Харитонов Лука Никифорович

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Харитонов Лука Никифорович

Харитонов Лука Никифорович (04.10.1901—13.01.1972), филология доктора, профессор, РСФСР уонна Саха АССР үтүөлээх наука диэйэтэлэ.

Олоҕун олуктара[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • 1901 сыл алтынньы 4 күнүгэр I Атамай нэһилиэгэр (билигин Горнай улуус территорията) төрөөбүтэ.
  • 1927 сыллахха Москва куоракка Н.К. Крупскай аатынан Коммунисттыы иитии Академиятын бүтэрбитэ. Ити сылга Саха АССР оскуолаларын инспекторынан үлэлиир.
  • 1927 - 1936 сыллардаахха Дьокуускайга опыт көрдөрөр оскуола сэбиэдиссэйэ.
  • 1936 сыллаахха ССРС НА тыл уонна сурук-бичик Институтун аспирантуратыгар киирэр.
  • 1939 сыллаахха кандидат диссертацияны көмүскүүр, темата "Категория наречия в якутском языке" уонна Пединститут саха тылын уонна литературатын кафедратын сэбиэдиссэйэ.
  • 1947 сыллаахха саҥа тэриллибит ССРС НА Саха сиринээҕи базатын тыл уонна литература секторын сэбиэдиссэйэ.
  • 1954 сыллаахха доктор диссертациятын көмүскүүр, темата "Типы глагольной основы в якутском языке". Бу үлэ туспа кинигэннэн тахсыбыта уонна НА Президиумун премиятын ылбыта.
  • 1972 сыл тохсунньу 13 күнүгэр өлбүтэ.

Айымньылара[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • "Саха тылын грамматиката" 5 уонна 6 кылааска. Биэстэ тахсыбыта;
  • "Современный якутский язык. Фонетика и морфология". — Дьокуускай, 1947;
  • "Типы глагольной основы в якутском языке". М., 1954;
  • "Грамматика современного якутского литературного языка. Фонетика и морфология". — М., 1982;
  • "Формы глагольного вида в якутском языке". — М.-Л., 1960;
  • "Залоговые формы глагола в якутском языке". — М.-Л., 1963;
  • "Русско-якутский словарь". — М.: СЭ, 1968. соавтор;
  • "Якутско-русский словарь". — М.: СЭ, 1972. соавтор;
  • "Орфографический словарь якутского языка". — 1963. соавтор.

Ылыллыбыт сирэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]