1911
| Сыллар |
|---|
| 1907 1908 1909 1910 — 1911 — 1912 1913 1914 1915 |
| Уоннуу сыллар |
| 1880-с 1890-с 1900-с — 1910-с — 1920-с 1930-с 1940-с |
| Үйэлэр |
| XIX үйэ — XX үйэ — XXI үйэ |
1911 сыл.
Туох буолбута
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Тохсунньу
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Тохсунньу 5 — хара тириилээхтэр кырдьаҕаһынан үһүс уонна саамай бөдөҥ холбоһуктара Каппа Альфа Пси Индиана университетыгар төрүттэммит.
- Тохсунньу 18 — АХШ-ка Юджин Б. Эли диэн лүөччүк Сан-Франциско хомотугар турар байыаннай хараабылга сөмөлүөтүн олордубут. Бу устуоруйаҕа бастакы хараабылга сөмүлүөт олоруута.
- Тохсунньу 21 — Монте-Карло раллита бастакытын ыытыллыбыт.
Ыам ыйа
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Ыам ыйын 17 — Владимир Маяковскай «Мин!» диэн хомуурунньуга тахсыбыт.
Алтынньы
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Алтынньы 5 — Дьокуускайга түмэл уонна бибилитиэкэ саҥа таас дьиэтэ аһыллыбыт.
- Алтынньы 18 — Дьокуускайга төлөппүөн станцията үлэҕэ киирбит.
Сэтинньи
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Сэтинньи 1 — Ливияҕа Италия-Турция сэриитин кэмигэр бастакы салгынтан бомбалааһын буолбут. Италия лейтенана Джулио Гавотти көтөр аалтан икки кыра бомбаны бырахпыт.
Ахсынньы
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Ахсынньы 12 — Оччотооҕу Британия Ииндийэтин киин куората Калькуттаттан Делигэ көһөрүллүбүт.
- Ахсынньы 14 — Руаль Амундсен экспедицията аан маҥнайгыннан Соҕуруу полюска тиийбит.
- Амма улууһа административнай тэриллии быhыытынан баар буолбута.
Төрөөбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Тохсунньу 10 — Гавриил Протодьяконов — аатырбыт артиллерист, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа. Аҕа дойду сэриитин I ст. уордьанынан, үс «Хорсунун иһин» мэтээлинэн, «Сталинград көмүскэлин иһин» мэтээлинэн наҕараадаламмыта. Чурапчы улууһун ытык киһитэ, кини аата Алаҕар орто оскуолатыгар иҥэриллибитэ.
- Олунньу 19 — Винокуров Федор Григорьевич — Даадар (19.02.1911—12.06.1949) — саха поэта.
- Бэс ыйын 18 — Кузнецов Григорий Дмитриевич (18.06.1911—06.1953) Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Сэбиэскэй Сойуус Геройа (1944).
- От ыйын 4 — Елизабет Ператрович, (1911-1958) — АХШ-ка Аляска төрүт олохтоохторун бырааптарын иһин туруулаһааччы, омугунан тлинкит.
- От ыйын 27 — Саха сириттэн сэриигэ барбыт разведчик, Советскай Союз Геройа, Мииринэй куорат ытыктабыллаах гражданина Колбунов Владимир Акимович төрөөбүт.
- Атырдьах ыйын 1 — Гоголев Захар Васильевич (01.08.1911—24.12.1974) — история билимин доктора.
- Атырдьах ыйын 25 — Трофимова Варвара Петровна (25.08.1911—1990) — Социалистическай Үлэ Геройа, «Дьокуускай» совхоз ыанньыксыта.
- Атырдьах ыйын 24 — Борисов Семен Захарович, биллэр ил уонна партия диэйэтэлэ.
- Балаҕан ыйын 26 — Парникова Анастасия Степановна (26.09.1911—26.09.2001) — саха устуоруйатын чинчийбит учуонай, история билимин кандидата.
- Ахсынньы 7 — Ионова Ольга Всеволодовна (07.11.1911, Киев – 25.10.1962), сахаҕа бастакы учуонай-историк дьахтар. Биллэр олоҥхоһут
- Сэтинньи 8 — Ополовников Александр Викторович — биллиилээх архитектор-реставратор, архитектура доктора,
- Ахсынньы 11 — Нагиб Махфуз — Эгиипэт суруйааччыта, 1988 с. Нобель литэрэтиирэҕэ бириэмийэтин кыайыылааҕа. Аныгы араб литэрэтиирэтин ордук биллиилээх суруйааччыларыттан биирдэстэрэ.
- Ахсынньы 11 — Цянь Сюэсэнь — кытай учуонайа, чинчийээччитэ, Кытай халлаан куйаарын (космос) программатын төрүттээччитэ, АХШ космос программатын кыттыылааҕа, кытай баллистическай ракеталарын оҥорбут киһи.
- Ахсынньы 19 — Чиряев Валерий Георгиевич (19.12.1911—01.02.1989) — саха поэта, тылбаасчыт
Өлбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Ыам ыйын 25 — нуучча устуоруга Василий Ключевскай өлбүт.