Ииндийэ
भारत गणराज्य* Republic of India Ииндийэ Өрөспүүбүлүкэтэ |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Ыҥырыыта: "Satyameva Jayate" (Санскрит) सत्यमेव जयते (Деванагари) |
||||||
Өрөгөй ырыата: Jana Gana Mana |
||||||
National Song Vande Mataram |
||||||
Киин куората | Саҥа Дели | |||||
Largest city | Мумбаи | |||||
Официальнай тыллар: Атын тыллар: |
Хинди, Ааҥл тыла | |||||
Олохтоохтор ааттара | Индиялар | |||||
Дьаhалтата | Федерал республика | |||||
- | Президент | Пратиба Патил | ||||
- | Премьер-министр | Манмоhан Сиҥх | ||||
Тутулуга суох буолуу | Британия Империятыттан | |||||
- | Ылыныы | Атырдьах ыйын 15 1947 | ||||
- | Республика | Тохсунньу 26 1950 | ||||
Иэнэ | ||||||
- | Бүтүн | 3,287,590‡ km² (7th) 1,269,346 sq mi |
||||
- | Уу (%) | 9.56 | ||||
Олохтоохторо | ||||||
- | 2008 estimate | 1,132,446,000 (2nd) | ||||
- | 2001 census | 1,027,015,248 | ||||
- | Олохтоох чиҥэ | 329/km² (33rd) 852/sq mi |
||||
БИО (АКП) | 2007 estimate | |||||
- | Total | $ 2.965 trillion (4th) | ||||
- | Per capita | $ 2700 (165th) | ||||
БИО (номинал) | 2007 estimate | |||||
- | Total | $ 1.089 trillion (12th) | ||||
- | Per capita | $ 977 (132nd) | ||||
Дьини (2004) | 36.8 | |||||
КСИ (2007) | ▲ 0.619 (medium) (128th) | |||||
Валюта | Рупия (₨) (INR ) |
|||||
Кэм зоната | IST (UTC+5:30) | |||||
- | Сайыҥҥы кэм | not observed (UTC+5:30) | ||||
Ил домен | .in | |||||
Телефон кода | +91 |
Ииндийэ сорумдьу Ииндийэ Өрөспүүбүлүкэтэ (хинди भारत गणराज्य Bhārat Gaṇarājya; ааҥл. Republic of India) диэн Соҕуруу Азия дойдута. Аан дойду үрдүнэн сирин иэнинэн 7-ис миэстэҕэ, дьонун ахсаанынан 2-с. Индияттан соҕуруу Индия океана, арҕаа Араб байҕала уонна илин Бенгал хомото бааллар. Арҕаа Пакистанныын, хотугулуу-илин Кытайдыын, Непаллыын уонна Бутанныын, илин Баҥладештыын уонна Мьянмардыын кэккэлэhэр. Индияттан Сри Ланка, Мальдивтар уонна Индонезия чугастар.
Индия субконтиненыгар Инд хочотун цивилизацията үөскээбитэ, былыр былыргыттан атыы суоллара уонна улахан империялар бааллара. Ол иhин бу регион харчы уонна культура өттүнэн куруук баай этэ. Аан дойду түөрт сүрүн религиялара Индияттан төрүттээхтэр: Индуизм, Буддизм, Дьайнизм уонна Сикхизм. Кэлин Зороастризм, Иудаизм, Христианизм уонна Ислам тарҕаммыттара уонна олохтоох культураны байыппыттара. 19 ү. ортотугар Индия Британия Империятын колонията буолбута. 1947 с. көҥүл дойду буолбута.
Индия экономиката аан дойдуга биржаларын ырыынактарын көрдөрүүлэринэн уон иккис уонна атыылаhааччыларын кыаҕынан төрдүс миэстэлэргэ турар. Дойду дьаhалтата сөптөөх реформалары ыытан Индия экономиката үүнүүтүнэн-сайдыытынан аан дойдуга иккис миэстэҕэ тахсыбыта, онуоха, онто олохтоох дьон улахан дьадайыытыттан, үөрэҕэ суох буолуутуттан уонна аччыктааhыныттан сылтаан бытааран биэрэр. Индия 28 штаттаах уонна 7 союзнай территориялаах парламентарнай федеральнай республика.
Чахчылар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]1947 — Ииндийэҕэ «тыытыллыбаттар» каасталарын боппуттар.
Бу географияҕа туһунан сиппэтэх ыстатыйа. Көннөрөн уонна эбэн биэрэн Бикипиэдьийэҕэ көмөлөһүөххүн сөп. |
|