2013 сыл
| Сыллар |
|---|
| 2009 2010 2011 2012 — 2013 — 2014 2015 2016 2017 |
| Уоннуу сыллар |
| 1980-с 1990-с 2000-с — 2010-с — 2020-с 2030-с 2040-с |
| Үйэлэр |
| XX үйэ — XXI үйэ |
2013 сыл.
Түбэлтэлэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Олунньу
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Олунньу 15 — Челябинскай таһыгар элбэх киһи көрөн турдаҕына метеорит түспүт.
- Олунньу 28 — Рим паапата Бенедикт XVI солотуттан батыммыт. Бүтэһигин маннык түгэн 1415 сыллаахха буолбута.
Кулун тутар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Кулун тутар 14 — Бааскилар дойдуларыгар (Испания) 18-с Коррика эстафетата саҕаламмыт, уон хонук буолбут. Икки сыл буола-буола тылларын өйөөн элбэх киһи кыттыылаах сүүрүү тэрийэллэр.
- Кулун тутар 21 — Саха Сирин успуордун миниистирин бастакы солбуйааччынан аатырбыт боксуор Георгий Балакшин анаммыт.
Муус устар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Муус устар 15
- Ирааккка дэлби тэптэриилэр буолбуттар, 74 киһи өлбүтэ биллэр.
- Бостон марафонун кэмигэр икки буомба эстибит, үс киһи өлбүт, 264 бааһырбыт.
Алтынньы
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Алтынньы 28 — АЛРОСА хампаанньа IPO ыыппыт, хампаанньа 16 бырыhыаннаах аахсыйалара (сэттэлии бырыhыан аахсыйалар - Арассыыйа Федерацията уонна Саха Өрөспүүбүлүкэтин бырабыытылыстыбата, эбиитин 2 бырыhыан – квазиказначейскай үп докумуона) атыыга барбыттар. IPO тyмyгэр, 41,3 миллиард солкуобай киирбит (1,3 миллиард АХШ доллара).
Ахсынньы
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Ахсынньы 15 — Соҕуруу Судааҥҥа гражданскай сэрии саҕаламмыт.
Өлбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Тохсунньу 1 — Салима Каримова — 1968—1988 сылларга Соҕуруу Саха сиринээҕи комплекснай эспэдииссийэ кылаабынай геолога, Социалистыы Үлэ Дьоруойа.
- Тохсунньу 5 — Захарова Раиса Яковлевна (1954 төр.), Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай артыыһа.
- Тохсунньу 22 — Тимофеев Михаил Елисеевич (1932 төр.), саха норуодунай поэта.
- Олунньу 6 — Кривошапко Галина Михайловна (1916 төр.), дирижер, РСФСР үтүөлээх артыыһа, Саха АССР норуодунай артыыһа.
- Муус устар 8 — Маргарет Тэтчер (1925 төр.) — XX үйэ аатырбыт бэлиитиктэриттэн биирдэстэрэ, Британия премьер миниистирэ.
- Ыам ыйын 16 — Дмитриев Иннокентий Аксентьевич (Сиэн Чолбодук), суруйааччы, драматург, тылбаасчыт.
- Ыам ыйын 18 — Алексей Балабанов (1959 төр.), кинорежиссёр, сценарист, продюсер уонна артыыс. Киинэлэригэр саха артыыстарын устара.
- Алтынньы 30 — Василий Алексеев — 1994—2006 сылларга Саха Өрөспүүбүлүкэтин айылҕатын харыстабылын миниистирэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ.
- Ахсынньы 5 — Нельсон Мандела — апартеиды (хара уонна үрүҥ тириилээхтэри араарар бэлиитикэ) утаран 27 сыл хаайыыга сыппыт киһи, ЮАР бэрэсидьиэнэ буолбута.
- Ахсынньы 29 — Донской Феодосий Семенович (1919 төр.), Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, суруналыыс, социолог-чинчийээччи.
|
Бу күҥҥэ-дьылга сыһыаннаах сиппэтэх ыстатыйа. Көннөрөн уонна эбэн көмөлөһүөххүн сөп. |