Халыып:Бу күн:04-09

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Түбэлтэлэр[биики-тиэкиһи уларытыы]

  • 1241Лигниц аттынааҕы кыргыһыыга Байдар диэн Чыҥыс Хаан сиэнэ баһылыктаах монгуол сэриитэ Генрих II баһылыктаах ньиэмэстэр уонна поляктар холбоһуктаах сэриилэрин үлтүрүппүт.
  • 1699 сыллаахха Петр I ыраахтааҕы «О наблюдении чистоты в Москве и о наказании за выбрасывание сору и всякого помету на улицы и переулки» диэн ыйаах таһаарбыт.
  • 1918Дьокуускайга тохсунньу 30 (саҥа истиилинэн олунньу 12) саҕаламмыт Бастакы суһал ыҥырыылаах Саха уобалаһын земствотын мунньаҕа түмүктэммит. Мунньахха уобаласка бэйэ салайыныытын, уобалас социальнай-экэнэмиичэскэй сайдыытын ырыппыттар. 35 гласнайтан 24-э кэлбит, саха улуустарын бас-көс дьоно. Уобалас земскэй быраабата талыллыбыт: бэрэссэдээтэл — Василий Никифоров - Күлүмнүүр, чилиэннэрэ — Попов В.В., Памфил Осипов (Иноземцев), Петр Яковлев, П.Е. Баранов. Уобаластааҕы земство мунньаҕа Совнаркому киин былааһынан билиммэтэх, Петроград Саха уобалаһын салайыытыгар орооһорун утарбыт.
  • 1925 — РКП(б) Саха сиринээҕи обкомун бүрүөтүн дьаһалынан Дьокуускайга Народнай тыйаатыр иһигэр Саха национальный турууппата тэриллибит. Турууппаҕа сүрүннээн "Саха омук" культурнай-сырдатар уопсастыба тыйаатыр сиэксийэтин актыбыыстара киирбиттэр.
  • 1940 — Германия Норвегияҕа уонна Данияҕа саба түспүт.
  • 1945 — маршал Василевскай сэриилэрэ Илин Пруссия киинин Кенигсберг куораты сэриилээн ылбыттар. Комендант Отто Ляш куорат капитуляциялаабытын туһунан аактаҕа илии баттаабыт. Бу уоттаах кыргыһыыга саха буойуттара кыттыыны ылбыттара.
  • 1971 — «Якуталмаз» холбоһук иккис баабырыкатын силиэсэригэр Сергей Коростелевка уонна «Мир» карьер эскэбээтэрин массыньыһыгар Николай Титовка Социалистыы Үлэ Дьоруойун аата иҥэриллибит.
  • 1991Грузия Үрдүкү Сэбиэтэ Грузия тутулуга суох буолуутун туһунан быһаарыы ылыммыт.

Төрөөбүттэр[биики-тиэкиһи уларытыы]

  • 1336 — билигин Шахрисабз диэн ааттанар куоракка аатырбыт сэрииһит Тамерлан (чаҕатайдыы Тимуур, تیمور, Temür‎ — «тимир») төрөөбүт.
  • 1898 сыллаахха Өлүөхүмэ Маачатыгар Иван Редников төрөөбүтэ (1898-1974). Гражданскай сэрии кыттыылааҕа, кадровай байыаннай, Иккис аан дойду сэриитин кэмигэр политрук, полковник, хомуньуус баартыйа уонна сэбиэт үлэһитэ.
  • 1964 — Дьокуускайга Наталья Николаева — саха живописеһа, АГИКИ преподавателэ.

Өлбүттэр[биики-тиэкиһи уларытыы]

  • 1626Фрэнсис Бэкон (1561 төр.), Аангылыйа бөлүһүөгэ, устуорук, бэлиитикэ дьайыксыта(диэйэтэлэ).
  1. Constitution Day of the Republic of Kosovo in Kosovo(ааҥл.). — timeanddate.com. Тургутулунна 20 февраля 2016.