Халыып:Бу күн:12-04
(Мантан: Халыып:Бу күн:12-4 көстө)
Арассыыйа — Арассыыйа информатикатын күнэ. 1948 сыллааха бу күн ССРС миниистирдэрин сэбиэтин аныгы техниканы киллэрэр Государственнай кэмитиэтэ электроннай ааҕар массыынаны айыы туhунан № 10 475 кумааҕыны И. С. Брукка уонна Б. И. Рамеевка биэрбит.
АХШ — Национальнай бэчиэнньэ күнэ
Ииндийэ — Байыаннай флот күнэ
Таиланд — Тай тулалыыр эйгэтин күнэ.
Түбэлтэлэр
[биики-тиэкиһи уларытыы]- 771 — Франк хоруоллугун соҕотох баһылыгынан Улуу Карл буолбут. Кини кэмигэр франктар Арҕаа Европаны үксүн бас бэриннэрбиттэрэ.
- 1918 — Саха уобалаһын кооперативнай уопсастыбаларын I сийиэһэ саҕаламмыт, ахсынньы 10 күнүгэр түмүктэммит. "Холбос" уобаластааҕы кооперативтар сойуустарын устааба ылыллыбыт, бырабылыанньа бэрэстээтэлинэн Кузьма Гаврилов талыллыбыт. Сийиэскэ "Саха уобалаһыгар потребительскай уопсастыбалар тустарынан" диэн Кузьма Гаврилов дакылаатын истибиттэр.
- 1927 — Горнай улууһун Мытааҕар, Бор алааһыгар конфедералистар холбоһуктаах мунньахтарыгар «Саҥа сахалар национальнай сэбиэскэй социалистыы орто уонна дьадаҥы бааһынайдар баартыйалара» («Младо-якутская национальная советская социалистическая партия середняцко-бедняцкого крестьянства») тэриллибит.
- 1954 — АХШ-ка Майами куоратыгар бастакы Burger King диэн фаст-фуд ресторана аһыллыбыт.
- 1982 — Кытай Дьон Өрөспүүбүлүкэтэ төрдүс билигин үлэлиир конституциятын ылыммыт.
Төрөөбүттэр
[биики-тиэкиһи уларытыы]- 1883 — Михаил Тимофеев-Терешкин — саха бастакы үрдүк үөрэхтээхтэриттэн биирдэстэрэ, бэйиэт, ССРС Суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ (1944), экэнэмиис, этнограф.
- 1937 — Эдуард Алексеев — этномузыковед, искусствоведение дуоктара, СӨ Духуобунаһын Академиятын академига (1996).
- 1940 — Егор Ларионов — политик, Саха АССР Үрдүкү Сүбэтин XII ыҥырыытын дьокутаата, Ил Түмэн I, II ыҥырыыларын дьокутаата, 1993—1998 сылларга Ил Түмэн бэрэстэбиитэллэрин Палаататын бэрэстээтэлэ, 1996—2001 сылларга РФ Федеральнай Мунньаҕар Федерация Сүбэтин чилиэнэ. Сунтаар улууһун уонна Нам улууһун ытык киһитэ.
- 1956 — Руслан Федотов — урбаанньыт, Ил Түмэн VI ыҥырыытын дьокутаата, Амма улууһун (2011 с.) уонна Мэҥэ-Хаҥалас улууһун Ытык киһитэ. Амма улууһун Амма, Чакыр, Маай, Болугур, Амма-Наахара уонна Мэҥэ Хаҥалас улууһун I-кы уонна II-с Наахара нэһилиэктэрин Ытык киһитэ.
- 1963 — Сергей Бубка — Украина ураҕаһынан ыстанааччыта. Бубка алта сыл устата Аан дойду чемпионаттарын кыайбыта, Олимпиадаҕа кыһыл көмүс мэтээли ылбыта уонна ураҕаһынан ыстаныыга 35 аан дойду рекордун олохтообута.
Өлбүттэр
[биики-тиэкиһи уларытыы]- 1943 — Емельян Ярославскай — революционер, Хомуньуус баартыйа диэйэтэлэ, ССРС-ка итэҕэли утары хамсааһын салайааччыта. «Союз воинствующих безбожников» бэрэстээтэлэ. Кини 1913 с. бэс ыйын 14 (27) күнүттэн 1917 сыл ыам ыйыгар дылы Дьокуускайга көскө олорбута.