1832 сыл
| Сыллар |
|---|
| 1828 1829 1830 1831 — 1832 — 1833 1834 1835 1836 |
| Уоннуу сыллар |
| 1800-с 1810-с 1820-с — 1830-с — 1840-с 1850-с 1860-с |
| Үйэлэр |
| XVIII үйэ — XIX үйэ — XX үйэ |
1832 сыл.
Туох буолбута
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Тохсунньу 27 — Льюис Кэрролл — Англия суруйааччыта, математик уонна бөлүһүөк, «Алиса аптаах дойдуга» ааптара.
- Олунньу 26 — Арассыыйа былааһын утары өрө туруу хам баттаммытын кэннэ Польша бэйэтин аармыйата уонна сеймэ (түмэнэ) суох хаалбыт.
- Муус устар 11 — Арассыыйа Ытык (Бочуоттаах) гражданина диэн аат баар буолбут (мещаннарга уонна духовнай сословие дьонугар иҥэриллэр сыбаанньата, 1917 сыллаахха сословиелары суох гынар ВЦИК дэкириэтинэн суох буолбута).
- Муус устар 22 — Николай I ыраахтааҕы бочуоттаах гражданин туһунан Манифест таһаарбыт. Дворяннартан атын сословияҕа киирэр дьоҥҥо бу сыбаанньа иҥэриллэр этэ. Саха сириттэн, холобур, атыыһыт Яков Санников бочуоттаах гражданин аатын ылбыт эбит.
- Бэс ыйын 4 — Саха уобалаһын салайа Василий Щербачев кэлбит. Аҕыйах ый уобалаһы салайбыт Иван Веригини солбуйбут. Сылтан эрэ ордук олорон баран 1833 с. балаҕан ыйын 18 күнүгэр Дьокуускайга өлбүт.
Чопчуланыахтаах
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Арассыыйа уонна АХШ ыккардыларыгар атыы-эргиэн уонна байҕалынан устуу туһунан сөбүлэҥ түһэрсиллибит. Бу сөбүлэҥ 1911 сыллаахха АХШ Кэнгириэһин өттүттэн денонсацияламмыт (Арассыыйаҕа "черта оседлости" диэн бэрээдэк баара АХШ дьэбириэйдэрин быраабын күөмчүлүүрүн иһин).
Төрөөбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Балаҕан ыйын 5 — Сергей Боткин (өлб. 1889) — Арассыыйа аатырбыт бырааһа.
Өлбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Кулун тутар 22 — Гете (Johann Wolfgang von Goethe, 1749.08.28 төр.) — ньиэмэс улуу суруйааччыта.
- Балаҕан ыйын 21 — Вальтер Скотт, Шотландия суруйааччыта, драматург уонна бэйиэт (1771 төр.)