2020 сыл
Тас көрүҥэ
Сыллар |
---|
2016 2017 2018 2019 — 2020 — 2021 2022 2023 2024 |
Уоннуу сыллар |
1990-с 2000-с 2010-с — 2020-с — 2030-с 2040-с 2050-с |
Үйэлэр |
XX үйэ — XXI үйэ |
2020 сыл.
Туох буолбута
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Тохсунньу
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Тохсунньу 2 — Нидерланды "Голландия" диэн аат официальнай туттуллуутун тохтоппут.
- Тохсунньу 15 — Япония былаастара дойдуга COVID-19 түбэлтэтин бигэргэппиттэр.
- Тохсунньу 23 — ВОЗ COVID-19 пандемиятын аан дойдут таһымнаах кутталлаах ситуация быһыытынан биллэрбит.
- Тохсунньу 31 — Улуу Британия Европа Сойууһуттан тахсыбыт (Brexit). Бу туһунан референдумҥа 2016 сыллаахха куоластааччы 51,9 %-на тахсыы диэки буолбута.
Кулун тутар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Кулун тутар 11 — COVID-19 ыарыыны ВОЗ пандемия дьүһүнүн ылбыт диэн биллэрбит.
- Кулун тутар 22 — Ииндийэ премьер-миниистирэ Нарендра Моди COVID-19 тарҕаныытын бохсор соруктаах комендантскай чааһы биллэрбит.
- Кулун тутар 23 — Британия премьер-миниистирэ Борис Джонсон дойдуга COVID-19 утары харантыын биллэрбит.
- Кулун тутар 27 — Хотугу Македония НАТО 30-с чилиэнэ буолбут.
- Кулун тутар 30 — сэбиэскэй военачальник, Аҕа дойду Улуу сэриитин кэмигэр 112-с Башкир кавалерийскай дивизиятын (1943 сыл олунньу 14 күнүттэн — 16-с гвардейскай кавалерийскай дивизия) хамандыыра, башкиир омуга улаханнык киэн туттар киһитэ генерал-майор Минигали Шаймуратовка (1899-1943) Арассыыйа Федерациятын Дьоруойа ытык аат иҥэриллибит.
Муус устар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Муус устар 2 — COVID-19 хамсыга: сутуллуу бигэргэммит ахсаана 1 мөлүйүөҥҥэ тиийбит[1].
- Муус устар 4 — Кытайга КОВИД-19 хамсыгыттан өлбүттэри ахтар курутуйуу күнэ буолбут.
- Муус устар 7 — COVID-19 хамсыга: Кытай бырабыыталыстыбата Ухань куоракка харантыыны тохтоппут.
Ыам ыйа
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Ыам ыйын 12 — "Ойуун Сааска" ("Шаман") диэн дьон ааттыыр киһилэрин Александр Габышевы суут бэйэтин иннин бэйэтэ көрүнэр кыаҕа суох ыарыһаҕынан билиммит уонна психдиспансерга күүһүнэн эмтииргэ уурбут[2]. Бу киһи 2019 сыл кулун тутарыгар сатыы Дьокуускайтан Москубаҕа аттаммыта. Икки сылынан тиийэр баҕалааҕа. Ол эрээри 2019 сыл күһүнүгэр киниэхэ экстремизмҥа ыҥырар диэн холуобунай дьыала арыйбыттара, хаста да тута сылдьыбыттара, онон айанын тохтоппута.
Алтынньы
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Алтынньы 15 — Кыргыстаан бэрэсидьиэнэ Сооронбай Жээнбеков дуоһунаһыттан батыммыт.
- Алтынньы 25 — Азербайджан аармыйата Нагорнай Карабах Губадлы куоратын ылбыт[3][4].
Сэтинньи
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Сэтинньи 10 — Хайалаах Карабаахха сэрии түмүктэммит, Арменияҕа былааһы утары бырачыастар саҕаламмыттар.
Ахсынньы
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Ахсынньы 5 — дьоппуон «Хаябуса-2» зонда Сиргэ Рюгу астероидтан таас аҕалбыт.
Төрөөбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Өлбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Тохсунньу 16 — Надежда Шепелева — опера ырыаһыта, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай артыыһа (2013), РСФСР үтүөлээх артыыһа (1958). Саха норуодунай суруйааччыта Суорун Омоллоон ойоҕо.
- Балаҕан ыйын 22 — Иванов Спиридон Алексеевич (1928.03.16 төр.) — саха түөлбэ тылын чинчийээччи, тыл үөрэҕин билимин дуоктара, Арассыыйа наукатын Академиятын Сибиирдээҕи салаатын үтүөлээх үлэһитэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин билимин үтүөлээх үлэһитэ.
- ↑ "Coronavirus Covid-19: Global cases pass 1 million as London's epic pandemic response revealed". New Zealand Herald. 3 April 2020. https://www.nzherald.co.nz/world/news/article.cfm?c_id=2&objectid=12322109.
- ↑ Суд отправил шамана Габышева на более мягкое лечение в Якутск
- ↑ Противнику удалось захватить Санасар (Губадлы), он приблизился к вратам Сюника – Арцрун Ованнисян (видео). Тургутулунна 27 Алтынньы 2020.
- ↑ Алиев заявил о взятии под контроль города Губадлы в Карабахе