Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
- 1860 — Кытай уонна Улуу Британия, Франция, АХШ ыккардыларынааҕы Опиум Иккис сэриитэ түмүктэммит, Тяньцзинь тэҥэ суох дуогабара түһэрсиллибит. Дуогабар чэрчитинэн Кытайга көҥүл опиум атыыта олохтонон дьон быыһыгар наркомания киэҥник тарҕаммыт. Ону кытары Арҕаа дойдулар ааллара Кытай ис өрүһүнэн Янцзынан устар кыахтаммыттар. Арҕаа дойдулар гражданнара Кытайга экстратерриториальность быраабын ылбыттар, о.э буруйу оҥордохторуна бэйэлэрин дойдуларын суутунан дьүүллэнэр буолбуттар.
- 1867 — Арассыыйа Алясканы АХШ-га 7,2 мөлүйүөн дуолларга атыылаабыт. Атыылааһын сүрүн төрүөтэ — салайарга күчүмүҕэйэ, байҕал уҥуор сытар сири Улуу Британия эбэтэр АХШ былдьаан ылыахтарын сөп этэ.
- 1911 — Дьокуускайга төлөппүөн станцията үлэҕэ киирбит.
- 1916 — Хабаровскайга Амур өрүһүн туоруур күргэ тутуллубут. Транссибирскай магистраль Арассыыйа импиэрийэтин террриториятыгар түмүктэммит. Бу иннинэ тимир суол Читаттан Владивостокка диэри кэрчигэ Кытай сиринэн ааһара.
- 1921 — Саха сиригэр маҥнайгы идэтийбит хуор тэриллибит.
- 1924 — Совнарком уоспаны утары быһыы булгуччулаах буоларын туһунан дэкириэт таһаарбыт.
- 1958 — Эдуард Пекарскай 100 сааһын бэлиэтээһиҥҥэ Венгрияҕа «Саха тылын тылдьытын» 13-с таһаарыыта тахсыбыт.
- 1967 — Сэбиэскэй Сойуус станцията "Венера-4" Чолбоҥҥо тиийбит уонна бастакынан атын планета атмосфератын температуратын, баттааһынын, чиҥин (плотность), химическэй састаабын кэмнээбит.
Азербайджан — Тутулуга суох буолуу күнэ.
Аляска (
АХШ) — Аляска күнэ.
