Иһинээҕитигэр көс

1828

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Сыллар
1824 1825 1826 182718281829 1830 1831 1832
Уоннуу сыллар
1790-с 1800-с 1810-с1820-с1830-с 1840-с 1850-с
Үйэлэр
XVIII үйэXIX үйэXX үйэ
  • Олунньу 21Секвойя диэн киһи айбыт чероки суругунан-бичигинэн бастакы хаһыат Cherokee Phoenix тахсыбыт. Бу сурук-бичик сүһүөххэ олоҕурар этэ, сүрдээх киэҥник тарҕаммыта, 1850 сыллаахха чероки омук 100% кэриэтэ ааҕар буолбута. Хаһыат 1834 сыллаахха диэри тахсыбыта, кэлин сөргүтүллүбүтэ, билигин да баар.
  • Олунньу 22 — Арассыыйа уонна Персия ыккардыларыгар Туркманчай эйэ дуогабара түһэрсиллибит. Арассыыйа-Персия сэриилэрэ манан бүппүттэр.
  • Кулун тутар 20Генрик Ибсен (1906 өлб.) — Норвегия суруйааччыта.
  • Ыам ыйын 8Жан-Анри Дюнан (1910 өлб.) — Швейцарияҕа төрөөбүт Кыһыл Кириэс уопсастыбатын төрүттээччи. 1859 сыллаахха Италия Сольферино куоратын аттыгар биир өттүттэн австриецтар, иккис өттүттэн французтар уонна итальянецтар ыккардыларыгар буолбут кыргыһыы кэнниттэн 40 тыһыынча кэриҥэ саллаат бааһырбытын көрөн улаханнык долгуйбут. Кыргыһыы буолбут сирин тула олорор дьону (үксүн оҕолору уонна дьахталлары) "Дьон бары биир төрүттээхтэр" диэн тылларынан тэрийэн элбэх киһини быыһаабыт. Кэлин сэрии кэмигэр хайа да диэки буолбат тэрилтэ бааһырбыт дьоҥҥо көмөлөһүөхтээҕин туһунан кинигэ суруйбута, онтон түөрт сыл буолан баран Кыһыл Кириэс уопсастыбатын төрүттээбитэ.