Метеориит
Метеориит - халлаан куйаарыттан ханнык эрэ улахан эттиккэ (планетаҕа) кэлэн түспүт айылҕа эттигэ. Метеориит кээмэйэ отой кыраттан сүүнэ улахаҥҥа дылы буолуон сөп. Метеорииттар үксүлэрэ кыра астрономия эттиктэриттэн (метеор эттигэ - метеорное тело) үөскүүллэр, ол эрэн сороҕор астероидтартан эмиэ үөскүөхтэрин сөп. Метеориит Сир атмосфератыгар киирэригэр аалсыы уонна химия реакциятын түмүгэр сылыйар уонна сырдаан уот шаар буолан көстөр, ону метеор эбэтэр сулус түһүүтэ дииллэр. Болид диэн тиэрмининэн ханнык эрэ Сири кытта сааллар эттиги эбэтэр наһаа улахан уот шаар буолан көстөр эттиги ааттыллар (Сиргэ тиийэриттэн тиийбэтиттэн тутулуга суох).
Сүнньүнэн метеориит диэн ханнык баҕарар халлаан эттигэр атын сиртэн кэлэн түспүт айылҕа эттигэ буолар. Холобур, метеориитар Ыйга уонна Марска[1] булуллубуттара.
Метеорииттары уруккуттан үс бөлөххө араараллар: таас метеорииттар (үксүн силикаат таастартан турар), тимир метеорииттар (тимиртэн, никельтэн турар) уонна тимир-таас метеорииттар. Билиҥҥи классификациялар метеорит структуратын, химическэй, изотоп састаабын иҥин учуоттуллар.
Быһаарыылар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- ↑ "Opportunity Rover Finds an Iron Meteorite on Mars". JPL. January 19, 2005. http://marsrovers.jpl.nasa.gov/newsroom/pressreleases/20050119a.html. Retrieved on 2006-12-12.