Халыып:Бу күн:06-22
Арассыыйаҕа кутурҕан күнэ — Аҕа дойду Улуу сэриитэ саҕаламмыт.
Түбэлтэлэр
[биики-тиэкиһи уларытыы]- 1633 — Римҥэ инквизиция суутугар буруйдаммыт Галилео Галилей Сир Күн тула эргийэр диэн бэйэтин тылларын мэлдьэспит.
- 1812 — Француз императора Наполеон Бонапарт Арассыыйаҕа сэрии биллэрбит.
- 1929 — Нагаево буухтатын кытылыгар Илиҥҥи Эбээн культбазатын олорор дьиэлэрин, оскуолатын, бэтэринээр пуунун, балыыһатын уонна интэринээтин тутуу саҕаламмыта. Кэлин бу культбаза Магадаан куорат буолбута.
- 1941 — Фашистыы Германия Сэбиэскэй Сойууска сэриинэн саба түспүт.
- 1941 — Львов аттынааҕы Скнилов байыаннай аэродромы сарсыарда 4 чааска буомбалааһыҥҥа связист Феодосий Донской түбэспитэ. 1945 сыллаахха Рейхстаг эркинигэр хаалларбыт суруга хаартыскаҕа баар. Кэлин социолог учуонай буолбута.
- 1942 — бэйиэт, учуутал Бүөтүр Тобуруокап Туобуйаттан 42 киһини аармыйаҕа анаан хомуйан киирбит уонна ол дьонун кытта бэс ыйын 22 күнүгэр аармыйаҕа ыҥырыллыбыт.
- 1942 — олоҥхоһут, ырыаһыт, ССРС суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ Николай Степанов — Ноорой (08.05.1897—1975) 44 сааһыгар сэриигэ барбыт. Хаста да бааһыран тыыннаах төннүбүтэ.
- 1943 — Николай Илларионов фронтан дьонугар суруйбут суругар сулууспалаабытым 1 сыл буолла диэбит. Бу Хайахсыт нэһилиэгиттэн төрүттээх киһи өссө 6 бииргэ төрөөбүтэ сэриигэ сылдьыбыта. Бэйэтэ төннүбэтэҕэ. Төрөппүттэрэ (уонна 11 бииргэ төрөөбүт оҕоттон кыралара буолуо) Чурапчы холкуостарын күүһүнэн хоту көһөрүллүүтүгэр түбэспиттэрэ.
Төрөөбүттэр
[биики-тиэкиһи уларытыы]- 1908 — норуот үөрэҕириитин туйгуна, Саха АССР оскуолатын үтүөлээх учуутала, педагогика билимин хандьыдаата, доцент Панкратий Шадрин. (1986 өлб.)
- 1933 — Прокопий Ефремов (20.01.1992 өлб.) — саха уос номоҕун чинчийээччитэ, дулгаан уос номохторун хомуйбут тарбахха баттанар дьонтон биирдэстэрэ.
- 1941 — Павел Харитонов — Ойуку — бэйиэт, прозаик, литератураны ырытааччы.
- 1952 — Саргылана Баишева — дьоҕус урбаан, бэйэни аһынан хааччыныы кыһалҕаларын, аҕыйах ахсааннаах омуктар экэниэмикэлэрин чинчийбит экономика билимин хандьыдаата, Арассыыйа суруналыыстарын сойууһун чилиэнэ.
- 1977 — Иван Белолюбскай — мадьыны, Дыгын оонньууларын 7 төгүллээх кыайыылааҕа, мас тардыһыытыгар Саха Өрөспүүбүлүкэтин спордун маастара.
- 1987 — Ирина Платонова, дьахталларга 100 харахтаах дуобакка Россия (Уфа) уонна Европа студенкаларын (Польша) ортотугар чемпионка, дьахталларга Европа үрүҥ көмүс призера (Стокгольм), Голландияҕа ыытыллыбыт икки НИАТ кыайыылааҕа. 2003 сыллаахха дьахталларга Арассыыйа чемпиона.
Өлбүттэр
[биики-тиэкиһи уларытыы]- 1931 — Алтан Сарын — Гавриил Баишев — саха суруйааччыта, саха тылыгар уларытыылары киллэрэргэ элбэхтик үлэлээбит XX үйэ саҕаланыытыгар биллибит киһи. 1930 сыл муус устарыгар тройка суутунан 3 сылга болдьохтоон күлүүс хаайыытыгар, ол кэнниттэн Саха Сириттэн төһө кыалларынан ыраах, үлэнэн көннөрүллэр лааҕырга барарга уураахтаммыта.