Узбек тыла

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Перейти к навигации Перейти к поиску
Узбек тыла
O'zbek, Ўзбек, أۇزبېك
Кэпсэтэллэр : УзбекистанFlag of Uzbekistan.svg Узбекистан

КыргыстаанFlag of Kyrgyzstan.svg Кыргыстаан АфганистаанFlag of Afghanistan (2013–2021).svg Афганистаан КазахстаанFlag of Kazakhstan.svg Казахстаан ТүркменистаанFlag of Turkmenistan.svg Түркменистаан ТаджикистанFlag of Tajikistan.svg Таджикистан АрассыыйаFlag of Russia.svg Арассыыйа КытайFlag of the People's Republic of China.svg Кытай

Бары кэпсэтээччилэр: 40 мөл.
Тыл ууhа: Түүр тыллара
 Уйгур түүр тыллара
  Узбек тыла 
Суруга: Узбек бичигэ 
Ил суолталаах
Ил статустаах: УзбекистанFlag of Uzbekistan.svg Узбекистан
Салайыллар: no official regulation
Тыл кодтара
ISO 639-1: uz
ISO 639-2: uzb
ISO 639-3: either:
uzn – [[Northern Uzbek]]
uzs – [[Southern Uzbek]] 
Idioma uzbeko.png

Халыып:Infobox Language/IPA

Узбек тыла (O‘zbek tili эбэтэр O‘zbekcha официальнай Латыын бичигэнэн; Ўзбек тили эбэтэр Ўзбекча Кириллицанан ; أۇزبېك تیلی Арааб бичигинэн) диэн түүр тылларыттан биирдэстэрэ. Узбекистан ил тыла. Төрүөҕүттэн саҥарааччы ахсаан 40 мөл. Узбектар тылынан саҥараллар.

Бичигэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

1928 сыл диэри узбек тыла арааб бичигин туттара. 1928 сыллаахтан 1940 сыл диэри латыын алпабыыта туттуллар буолбута. Онтон 1940 сыллаахтан 1992 сыл диэри кириллицанан суруллара. 1992 сыллаахха Узбекистаҥҥа латыын алпабыытыгар төннүллүбүтэ, ол гынан баран билигин икки бичик туттуллар - латыынны уонна кириллица. 1928 сыллаах латыын бичигиттэн олус атын, диакретическай знактар туттуллубаттар. Киргизияҕа уонна Таджикистаҥҥа олорор узбектар кириллицанан тутталлар, онтон Афганистааҥҥа баар узбектар - арааб бичигинэн.


Араас алпабыыттары тэҥнээһин[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Аллараа араас бириэмэҕэ баар буола сылдьыбыт бичиктэри тэҥнээһин[1][2][3].

Транслитерация табылыыссата
Араабтыы Латыын алпабыытынан Кириллица Латиница МФА
1923—1930 1934—1940 1940 сыллаахтан 1995 сыллаахтан
ئه ,ه A a, Ə ə А а A a [a], [æ]
B ʙ Б б B b [b]
D d Д д D d [d]
ئي E e Е е, Э э E e [е]
F f Ф ф F f [f]
گ G g Г г G g [g]
H h Ҳ ҳ H h [h]
ی I i И и I i [ɪ]
ﺝ ,ژ Ç ç, Ƶ ƶ Ж ж J j [ʤ], [ʒ]
K k К к K k [k]
L l Л л L l [l]
M m М м M m [m]
ن N n Н н N n [n]
ئا, ئو A a, O o О о O o [ɑ]
پ P p П п P p [p]
Q q Қ қ Q q [q]
R r Р р R r [r]
س S s С с S s [s]
T t Т т T t [t]
ئۇ U u У у U u [u]
ۉ V v В в V v [v], [w]
X x Х х X x [χ]
ی J j Й й Y y [j]
ز Z z З з Z z [z]
ئو O o Ў ў Oʻ oʻ [o]
Ƣ ƣ Ғ ғ Gʻ gʻ [ɣ]
Ş ş Ш ш Sh sh [ʃ]
چ C c Ч ч Ch ch [ʧ]
ڭ Ꞑ ꞑ Нг нг ng [ŋ]
ء ,ﺋ ʼ Ъ ъ ʼ [ʔ]
  • Кириллицаттан киирбит Ё ё, Ю ю, Я я буукубалар аныгы латыын алпабыытыгар маннык суруллаллар Yo yo, Yu yu, Ya ya.
  • Кириллицаттан киирбит Ц ц маннык суруллар: Ts ts эбэтэр S s[4].

Быһаарыылар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  1. Цитата сыыһата: Сыыһа <ref> тиэк (тег); всатя диэн хос быһаарыыларга аналлаах тиэкис суох
  2. Uzbek romanization(ааҥл.). Institute of the Estonian Language (23.09.2012). Тургутулунна 1 Муус устар 2015.
  3. Ходжиев А.П. Узбекский язык // Языки мира: Тюркские языки. — М.: Институт языкознания РАН, 1996. — С. 427. — (Языки Евразии).
  4. New Uzbek Latin Alphabet (1995). Oxus Communications. Тургутулунна 1 Муус устар 2015.