Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ
Тас көрүҥэ
(Мантан: Почетные граждане РС(Я) көстө)
Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ — Саха Өрөспүүбүлүкэтин сайдыытыгар, туругуруутугар үрдүк өҥө иһин иҥэриллэр ытык аат. Ытык аат туһунан Балаһыанньа Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэнин 1996 сыллааҕы алтынньы 9 күнүнээҕи ПП 360-I №-дээх «О Положении о звании "Почетный гражданин Республики Саха (Якутия)"» Уурааҕынан бигэргэтиллибит.[1]
Ытык аат Өрөспүүбүлүкэ күнүгэр — балаҕан ыйын 27 күнүгэр — түбэһиннэрэн Саха Өрөспүүбүлүкэтин Президенын Ыйааҕынан иҥэриллэр.
Ытык аат иҥэриллэр тирэҕэ
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Аат Российскай Федерация гражданнарыгар иҥэриллэр.
- а) Саха Өрөспүүбүлүкэтин социально-экономическай, научно-техническай, гуманитарнай уонна культурнай сайдыытыгар уһулуччулаах өҥө иһин;
- б) өрөспүүбүлүкэни, норуоттар доҕордоһууларын бөҕөргөтүүгэ ураты ситиһии иһин;
- в) аҕа дойдуну, дьоҥҥо-сэргэҕэ бэрээдэги тутуһууну көмүскээһиҥҥэ хорсун быһыы иһин.
Ытык аатынан наҕараадаламмыттарга
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Наҕарааданы бигэргэтэр докумуон уонна түөскэ кэтэр анал бэлиэ туттарыллар.
- Үлэлээбэт, пенсиялээх ытык дьоҥҥо хас ый аайы 15 000 солкуобай харчынан төлөнөр.
Ытык бэлиэ дьүһүнэ
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Бэлиэ 26 мм диаметрдаах төгүрүмтэ. Икки өттүттэн иилии эргийэринэн томтоҕор. Сирэй өттө күннүү төгүрүк, киининэн бриллианнар иҥиннэриллибиттэр (8 бриллиант төгүрүмтэлии кыйа, 1 — ортотугар).
- Бэлиэ кэлин өттүгэр томтоҕор биэс устуруокалаах быһаарар сурук баар «ПОЧЕТНЫЙ ГРАЖДАНИН РЕСПУБЛИКИ САХА (ЯКУТИЯ)».
- Бэлиэ иилиллэр үүтүнэн 28 мм усталаах 17 мм кэтиттээх тэлимниир былаах ойуулаах колодканы кытта силбиһэр. Колодка ис өттө Саха Өрөспүүбүлүкэтин былааҕыгар дьүөрэлээн эмальларынан бүрүллүбүт. Колодка кэлин өттүгэр бэлиэни иилэргэ аналлаах ыстаал иилинньэ баар.
- Бэлиэ хас биирдии чымпыга 925° солотуулаах үрүҥ көмүстэн оҥоһуллубут.
Ытык дьон
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]№№ | Аата | Ытык бэлиэ иҥэриллибит кэмигэр солото, үлэтэ | Саха Өрөспүүбүлүкэтин Президенын (Ил Дарханын) Ыйааҕа |
# | |
---|---|---|---|---|---|
Сивцев Дмитрий Кононович — Суорун Омоллоон | Саха норуодунай суруйааччыта, Социалистическай Үлэ Геройа | ||||
Каримова Салима Сафиевна | Социалистическай Үлэ Геройа | ||||
Десяткин Тарас Гаврилович | Социалистическай Үлэ Геройа, «Золото Якутии» акционернай компания генеральнай директора | ||||
Кычкин Егор Дмитриевич | Государственнай тутуу бэтэрээнэ | ||||
Новгородова Екатерина Иннокентьевна | Социалистическай Үлэ Геройа | ||||
Иванов Климент Егорович | ОАО Национальнай нефтегазовай компания «Саханефтегаз» президенэ | ||||
Ильина Анегина Егоровна | Саха Өрөспүүбүлүкэтин Государственнай опера уонна балет театрын ырыаһыта | ||||
Осипов Афанасий Николаевич | Российскай Федерация норуодунай худуоһунньуга, ССРС художестволарын Академиятын дьиҥнээх чилиэнэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин духуобунаһын Академиятын президенэ | ||||
Подойницын Иван Иванович | А. С. Пушкин аатынан государственнай академическай Нуучча драматическай театрын директора | ||||
Рожин Иннокентий Васильевич | Саха Өрөспүүбүлүкэтин Үөһээ Дьааҥы орто оскуолатын директора | ||||
