Распутин Валентин Григорьевич
Тас көрүҥэ
Валенти́н Григо́рьевич Распу́тин (1937, Кулун тутар 15, Усть-Уда сэлиэнньэ[1][2], Восточно-Сибирская область — 2015, Кулун тутар 14, Москуба) — нуучча суруйааччыта, публицииһэ, түмэт диэйэтэлэ. «Дэриэбинэ прозатын» бэрэстэбиитэлэ.
Социалистыы Үлэ Дьоруойа (1987). Икки ССРС Судаарыстыбатын бириэмийэтин (1977, 1987), Арассыыйа судаарыстыбатын бириэмийэтин (2012)[3] уонна Арассыыйа Бырабыыталыстыбатын Бириэмийэтин лауреаттара (2010). 1967 сыллаахтан ССРС суруйааччыларын Сойууһун чилиэнэ.
Библиография
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Собрание сочинений в 3-х томах. - М.: Молодая гвардия - Вече-АСТ, 1994., 50 000 экз.
- Избранные произведения в 2-х томах. - М.: Современник, Братск: ОАО "Братсккомплексхолдинг"., 1997
- Избранные произведения в 2-х томах. - М.: Художественная литература, 1990, 100 000 экз.
- Избранные произведения в 2-х томах. - М.: Молодая гвардия, 1984, 150 000 экз.
Бириэмийэлэрэ
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Арассыыйа Бэдэрээссийэтин Судаарыстабын бириэмийэтэ - 2012 сыллаахха киһилии сыһыаҥҥа уһулуччу ситиһиилэрин иһин (2013)[4]
- Литэрэтиирэ уонна ускуустуба эйгэтигэр РФ Бэрэсидьиэнин бириэмийэтэ (2003)[5],
- Арассыыйа бырабыыталыстыбатын бириэмийэтэ - култуура эйгэтигэр уһулуччу ситиһиилэрин иһин[6] (2010),
- ССРС Государственнай бириэмийэтэ (1977, 1987),
- Иосиф Уткин аатынан Иркутскай хомсомуолун бириэмийэтэ им. (1968),
- Л. Н. Толстой аатынан бириэмийэ (1992),
- Иркутскай уобалаһын култуураҕа кэмитиэтин иһинээҕи Култуура уонна ускуустуба сайдыытын Пуондатын бириэмийэтэ (1994),
- Иркутскайдааҕы Святитель Иннокентий бириэмийэтэ (1995),
- «Сибирь» сурунаал А. В. Зверев аатынан бириэмийэтэ,
- Александр Солженицын бириэмийэтэ[7] (2000),
- Ф. М. Достоевскай аатынан Литэрэтиирэ бириэмийэтэ (2001),
- Александр Невскэй аатынан «России верные сыны» бириэмийэ[8] (2004),
- «Сыл бастыҥ кыраныысса таһынааҕы романа. XXI үйэ» бириэмийэ (Кытай, 2005),
- Сергей Аксаков аатынан Бүтүн Арассыыйатааҕы литэрэтиирэ бириэмийэтэ (2005),
- Православнай норуоттар бииргэ буолууларын пуондатын бириэмийэтэ[9] (2011),
- «Ясная поляна» бириэмийэ[10] (2012),
Иркутскай ытык олохтооҕо (1986)[11], Иркутскай уобалас ытык олохтооҕо (1998)[12].
Өйдөбүнньүк
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- 2015 сыл кулун тутар 19 күнүгэр Валентин Распутин аата Урюпинскайдааҕы № 5 орто оскуолаҕа иҥэриллибитэ (Волгоград уобалаһа)[13].
- ИГУ билим бибилитиэктигэр аата иҥэриллибитэ [14].
- «Сибиир» сурунаал № 357/2 (2015) бүтүннүү Валентин Распутиҥҥа анаммыт[15][16].
- Усть-Уда орто оскуолатыгар аата иҥэриллиэ (Иркутская область)[17].
- Братскай оскуолатыгар аата иҥэриллиэ[18].
- 2015 сыллаахха Валентин Распутин аата Байкааллааҕы научнай популярнай уонна документальнай киинэлэр аан дойдутааҕы «Киһи уонна айылҕа» бэстибээлигэр иҥэриллибитэ[19].
- 2017 сыллаахха Иркутскайга Валентин Распутин түмэлэ арыллыахтаах[20]. В январе 2016 года личные вещи Валентина Распутина были переданы в Краеведческий музей[21], в марте 2016 года открылась выставка[22].
Быһаарыылар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- ↑ Н. М. Рупосов, А. В. Лобов. Усть-Уда: старая и новая. Официальный сайт органа местного самоуправления. Администрация Усть-Удинского городского поселения Усть-Удинского района. Тургутулунна 8 Кулун тутар 2015.
- ↑ Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги, 2005, с. 164: «Родился я в трехстах километрах от Иркутска, — рассказывает писатель, — в Усть-Уде, что на Ангаре. Так что я — коренной сибиряк, или, как у нас говорят, тутошний. Отец мой крестьянствовал, работал в леспромхозе, служил и воевал… Словом, был, как все. Мать работала, была домохозяйкой, едва-едва управлялась с делами и семьей, — ей забот, сколько помню, всегда хватало.»
- ↑ День России 12 июня отмечается по всей стране Архыыптаммыт 2013, От ыйын 29 күнүгэр.
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 7 июня 2013 г. № 542 «О присуждении Государственной премии Российской Федерации за выдающиеся достижения в области гуманитарной деятельности 2012 года»
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 13 февраля 2004 г. № 194 «О присуждении премии Президента Российской Федерации в области литературы и искусства 2003 года»
- ↑ Валентин Распутин и Даши Намдаков получили премии Правительства России
- ↑ «за пронзительное выражение поэзии и трагедии народной жизни, в сращённости с русской природой и речью; душевность и целомудрие в воскрешении добрых начал»
- ↑ «за повесть „Дочь Ивана, мать Ивана“»
- ↑ Валентин Распутин удостоен премии Международного фонда единства православных народов Архыыптаммыт 2011, Тохсунньу 27 күнүгэр.
- ↑ Распутин стал лауреатом премии «Ясная поляна»
- ↑ Валентину Распутину вручён знак «Почётный гражданин города Иркутска»
- ↑ Иркутская область. Архыыптаммыт 2011, Сэтинньи 4 күнүгэр.
- ↑ Школа в Урюпинске получила имя Валентина Распутина - Интерфакс
- ↑ Имя Валентина Распутина присвоено научной библиотеке ИГУ Архыыптаммыт 2015, Сэтинньи 13 күнүгэр.
- ↑ Литинформбюро № 32 - Литературная газета
- ↑ Вести.
- ↑ Школу в Усть-Уде достроят и присвоят ей имя Валентина Распутина | ВСП.
- ↑ Школе в Братске присвоят имя Валентина Распутина Архыыптаммыт 2015, Балаҕан ыйын 25 күнүгэр.
- ↑ Кинофестивалю "Человек и Природа" присвоено имя Валентина Распутина | Портал Иркутской области Архыыптаммыт 2016, Олунньу 1 күнүгэр.
- ↑ Музей Валентина Распутина откроется в Иркутске весной 2017 года
- ↑ Личные вещи Валентина Распутина передал Иркутскому краеведческому музею сын писателя Архыыптаммыт 2016, Олунньу 29 күнүгэр.
- ↑ О становлении веры писателя В. Архыыптаммыт 2016, Кулун тутар 12 күнүгэр.