Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Ыстатыйаны саҕалыырга көмөлөһөр Сирдьит баар. Сигэтин аллара маннык кинигэ ойуутун таһыгар булуоҥ
Сахалыы буукубалар браузергар тахсыбат буоллахтарына маны баттаа
Бикипиэдьийэ — бу элбэх омук тылынан суруллар аһаҕас энциклопедияуларытар эбэтэр саҥа ыстатыйаны суруйар кыахтаах.
Билигин Бикипиэдьийэҕэ 17122 330 омук тылынан өссө 63 мөлүйүөнтэн тахса ыстатыйа баар.
Саргы-дьаалы Сахам тыла,
Айхал-алгыс Сахам тыла,
Уруй олук Сахам тыла,
Кун бэлэҕэ Сахам тыла,
Эйигин мин ыҥырыаҕым,
«Ийээ!» диэммин хаһыытыаҕым.
Тоҕойдору туораан ис,
Арҕастары ааһан ис,
Саргы дьайаан Сахам тыла,
Сарыал санаа — Сахам тыла!
Саха народнай суруйааччыта
Бүөтүр Тобуруокап
Бырайыак кылгас устуоруйата маннык — бастаан 2006 сыл бүтэһигэр: бу тугуй, тоҕо атын омуктарга баарый, биһиэхэ суоҕуй, — диэн ыйытыылар кэнниттэн: арай?, тоҕо сатаныа суоҕай? — диэн саарабыл кэнниттэн: ээ, чэ холонон көрүөххэ, — диэнтэн тахсыбыт суол.
Кыттар дьон араас идэлээх, араас дойдуга олорор, саастарынан эмиэ тэҥэ суох дьон.
Биһиги санаабытыгар дьон элбэхтик кытыннаҕына, бэрт эбит диэн биһирээтэҕинэ, сүрдээх, кэскиллээх буолар туруктаах бырайыак. Күн-түүн көннөрү дьон көмөтүнэн ис хоһооно да тупса, ыстатыйатын ахсаана да элбии турар.
Алтынньы 8 күнэ
Саха телевидениетын күнэ Cаха сирин авиациятын күнэ Арассыыйа Арассыыйа Украина Украина Ииндийэ Ииндийэ
1480 — Москуба Улуу кинээһэ Иван III уонна Улахан Ордуу хаана Ахмат сэриилэрэ «Угра өрүһүгэр турууну» саҕалаабыттар. Дань төлөтө кэлбит татаар сэриитэ нуучча сиригэр ааһаары өрүһү туоруу сатаабытын Иван III тохтоппут. Биир ыйынан татаардар Москуба сэриитин кыайбакка, сыалларын ситиспэккэ төннүбүттэр. Манан нуучча сирдэригэр 2,5 үйэлээх монгол-татаар былааһа эстибит.1818 — Англияҕа бастакытын боксаҕа бэрчээккини туһаммыттар.1917 — Петроград куоракка А. Ф. Керенскай салайыылаах үһүс (бүтэһик) коалиционнай бырабыыталыстыба тэриллибит.1925 — Саха сирин бастакы сөмүлүөтэ «Сопвич» аан бастаан көппүт. Пилот Пётр Фадеев Даркылаах бириистэнтэн көппүт уонна Күөх хонууга түспүт. Бастакы пассажирдарынан Бартыһаан Дьөгүөрэп , Былатыан Ойуунускай уонна А. П. Дмитриева буолбуттар.1934 — Дьокуускайга Педагогическай институт аһыллыбыт, билиҥҥитэ — М. К. Аммосов аатынан Хотугулуу-Илиҥҥи федеральнай университет . Институт бастакы дириэктэринэн Иван Жегусов буолбут.1963 — Саха телевидениета тиһигэ быстыбакка эфиргэ тахсыытын саҕалаабыт. Дьокуускайга телецентр тутарга диэн быһаарыы ылыллыбытын кэннэ 4 сылынан телевидение үлэтин саҕалаабыт.1967 — Боливияҕа аатырбыт революционер, хомуньуус бартыһаана Че Гевара билиэҥҥэ түбэспит, сарсыныгар кинини өлөрбүттэр. Өлөн баран Че Гевара бүтүн аан дойдутааҕы контркултуура им бэлиэтэ буолбута.1978 — Мирнэй улууһугар Орто Ботуобуйа ньиэптээх сиригэр 1530 метр дириҥҥэ 15 килотонналаах «Вятка» ядернай дэлби тэптэрии буолбут. Бу ньиэптээх сиргэ уопсайа 7 ядернай дэлби тэптэрии буолбута, сыаллара — ньиэп хостооһунун интенсификацията.1990 — Бүрээт Өрөспүүбүлүкэтин Сүбэринитиэтин Декларацията ылыныллыбыт.2005 — Пакистаҥҥа Азад Кашмир эрэгийиэнигэр 7.6 магнитудалаах сир хамсааһына буолбут. 100,000-ҕа тиийэ киһи өлбүт, 4 мөлүйүөн киһи дьиэтэ-уота суох хаалбыт.
