Боливия

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Навигацияҕа көс Көрдөбүлгэ көс
Боливия Республиката
República de Bolivia
Bulibya Republika
Wuliwya Suyu
(уонна 34 атын официаллык ааттардаах)
Flag of Bolivia Coat of arms of Bolivia
Ыҥырыыта"¡La unión es la fuerza!"
Өрөгөй ырыатаBolivianos, el hado propicio
Location of Bolivia
Location of Bolivia
Киин куоратаСукре (конституция, дьүүл)
19°02′ ю. ш. 65°15′ з. д. / 19.033° ю. ш. 65.250° з. д. / -19.033; -65.250 (G) (O)

Largest city Санта Крус де ла Сьерра
17°48′ ю. ш. 63°10′ з. д. / 17.800° ю. ш. 63.167° з. д. / -17.800; -63.167 (G) (O)
Ил тыла Испан тыла уонна 36 төрүт тыллар
Олохтоохтор ааттара Bolivian
Дьаhалтата Республика
 -  Президент Эво Моралес
 -  Вице президент Алваро Гарсиа
Тутулуга суох буолуу
 -  Испанияттан Атырдьах ыйын 6 1825 
Иэнэ
 -  Бүтүн 1,098,581 km² (28th)
424,163 sq mi 
 -  Уу (%) 1.29
Олохтоохторо
 -  July 2007 estimate 9,119,152 (84th)
 -   census 8,857,870 
 -  Олохтоох чиҥэ 8.4/km² (210th)
21,8/sq mi
БИО (АКП) 2007 estimate
 -  Total $40.140 billion (101st)
 -  Per capita $4,084 (125th)
БИО (номинал) 2007 estimate
 -  Total $13.292 billion (108th)
 -  Per capita $1,352 (121st)
Дьини (2002) 60.1 (high
КСИ (2007) 0.695 (medium) (117th)
Валюта Боливиано (BOB)
Кэм зоната (UTC-4)
Ил домен .bo
Телефон кода +591
Uyuni

Боливия (Bolivia) диэн Соҕуруу Америка киинигэр баар дойду. Кинилиин кирбиилэhэллэр Бразилия хоту уонна илин, Парагуай уонна Аргентина соҕуруу, Чили уонна Перу арҕаа.

Эуропа колонизациятын иннинэ билиҥҥи Боливия сирэ, Колумб иннинээҕи Америка ордук улахан илин, Инка Империятыгар киирэрэ. Испания Империята бу регионы XVI үйэҕэ баhылаабыта. Испан колониал кэмин улахан өттүгэр, бу сир "Үөһээ Перу" эбэтэр "Чаркас" диэн этэ уонна Перу Вице Хоруоллугун салалтатыгар киирэрэ. 1809 c. тутулуга суох буолбута. Атырдьах ыйын 6, 1825 c. Симон Боливар аатынан ааттаммыт республика тэриллибитэ. Боливия уhун уустук бигэтэ суох буолуу, диктатуралар уонна экономика эмсэҕэлээhиннэрин кэмнэрин ааспыта.

Боливия демократ республика, 9 департамеҥҥа арахсар. Дойду географията араас, арҕаа Анд хайалар бааллар, илин Амазон өрүс бассейнын намтал сирэ. Боливия сайдар дойду, киhи сайдыытын индекса орто уонна олохтоохтор 60% дьадаҥылар. Сүрүн экономика кыhаларынан буолаллар агрикултуура, тыа кэрдии уонна балыктааhын, хостооhун уонна мал (текстиль, таҥас, ыраастаммыт металлар уонна нефть) оҥоруу.

Боливия олохтоохторун ахсаана 9 млн. Бастыҥ тыл испан тыла, ону тэҥэ аймара уонна кечуа тыллара балай эмэ тарҕаныылаахтар.