Распутин Валентин Григорьевич

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Валенти́н Григо́рьевич Распу́тин (1937, Кулун тутар 15, Усть-Уда сэлиэнньэ[1][2], Восточно-Сибирская область — 2015, Кулун тутар 14, Москуба) — нуучча суруйааччыта, публицииһэ, түмэт диэйэтэлэ. «Дэриэбинэ  прозатын» бэрэстэбиитэлэ.

Социалистыы Үлэ Дьоруойа (1987). Икки ССРС Судаарыстыбатын бириэмийэтин (1977, 1987), Арассыыйа судаарыстыбатын бириэмийэтин (2012)[3] уонна Арассыыйа Бырабыыталыстыбатын Бириэмийэтин лауреаттара (2010). 1967 сыллаахтан ССРС суруйааччыларын Сойууһун чилиэнэ.

Библиография[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Собрание сочинений в 3-х томах. - М.: Молодая гвардия - Вече-АСТ, 1994., 50 000 экз.
  • Избранные произведения в 2-х томах. - М.: Современник, Братск: ОАО "Братсккомплексхолдинг"., 1997
  • Избранные произведения в 2-х томах. - М.: Художественная литература, 1990, 100 000 экз.
  • Избранные произведения в 2-х томах. - М.: Молодая гвардия, 1984, 150 000 экз.

Бириэмийэлэрэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

2011 сыллааҕы Арассыыйа литэрэтиирэтин Улахан бириэмийэтин туттарыы.
2011 сыл ахсынньы 1 күнэ
  • Арассыыйа Бэдэрээссийэтин Судаарыстабын бириэмийэтэ - 2012 сыллаахха киһилии сыһыаҥҥа уһулуччу ситиһиилэрин иһин (2013)[4]
  • Литэрэтиирэ уонна ускуустуба эйгэтигэр РФ Бэрэсидьиэнин бириэмийэтэ (2003)[5],
  • Арассыыйа бырабыыталыстыбатын бириэмийэтэ - култуура эйгэтигэр уһулуччу ситиһиилэрин иһин[6] (2010),
  • ССРС Государственнай бириэмийэтэ (1977, 1987),
  • Иосиф Уткин аатынан Иркутскай хомсомуолун бириэмийэтэ им. (1968),
  • Л. Н. Толстой аатынан бириэмийэ (1992),
  • Иркутскай уобалаһын култуураҕа кэмитиэтин иһинээҕи Култуура уонна ускуустуба сайдыытын Пуондатын бириэмийэтэ (1994),
  • Иркутскайдааҕы Святитель Иннокентий бириэмийэтэ (1995),
  • «Сибирь» сурунаал А. В. Зверев аатынан бириэмийэтэ,
  • Александр Солженицын бириэмийэтэ[7] (2000),
  • Ф. М. Достоевскай аатынан Литэрэтиирэ бириэмийэтэ (2001),
  • Александр Невскэй аатынан «России верные сыны» бириэмийэ[8] (2004),
  • «Сыл бастыҥ кыраныысса таһынааҕы романа. XXI үйэ» бириэмийэ (Кытай, 2005),
  • Сергей Аксаков аатынан Бүтүн Арассыыйатааҕы литэрэтиирэ бириэмийэтэ (2005),
  • Православнай норуоттар бииргэ буолууларын пуондатын бириэмийэтэ[9] (2011),
  • «Ясная поляна» бириэмийэ[10] (2012),

Иркутскай ытык олохтооҕо (1986)[11], Иркутскай уобалас ытык олохтооҕо (1998)[12].