Кочнев Михаил Пантелеймонович | Государственнай тутуу бэтэрээнэ | ||||
Шевченко Юрий Леонидович | Российскай Федерация доруобуйа харыстабылын министерствотын миниистирэ | ||||
Федоров Михаил Михайлович | Юриспруденция бэтэрээнэ | ||||
Штыров Вячеслав Анатольевич | «АЛРОСА» акционернай компания президенэ | ||||
Шойгу Сергей Кужугетович | Российскай Федерация гражданскай оборонатын дьыалаларыгар, суһал түбэлтэлэр уонна айылҕа быһылааннарын содулларын суох оҥоруу министерствотын миниистирэ | ||||
Мамедов Алиш Забид-Оглы | ОАО «Якутцемент» генеральнай директора | ||||
Бессонов Георгий Евдокимович | Социалистическай Үлэ Геройа | ||||
Андросов Николай Егорович | Анаабыр улууһун дьаһалтатын баһылыга | ||||
Петрова Варвара Андреевна | Ньурба улууһун дьаһалтатын баһылыга | ||||
Сукуев Семен Павлович | Муома улууһун дьаһалтатын баһылыга | ||||
Шадрин Алексей Алексеевич | Чурапчы улууһун дьаһалтатын баһылыга | ||||
Сухомясов Иван Гаврильевич | Российскай Федерация нолуоктарга уонна хомуурдарга министерствотын Саха Өрөспүүбүлүкэтинээҕи Салалтатын салайааччыта | ||||
Михайлова Евгения Исаевна | Саха Өрөспүүбүлүкэтин үөрэҕириитин министерствота, министр | ||||
Алексеев Василий Гаврилович | Саха Өрөспүүбүлүкэтин айылҕа харыстабылыгар министерствотын миниистирэ | ||||
Борисов Николай Федорович | Юриспруденция бэтэрээнэ | ||||
Николаев Николай Васильевич | ГП «Сахателеком» генеральнай директора | ||||
Николаев Михаил Ефимович | Саха Өрөспүүбүлүкэтин бастакы Президенэ | ||||
Овчинникова Александра Яковлевна | Государственнай тутуу бэтэрээнэ | ||||
Кривошапко Галина Михайловна | Российскай Федерация үтүөлээх артыыһа, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай артыыһа | ||||
Прокопьев Юрий Николаевич | Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэн представителлэрин Палататын экономическай, инвестиционнай политикаҕа, оҥоруулаах күүстэр тарҕанан турууларыгар Комитетын бэрэссэдээтэлэ | ||||
Ларионов Владимир Петрович | Россия билимин Академиятын Сибиирдээҕи салаатын Дьокуускайдааҕы билимин киинин Президиумун бэрэссэдээтэлэ, техническай билимнэр доктордара, Россия билимин Академиятын академига | ||||
Долженко Юрий Анатольевич | «Ленское государственное бассейновое управление водных путей и судоходства» федеральнай государственная тэрилтэ салайааччыта | ||||
Захаров Петр Иванович | Саха Өрөспүүбүлүкэтин доруобуйа харыстабылын министерствотын Национальнай киинин 1 №-дээх Республиканскай балыыһа кардиохирургия салаатын сэбиэдиссэйэ, медицина билимнэрин кандидата | ||||
Горохова Евдокия Николаевна | Государственнай тутуу бэтэрээнэ, Саха АССР Үрдүкү Сүбэтин Президиумун Бэрэссэдээтэлэ (1979—1985), Октябрьскай Революция, Үлэ Кыһыл Знамятын уонна «Бочуот Бэлиэтэ» уордьаннар кавалердара, Саха Өрөспүүбүлүкэтин оруотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ | ||||
Павлов Павел Павлович | Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа | ||||
Демьянов Иван Кириллович | «АЛРОСА» акционернай компания вице-президенэ | ||||
Самсонов Николай Георгиевич | М. К. Аммосов аатынан Саха государственнай университет филологическай факультетын нуучча тылыгар кафедратын профессора | ||||
Сергеев Михаил Семенович | Социалистическай Үлэ Геройа, Российскай Федерация үтүөлээх тутааччыта | ||||
