саҕаламмыт.
  • 1813 — Чильпансинг кэнгириэһигэр аҕабыыт Хосе Мария Морелос Миэксикэни Испанияттан тутулуга суоҕунан биллэрбит.
  • 1860Авраам Линкольн АХШ бэрэсидьиэнинэн талыллыбыт. Кини кэмигэр АХШ-ка гражданскай сэрии буолбута. Линкольн АХШ-ка кулуттааһын суох буоларын туһугар үлэлээбитин иһин кинини "Улуу босхолооччу" диэн ааттыыллар. Кулуттааһын диэки буолбут конфедераттар үгүстэрэ хотторбуттарын кэнниттэн кинини саба түһэн өлөрбүттэрэ.
  • 1936 — Испанияҕа гражданскай сэрии биир сүрүн түбэлтэтэ — Мадрид иһин кыргыһыы саҕаламмыт. Бу сырыыга республиканецтар куораты ситиһиилээхтик көмүскээбиттэрэ.
  • 1943 — Генерал Николай Ватутин салайааччылаах 1-кы Украинскай фронт Украина киин куоратын Киеви ниэмэстэртэн босхолообут.
  • 1975 — Нүөрүҥгүрү куорат буолбут. Ньируунгра эбэҥкилииттэн "Дьарҕаалаах үрэх" диэн. 1952 сыллаахха Нүөрүнгүрүүтээҕи геологическэй чинчийэр партия тэриллэн Нүөрүнгүрү үрэх үрдүгэр бастакы геологтар балааккалара турбут. 1963 сыл балаҕан ыйыгар "Модун" дьапталҕа илин учаастагар бастакы арыйыы саҕаламмыт, ол кэннэ 1967 сыл бүтүүтэ эскэбээтэринэн бастакы чох хостоммут. Онтон БАМ хоту салаатын тутан саҕалаабыттар (Тында – Беркакит хайысхата) уонна Саха сирин соҕурууҥҥу производственнай холбоһугун тэрээһинэ саҕаламмыт.
  • 1991 — РСФСР бэрэсидьиэнэ Борис Ельцин ыйааҕынан хомуньуус баартыйатын үлэтэ тохтотуллубут. Балтараа сылынан 1993 сыллаахха хомуньуус баартыйата сөргүтүллүбүтэ, аата КПРФ диэн буолбута.
  • 2008 — Саха тыйаатырыгар Польшаттан төрүттээх икки уһулуччулаах учуонайга Эдуард Пекарскайга уонна Вацлав Серошевскайга аналлаах үөрүүлээх мунньах буолбут.

Төрөөбүттэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Өлбүттэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • 2010 — Мария Гаврилова — ирбэт тоҥу уонна килиимэти чинчийбит учуонай, география билимин дуоктара, СӨ Наукаларын акадьыамыйатын акадьыамыга. Саха сирин 1920-с сыллардааҕы ил уонна түмэт диэйэтэлин, эрипириэссийэлэммит Кузьма Гаврилов кыыһа.