Өйдөбүнньүк[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • 2015 сыл кулун тутар 19 күнүгэр Валентин Распутин аата Урюпинскайдааҕы № 5 орто оскуолаҕа иҥэриллибитэ (Волгоград уобалаһа)[13].
  • ИГУ билим бибилитиэктигэр аата иҥэриллибитэ [14].
  • «Сибиир» сурунаал № 357/2 (2015) бүтүннүү Валентин Распутиҥҥа анаммыт[15][16].
  • Усть-Уда орто оскуолатыгар аата иҥэриллиэ (Иркутская область)[17].
  • Братскай оскуолатыгар аата иҥэриллиэ[18].
  • 2015 сыллаахха Валентин Распутин аата Байкааллааҕы научнай популярнай уонна документальнай киинэлэр аан дойдутааҕы «Киһи уонна айылҕа» бэстибээлигэр иҥэриллибитэ[19].
  • 2017 сыллаахха Иркутскайга Валентин Распутин түмэлэ арыллыахтаах[20]. В январе 2016 года личные вещи Валентина Распутина были переданы в Краеведческий музей[21], в марте 2016 года открылась выставка[22].

Быһаарыылар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  1. ↑ Н. М. Рупосов, А. В. Лобов. Усть-Уда: старая и новая. Официальный сайт органа местного самоуправления. Администрация Усть-Удинского городского поселения Усть-Удинского района. Тургутулунна 8 Кулун тутар 2015.
  2. ↑ Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги, 2005, с. 164: «Родился я в трехстах километрах от Иркутска, — рассказывает писатель, — в Усть-Уде, что на Ангаре. Так что я — коренной сибиряк, или, как у нас говорят, тутошний. Отец мой крестьянствовал, работал в леспромхозе, служил и воевал… Словом, был, как все. Мать работала, была домохозяйкой, едва-едва управлялась с делами и семьей, — ей забот, сколько помню, всегда хватало.»
  3. ↑ День России 12 июня отмечается по всей стране Архыыптаммыт 2013, От ыйын 29 күнүгэр.
  4. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 7 июня 2013 г. № 542 «О присуждении Государственной премии Российской Федерации за выдающиеся достижения в области гуманитарной деятельности 2012 года»
  5. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 13 февраля 2004 г. № 194 «О присуждении премии Президента Российской Федерации в области литературы и искусства 2003 года»
  6. ↑ Валентин Распутин и Даши Намдаков получили премии Правительства России
  7. ↑ «за пронзительное выражение поэзии и трагедии народной жизни, в сращённости с русской природой и речью; душевность и целомудрие в воскрешении добрых начал»
  8. ↑ «за повесть „Дочь Ивана, мать Ивана“»
  9. ↑ Валентин Распутин удостоен премии Международного фонда единства православных народов Архыыптаммыт 2011, Тохсунньу 27 күнүгэр.
  10. ↑ Распутин стал лауреатом премии «Ясная поляна»
  11. ↑ Валентину Распутину вручён знак «Почётный гражданин города Иркутска»
  12. ↑ Иркутская область. Архыыптаммыт 2011, Сэтинньи 4 күнүгэр.
  13. ↑ Школа в Урюпинске получила имя Валентина Распутина - Интерфакс
  14. ↑ Имя Валентина Распутина присвоено научной библиотеке ИГУ Архыыптаммыт 2015, Сэтинньи 13 күнүгэр.
  15. ↑ Литинформбюро № 32 - Литературная газета
  16. ↑ Вести.
  17. ↑ Школу в Усть-Уде достроят и присвоят ей имя Валентина Распутина | ВСП.
  18. ↑ Школе в Братске присвоят имя Валентина Распутина Архыыптаммыт 2015, Балаҕан ыйын 25 күнүгэр.
  19. ↑ Кинофестивалю "Человек и Природа" присвоено имя Валентина Распутина | Портал Иркутской области Архыыптаммыт 2016, Олунньу 1 күнүгэр.
  20. ↑ Музей Валентина Распутина откроется в Иркутске весной 2017 года
  21. ↑ Личные вещи Валентина Распутина передал Иркутскому краеведческому музею сын писателя Архыыптаммыт 2016, Олунньу 29 күнүгэр.
  22. ↑ О становлении веры писателя В. Архыыптаммыт 2016, Кулун тутар 12 күнүгэр.
Төрдө — «https://sah.wikipedia.org/w/index.php?title=Распутин_Валентин_Григорьевич&oldid=404028»