Федосеева Светлана Александровна | Саха Өрөспүүбүлүкэтин билимин Академиятын Арктика археологиятыгар уонна киһи палеоэкологиятыгар Киинин директора, история билимнэрин доктора | ||||
Григорьева Люлия Николаевна | Государственнай тутуу бэтэрээнэ, Саха АССР Үрдүкү Сүбэтин Президиумун бэрэссэдээтэлэ (1985—1989), Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ | ||||
Соломонов Никита Гаврилович | М. К. Аммосов аатынан Саха государственнай университетын зоология кафедратын профессора, Россия наукатын Академиятын чилиэн-корреспондена, биология билимнэрин доктора | ||||
Оконешникова Анастасия Петровна | М. К. Аммосов аатынан Саха государственнай университет социальнай уонна этническай психологиятын кафедратын профессора, уйулҕа үөрэҕин факультетын декана, уйулҕа үөрэҕин билимнэрин доктора | ||||
Шадринов Николай Васильевич | Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ытык Сүбэтин бэрэссэдээтэлэ | ||||
Яковлев Юрий Петрович | Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа; Кыһыл Сулус, Ленин уордьаннар кавалердара; Российскай Федерация үтүөлээх пилота | ||||
Спиридонов Михаил Федорович | Өрүс флотун бэтэрээнэ; Социалистическай Үлэ Геройа; Үлэ Кыһыл Знамятын, Ленин уордьаннарын кавалердара; Российскай Федерация транспорын үтүөлээх үлэһитэ | ||||
Андросов Иван Степанович | ОАО «Якутпроект» генеральнай директора, Саха Өрөспүүбүлүкэтин үтүөлээх архитектора, Российскай Федерация ытык архитектора | ||||
Протопопова Нина Иннокентьевна | «Кэскил», «Юность Севера» оҕо хаһыаттарын сүрүн редактора; «Бочуот Бэлиэтэ» уонна Норуоттар доҕордоһууларын уордьаннар кавалердара; Российскай Федерация культуратын үтүөлээх үлэһитэ; Саха Өрөспүүбүлүкэтин культуратын үтүөлээх үлэһитэ; Саха Өрөспүүбүлүкэтин журналистикаҕа государственнай бириэмийэтин лауреата | ||||
Босиков Василий Афанасьевич | Культура бэтэрээнэ, Российскай Федерация культуратын үтүөлээх үлэһитэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин культуратын үтүөлээх үлэһитэ, П. А. Ойуунускай аатынан государственнай бириэмийэ лауреата, Саха Өрөспүүбүлүкэтин музыка Үрдүкү оскуолатын ректор-консультана | ||||
Лугинов Николай Алексеевич | саха норуодунай суруйааччыта, Россия суруйааччыларын Сойууһун хос бэрэссэдээтэлэ, Российскай Федерация культуратын үтүөлээх үлэһитэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин духуобунаһын Академиятын вице-президенэ | ||||
Тарасов Савва Иванович | Саха норуодунай поэта, Российскай Федерация культуратын үтүөлээх үлэһитэ, Россия суруйааччыларын Сойууһун чилиэнэ | ||||
Игнатьев Иннокентий Гаврилович | Государственнай тутуу бэтэрээнэ, Саха АССР Министрдэрин Сэбиэтин постояннай представителэ (1972—1992), «Бочуот Бэлиэтэ» уордьан кавалера, Российскай Федерация культуратын үтүөлээх үлэһитэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, Дьокуускай куорат ытык киһитэ | ||||
Донской Феодосий Семенович | Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа; II ст. Аҕа дойду сэриитин, Норуоттар доҕордоһуулара уордьаннар кавалердара; Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ; экономика билимнэрин кандидата | ||||
Мунхалов Афанасий Петрович | Искусство уонна культура Арктика государственнай институтун дьүһүннүүр искусствотыгар кафедратын профессора, декана; Российскай Федерация норуодунай худуоһунньуга; П. А. Ойуунускай аатынан Саха Өрөспүүбүлүкэтин Государственнай бириэмийэтин лауреата | ||||
