Зимин Дмитрий Борисович
Дми́трий Бори́сович Зими́н (Москва, 1933 с. муус устар 28 төр. - 22 Ахсынньы 2021) — россиятааҕы биллэр урбаанньыт, «Вымпелком» (атыыга тахсар аата — «Билайн») компания төрүттээччитэ уонна бочуоттаах директора, радиотехник-учуонай. 2000 сыллартан саҕалаан үтүөнү оҥорооччу, «Династия» пуонда төрүттээччитэ, «Просветитель» премия тэрийээччилэртэн биирдэстэрэ.
Биографията
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Москва №59 оскуолатын бүтэрбит. Үрдүк кылаастарга үөрэнэ сылдьан радиотехниканан үлүһүйбүт, физика учууталын кытта «Школьная УКВ-станция» диэн кинигэ суруйбут, кэлин ол кинигэни бэчээттээбиттэр.
1950 с. Москватааҕы авиационнай институт радиотехника факультетыгар үөрэххэ киирбит уонна 1957 ситиһиилээхтик бүтэрбит. Ол сыл Михаил Нейман профессор Институт кафедратын иһигэр олохтообут «Проблемалар лабораториятыгар» инженерынан үлэҕэ киирбит.
1962 с. Минц академик ыҥырыытынан сабыылаах «Радиотехническай институтка» үлэҕэ киирбит. 1963 кандидат диссертациятын көмүскээбит. 1965 кини коллегаларын кытта таһаарбыт «Сканирующие антенные системы СВЧ» кинигэлэрэ «А.С. Попов» аатынан ССРС Наукалар Академиятын премиятынан наҕараадаламмыт. 35 тахса сыл «Радиотехническай институтка» араас салайар үлэҕэ үлэлээбит. 1984 с. доктор диссертациятын көмүскээбит. Наука эйгэтигэр үлэлиирин тухары 100 тахса үлэтэ уонна саҥаны айыыта күн сирин көбүт.
ССРС саахылларын саҕана, 1991 с. «КБ Импульс» диэн ааттаах кыра тэрилтэ олохтообут. Бастаан спутниковай телевидение антенналарын оҥорон таһаарар эбит, онтуката улахан барыыһы аҕалбатах. Кэлин «АС 600» диэн ааттаах кабельнай телевидение тэрилин оҥорон атыылаабыт, онто дьэ барыыһы киллэрбит.
1991 институт иһигэр сотовай сибээһи чинчийэр кыра группа тэрийбит. Кини партнерунан АХШ «Plexis» фирмата буолбут. 1992 с. «Вымпел Коммуникации» диэн акционернай уопсастыба олохтообут уонна «AMPS» стандартка олоҕурбут 200 нүөмэрдээх мобильнай станция үлэҕэ киирбит. Бастаан Садовое кольцо уул. эрэ иһигэр үлэлиир эбит. Сотору кэминэн оператор «D-AMPS» уонна «GSM» стандарт сибээһи олохтообут.
2001 с. ыам ыйыгар, «Вымпелком» абоненнара мөлүйүөнү аһарбытын уонна компания барыстаах буолбутун кэннэ акционердарга «Альфа группа» холбоспут. Дмитрий Зимин гендиректортан уурайбыт уонна бочуоттаах директор аатын сүкпүт.
Түмэн үлэтэ
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]2000 сыллар саҕаланыыларыттан үтүөнү оҥоруунан дьарыктаммыт. 2002 с. «Династия» пуонда тэрийбит. Пуонд сүрүн сыалынан-соругунан россиятааҕы фундаментальнай науканы өйөөһүн уонна киэҥник тарҕатыы буолар. 2015 ыам ыйыгар Россия Юстиция министиэристибэтэ кини пуондун иностраннай агеннар ахсааннарыгар киллэрбитин кэннэ үбүлүүрүн тохтоторун туһунан тыл эппит. Бэс ыйыгар дойду таһыгар тахсыбыт, төһө өр олорорун туһунан эппэтэх.
Араас биллэр дьон ол туһунан санааларын этэн турардаахтар. Ол быыһыгар дойду биллэр суруналыыһа Михаил Таратута:
Многие заметные и не очень заметные, а просто порядочные люди уже высказали своё мнение об этом ошибочном, несправедливом, подлом решении Минюста, которое нанесёт стране огромный вред[1].
2000 с. алтынньы ыйыттан Россия правительствотын иһигэр урбаан сэбиэтин чилиэнэ. Ол сыл сэтинньи ыйыгар Россиятааҕы промышленниктар уонна урбаанньыттар союзтарын (нууч. Российский Союз Промышленников и Предпринимателей — РСПП) бюро правлениятын чилиэнэ. 2001 бэс ыйыттан саҕалаан РСПП ВТО-ҕа уонна таможеннай политиканы реформалыыр группа чилиэнэ буолар.
Наҕараадалара
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- 2001 с. «Бизнес-Олимп» премия «Бизнес-репутация» номинация лауреата.
- 2008 с. «Символ Науки» мэдээлэ иҥэриллибит. [2][3].
- 2013 с. Британиятааҕы Эндрю Карнеги траст үтүөнү оҥоруутун иһин мэтээлинэн наҕараадаламмыт[4].
- 2015 с. Үөрэх уонна наука Министиэристибэтэ олохтообут «За покровительство российской науке» анал премиятынан наҕараадаламмыт[5].
Д.Б. Зимин аатынан 315493 Zimin (2008 AE2) астероид ааттаммыт[6].
Дьиэ кэргэнэ
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Аҕата — Борис Николаевич Зимин (1904—1935), инженер-механик уонна метролог, репрессияламмыт[7][8]. Ийэтэ — Зимина Берта Борисовна, кыыс аата Докшицкая (1903—1994), машинистканан үлэлээбит.
Кэргэнэ — Зимина (Шахматова) Майя Павловна (1936 төрөөбүт), археолог. Уола — Зимин Борис Дмитриевич (1968 с. төрүөх), «BMT Management» инвестиционнай компания президена, түөрт сиэннээх.