Кечуа тыла

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Навигацияҕа көс Көрдөбүлгэ көс

Ке́чуа (өссө кечва, кичуа, кичва) (кечуа Qhichwa simi — «хайа хочолорун тыла», кечуа Runasimi — «киһи тыла») — Соҕуруу Америкаҕа олохтоох кечуа омук тыла, кечуа тылларын бөлөҕөр киирэр. Соҕуруу уонна Хоту Америкалар индеецтарын тылларыттан саамай элбэх саҥаарааччылаах. Европалар кэлиэхтэрин иннинэ бастаан Чинча судаарыстыба онтон иинкалар Тауантинсуйу судаарыстыбаларын (XIIXVI үйэлэр) тыла буола сылдьыбыт. Иинкалар саҕанааҕы суруллубут суруктар бааллар. Билигин кечуа тылынан Соҕуруу Америкаҕа 12,8 мөлүйүөн кэриҥэ киһи саҥарар[1]. Ону таһынан лингва-франка быһыытынан Амазонияҕа туттуллар. Эквадорга уонна Аргентинаҕа, сороҕор Боливияҕа «кичуа» (Quichua, Kichwa) диэн барыла туттуллар.

Билиҥҥи литэрэтиирэ тыла латыын алпаабытын испаанныы барылын туһанар. Оскуолаларга туттуллар, ол эрэн элбэҕэ суохтук.

SIL классификациятыгар кечуа араас түөлбэ тыллара туһунан тыллар курдук көрүллэллэр. Куско куоракка баар Кечуа тылын улахан акалемията кечуа тылларын биир тыл курдук көрөр.

Быһаарыылар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]