Шарин Николай Иванович | Саха АССР үөрэҕин министерствотын миниистирэ (1962—1981); Российскай Федерация оскуолатын үтүөлээх учуутала; Үлэ Кыһыл Знамятын, Норуоттар доҕордоһууларын, «Бочуот Бэлиэтэ» уордьаннар кавалердара; Саха Өрөспүүбүлүкэтин үөрэҕириитин үтүөлээх үлэһитэ | ||||
Кривошапкин Андрей Васильевич | Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай депутата, Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэнин Бэрэссэдээтэлин солбуйааччыта, Саха Өрөспүүбүлүкэтин культуратын үтүөлээх үлэһитэ, Саха норуодунай суруйааччыта | ||||
Бондарь Александр Васильевич | Транспорт тутуутун бэтэрээнэ, Социалистическай Үлэ Геройа, Ленин уордьанын кавалера | ||||
Миронов Дмитрий Николаевич | Саха Өрөспүүбүлүкэтин Конституционнай суутун Бэрэссэдээтэлэ, юридическай билим доктора, Российскай Федерация үтүөлээх юриһа, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ | ||||
Борисов Андрей Саввич | Саха Өрөспүүбүлүкэтин культуратын уонна ил сайыннарыытын миниистирэ; Российскай Федерация норуодунай артыыһа; Российскай Федерация искусствотын үтүөлээх деятелэ; Саха Өрөспүүбүлүкэтин искусствотын үтүөлээх деятелэ; ССРС, Российскай Федерация уонна Саха Өрөспүүбүлүкэтин Государственнай бириэмийэлэрин лауреаттара | ||||
Попова Марина Константиновна | Суорун Омоллоон аатынан Саха государственнай опера уонна балет театрын ырыаһыта, Саха норуодунай артыыһа, П. А. Ойуунускай аатынан Саха Өрөспүүбүлүкэтин Государственнай бириэмийэтин лауреата | ||||
Аммосова Лена Максимовна | Үлэ бэтэрээнэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, М. К. Аммосов аатынан Саха Өрөспүүбүлүкэтин государственнай тутууга Государственнай бириэмийэ лауреата, техника билимнэрин кандидата | ||||
Готовцев Михаил Николаевич | «Удьуор» бааһынай хаһаайыстыба баһылыга, Үлэ Албан аатын уордьанын үс степеннэрин кавалера, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, Ю. Н. Прокопьев аатынан Саха Өрөспүүбүлүкэтин бириэмийэтин лауреата | [2] | |||
Черов Иван Данилович | «Строительно-производственная фирма «Черов и К» тэрилтэ директора | ||||
Филиппов Ким Никитич | 11 №-дээх «Таба-Яна» тыа хаһаайыстыбатын кооперативын (Усуйаана улууһа) табаһыта, Саха Өрөспүүбүлүкэтин государственнай бириэмийэтин тыа хаһаайыстыбатын уобалаһыгар лауреата, Саха Өрөспүүбүлүкэтин тыатын хаһаайыстыбатын туйгуна | [3] | |||
Корнилова Зоя Афанасьевна | Ил Түмэн II, III, IV, РСФСР Үрдүкү Сүбэтин XII, Российскай Федерация ГД Федеральнай Мунньаҕын II ыҥырыыларын депутата | [4] |
Быһаарыылар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- ↑ Официальный информационный портал Республики Саха (Якутия): Положение о звании "Почетный гражданин Республики Саха (Якутия)"
- ↑ Официальный информационный портал Республики Саха (Якутия): О присвоении почетного звания «Почетный гражданин Республики Саха (Якутия)» Готовцеву М. Н.
- ↑ Саха Өрөспүүбүлүкэтин Президенэ Е. Борисов 24.04.2014 2606 №-дээх Ыйааҕа
- ↑ Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дархана Е. Борисов 26.09.2014 2885 №-дээх Ыйааҕа
Наҕараадаламмыт дьон ахсаана сылларынан
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]1997 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | Барыта |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2 | 2 | 1 | 8 | 12 | 5 | 2 | 2 | 3 | 5 | 4 | 3 | 2 | 4 | 3 | 2 | 2 | 2 | 64 |