Узбек тыла

Узбек тыла Oʻzbek, Ўзбек, أۇزبېك
Кэпсэтэллэр :	Узбекистан Узбекистан Кыргыстаан Кыргыстаан Афганистаан Афганистаан Казахстаан Казахстаан Түркменистаан Түркменистаан Таджикистан Таджикистан Арассыыйа Арассыыйа Кытай Кытай
Бары кэпсэтээччилэр:	40 мөл.
Тыл ууhа:	Түүр тыллара  Уйгур түүр тыллара   Узбек тыла
Суруга:	Узбек бичигэ
Ил суолталаах
Ил статустаах:	Узбекистан Узбекистан
Салайыллар:	no official regulation
Тыл кодтара
ISO 639-1:	uz
ISO 639-2:	uzb
ISO 639-3:	either: uzn – [[Northern Uzbek]] uzs – [[Southern Uzbek]]

Wikipedia

Узбек тыла салаата Бикипиэдьийэҕэ

Узбек тыла (Oʻzbek tili эбэтэр Oʻzbekcha официальнай Латыын бичигэнэн; Ўзбек тили эбэтэр Ўзбекча Кириллицанан ; أۇزبېك تیلی Арааб бичигинэн) диэн түүр тылларыттан биирдэстэрэ. Узбекистан ил тыла. Төрүөҕүттэн саҥарааччы ахсаан 40 мөл. Узбектар тылынан саҥараллар.

Бичигэ

1928 сыл диэри узбек тыла арааб бичигин туттара. 1928 сыллаахтан 1940 сыл диэри латыын алпабыыта туттуллар буолбута. Онтон 1940 сыллаахтан 1992 сыл диэри кириллицанан суруллара. 1992 сыллаахха Узбекистаҥҥа латыын алпабыытыгар төннүллүбүтэ, ол гынан баран билигин икки бичик туттуллар - латыынны уонна кириллица. 1928 сыллаах латыын бичигиттэн олус атын, диакретическай знактар туттуллубаттар. Киргизияҕа уонна Таджикистаҥҥа олорор узбектар кириллицанан тутталлар, онтон Афганистааҥҥа баар узбектар - арааб бичигинэн.

Араас алпабыыттары тэҥнээһин

Аллараа араас бириэмэҕэ баар буола сылдьыбыт бичиктэри тэҥнээһин.

Транслитерация табылыыссата
Араабтыы	Латыын алпабыытынан	Кириллица	Латиница	МФА
1923—1930	1934—1940	1940 сыллаахтан	1995 сыллаахтан
ئه ,ه	A a, Ə ə	А а	A a	[a], [æ]
ﺏ	B ʙ	Б б	B b	[b]
ﺩ	D d	Д д	D d	[d]
ئي	E e	Е е, Э э	E e	[е]
ﻑ	F f	Ф ф	F f	[f]
گ	G g	Г г	G g	[g]
ﻫ	H h	Ҳ ҳ	H h	[h]
ی	I i	И и	I i	[ɪ]
ﺝ ,ژ	Ç ç, Ƶ ƶ	Ж ж	J j	[ʤ], [ʒ]
ﻙ	K k	К к	K k	[k]
ﻝ	L l	Л л	L l	[l]
ﻡ	M m	М м	M m	[m]
ن	N n	Н н	N n	[n]
ئا, ئو	A a, O o	О о	O o	[ɑ]
پ	P p	П п	P p	[p]
ﻕ	Q q	Қ қ	Q q	[q]
ﺭ	R r	Р р	R r	[r]
س	S s	С с	S s	[s]
ﺕ	T t	Т т	T t	[t]
ئۇ	U u	У у	U u	[u]
ۉ	V v	В в	V v	[v], [w]
ﺥ	X x	Х х	X x	[χ]
ی	J j	Й й	Y y	[j]
ز	Z z	З з	Z z	[z]
ئو	O o	Ў ў	Oʻ oʻ	[o]
ﻍ	Ƣ ƣ	Ғ ғ	Gʻ gʻ	[ɣ]
ﺵ	Ş ş	Ш ш	Sh sh	[ʃ]
چ	C c	Ч ч	Ch ch	[ʧ]
ڭ	Ꞑ ꞑ	Нг нг	ng	[ŋ]
ء ,ﺋ	ʼ	Ъ ъ	ʼ	[ʔ]

• Кириллицаттан киирбит Ё ё, Ю ю, Я я буукубалар аныгы латыын алпабыытыгар маннык суруллаллар Yo yo, Yu yu, Ya ya.
• Кириллицаттан киирбит Ц ц маннык суруллар: Ts ts эбэтэр S s.