1892 — Марина Цветаева — нуучча бэйиэтэ, тылбасчыта, XX үйэ бөдөҥ бэйиэттэриттэн биирдэстэрэ.1933 — Валерий Скрябин — 1962-1966 сылларга РСФСР Үрдүкү Сэбиэтин дьокутаата, тыыл, үлэ бэтэрээнэ. Амма улууһун уонна Абаҕа нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо.1953 — Владимир Михайлов — Сунтаар улууһун «Кириэстээх» тыа хаһаайыстыбатын кооперативын ыанньыксыта. Бочуот уордьанын кавалера (2013), Үлэ Албан аатын уордьанын толору кавалера, «Хотугу Сулус» уордьан кавалера (2011), Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ.1956 — Василий Гоголев — суруйааччы, Саха Өрөспүүбүлүкэтин үөрэҕириитин туйгуна, Саха Өрөспүүбүлүкэтин култууратын туйгуна, Саха Өрөспүүбүлүкэтин Суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ.
1937 — Ян Полуян (1891—1937) — Саха сиригэр Конфедералистар бастаанньаларын хам баттааһыны салайбыт киһи.2018 — Муртаза Шерхан — казаах суруйааччыта, Казахскай ССР Судаарыстыбаннай бириэмийэтин лауреата, Казахстан суруйааччыларын сойууһун бырабылыанньатын иккис сэкиритээрэ.
Телеграм-ханаалбытыгар суруттаххына биһиги да үөрүөхпүт, бэйэҥ да астыныаҥ ;)
Соторутааҥы ыстатыйалар
Ааҕыҥ, көннөрүҥ
Бу күннэрдээҕи уларыйыылар — ким тугу суруйбутун көрүөххэ сөп.
Бу саҥа ыстатыйалар, онон өссө чочулла илик буолуохтарын сөп. Алҕастаах буоллахтарына харса суох көннөрүҥ.
Бүгүҥҥү ойуу
Үчүгэй (сэргэммит) ыстатыйа
Аттила (395 сыл саҕаттан – 453 сыллаахха диэри олорбута)
Гунн принца, 434 сылтан ыла гуннар улуу хааннара, Хотугу император.
(өссө… )
Бастыҥ ыстатыйа
Яков Федорович Санников (1844—1908) — өбүгэлэрин үгэстэрин тутуһан нуучча уонна омук полярниктарыгар сүҥкэн улахан үтүөнү-өҥөнү оҥорбут саха атыыһыта. Кини суон сураҕа Муустаах байҕал кытыытынан эрэ буолбакка, бүтүн Россия үрдүнэн биллибит. Булуҥҥа былыр «халлааҥҥа таҥара, биһиэхэ Яков Санников» дииллэр эбит. 1886 сыллаахха доктор Бунге экспедициятыгар көмөлөспүт. 1894 сыллаахха барон Толль Ф.Нансеҥҥа депо тутарыгар көмөлөспүт. Ол өҥөлөрүн иһин икки кыһыл көмүс мэтээлинэн наҕараадаламмыт (онтон биирин Швеция ыраахтааҕыта Оскар биэрбит).
(өссө… )
Көмүөл күүһэ
Бүгүн бу ыстатыйалары тупсарабыт, тылбаастыыбыт:
Ыстатыйаны уларытыы киинэ курдук көстүүтэ: Көмө:1-кы уруок
Хаһыаттарга, сурунаалларга, атын да сирдэргэ Бикипиэдьийэни ахтыбыт буоллахтарына биһиги үөрэбит. Тоҕото өйдөнөр — ол аата үлэбит си-дьүгээр хаалбатын, дьоҥҥо туһалааҕын бэлиэтэ. Ити бастакытынан. Иккиһинэн — төһөнөн элбэх киһи билэр да, оччонон элбэх киһи кыттар. Онон күннүккүтүгэр (блогкутугар) кэмиттэн кэмигэр ахтар буолуҥ, элбэх дьоҥҥо туһаайан суруйар дуу этэр дуу буоллаххытына эмиэ бикипиэдьийэни кыбытар буолуҥ. Манна оннук ахтыллыбыт түгэннэр испииһэктэрэ баар.
Уруулуу ситимнэр
Wikimedia Пуондата элбэх омук тылынан тахсар, көҥүл уларытыллар уонна туһаныллар хас да тус-туһунан бырайыактардаах:
.
_Yala.jpg)
